Trong nỗ lực thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực công nghiệp, tỉnh Thái Nguyên đang tích cực thu hút đầu tư, đồng thời tập trung nguồn lực để xây dựng hạ tầng, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án quy mô lớn. Tuy nhiên, vào thời điểm các địa phương trên địa bàn tỉnh đang đẩy mạnh công tác giải phóng mặt bằng để triển khai loạt dự án trong quý III/2025, một vấn đề tiêu cực đã xuất hiện. Nhiều hộ dân đã tiến hành xây dựng trái phép trên đất của họ, với mục đích để kê khai và nhận đền bù.
Các hộ dân đã thực hiện việc xây dựng một cách ồ ạt, có hộ thậm chí xây dựng trong đêm để hoàn thành công trình, khiến cho chính quyền địa phương không kịp ngăn chặn. Ông Lê Thanh Sơn, Chủ tịch UBND xã Điềm Thụy, cho biết: “Có hộ dân chỉ mất một buổi sáng để dựng xong công trình tạm. Nếu không xử lý kịp thời, tình trạng xây dựng trái phép sẽ còn lan rộng.”
Tình trạng xây dựng trái phép đã được ghi nhận tại khu vực phường Vạn Xuân và phường Phổ Yên, với hàng loạt công trình, chuồng trại, bể phốt, mái tôn được dựng lên một cách nhanh chóng. Trước tình trạng này, chính quyền địa phương đã phải lập biên bản yêu cầu dừng thi công đối với các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, một số hộ dân vẫn cố tình xây dựng thêm, với lý do không nắm rõ thông tin quy hoạch hoặc chỉ dựng tạm để phục vụ sinh hoạt.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng việc cố tình xây dựng trái phép là có ý đồ trục lợi. Một người dân địa phương đã chia sẻ: “Không ít người dân có tâm lý tranh thủ dự án đang chờ triển khai rồi xây dựng thêm để nhận tiền đền bù. Tôi mong sẽ có biện pháp xử lý dứt điểm, không để tình trạng vi phạm tiếp diễn công khai như hiện nay.”
Cùng với việc xây dựng trái phép, nhiều hộ dân còn đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng đất, kê khai sai hiện trạng nhằm trục lợi. Các hộ dân cố tình xây dựng trái phép sẽ gây khó khăn trong việc bồi thường và làm ảnh hưởng đến việc thực hiện triển khai các dự án đầu tư.
Nhà nước cần đảm bảo công bằng, đúng đối tượng khi đền bù, giải tỏa, bồi thường tài sản trên đất cho người dân. Không thể chi tiền để trả cho những trường hợp gian dối, thậm chí là có hành vi vi phạm pháp luật.
Vấn đề đặt ra hiện nay là phải ngăn chặn và xử lý các trường hợp xây dựng trái phép. Hộ dân nào xây dựng trái phép, lực lượng chức năng cần lập biên bản xử phạt ngay lập tức. Để quản lý và sử dụng đất hiệu quả, cần căn cứ vào quy hoạch hiện tại và sử dụng công cụ hỗ trợ như quay flycam để phát hiện xây dựng trái phép.
Chính sách đền bù, bồi thường cho dân là phải đúng đối tượng, không thể lãng phí ngân sách cho những kẻ cố tình trục lợi. Nếu làm nghiêm thì không thể có người dân nào làm sai được. Nếu cố tình xây dựng trái phép, thì cần phải có biện pháp cương quyết cưỡng chế, không bồi thường.
