Việt Nam đang tích cực xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC) nhằm tạo lập vị thế mới trên bản đồ tài chính toàn cầu. Việc này được khởi động sau khi Nghị quyết về thành lập IFC được thông qua, với nhiều cơ chế và chính sách mang tính đột phá trong các lĩnh vực như thuế, đất đai, nhân lực và dịch vụ tài chính. Tuy nhiên, để hiện thực hóa tầm nhìn này, thành phố Hồ Chí Minh và các cơ quan Trung ương cần có lộ trình triển khai cụ thể và hành động nhanh chóng.
Theo báo cáo của thành phố gửi tới Chính phủ, khu vực được quy hoạch để xây dựng IFC có tổng diện tích lên đến 783 ha, bao gồm phần lớn phường Sài Gòn và Khu đô thị Thủ Thiêm. Dự án này có tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 172.000 tỷ đồng, tương đương 7 tỷ USD. Trong đó, 719 ha là diện tích mặt đất và 64 ha là diện tích mặt sông Sài Gòn. Trong giai đoạn đầu, sẽ tập trung vào phát triển khu lõi 9,2 ha tại Thủ Thiêm, nơi dự kiến đặt trụ sở của các cơ quan quản lý, giám sát và tài phán chuyên ngành tài chính.
Để triển khai dự án này, thành phố đang hoàn tất hồ sơ để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đồng thời, thành phố cũng đang xây dựng đề án phát triển nguồn nhân lực cho IFC, hướng tới xây dựng đội ngũ có năng lực điều hành, quản lý các thiết chế tài chính hiện đại. Thành phố đã dự thảo năm chương trình đào tạo khung để triển khai từ năm 2025 và đã cử cán bộ đi khảo sát mô hình tại nước ngoài.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng cần sớm thành lập Ban Quản lý Trung tâm Tài chính quốc tế hoạt động theo mô hình đặc thù, với thẩm quyền rõ ràng, độc lập với bộ máy hành chính truyền thống. Cơ quan này sẽ đóng vai trò là đầu mối trong công tác quy hoạch, cấp phép, giám sát và điều phối toàn bộ hoạt động của IFC.
Về vấn đề huy động vốn, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Huy Hoàng đề xuất rằng thành phố nên chia nhỏ IFC thành các cấu phần đầu tư có khả năng sinh lời hoặc có tính công ích rõ ràng. Việc phân chia này sẽ giúp xác định rõ đối tượng đầu tư, dễ dàng triển khai các mô hình đối tác công tư (PPP) hoặc đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), phù hợp với từng mục tiêu cụ thể. Ông cũng đề xuất thành phố cần đẩy mạnh huy động vốn qua các kênh tài chính truyền thống như cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp, ngân hàng thương mại, công ty bảo hiểm…; đồng thời phát triển các công cụ tài chính hiện đại như quỹ đầu tư hạ tầng chuyên biệt, trái phiếu xanh (Green Bonds)…
Tiến sĩ Trần Hoàng Ngân, Ủy viên Ủy ban Kinh tế-Tài chính của Quốc hội, Trợ lý Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, thành phố đã chủ động tiếp cận các tổ chức tài chính trong và ngoài nước để tìm kiếm, thu hút nhân lực chất lượng cao. Tuy nhiên, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyển chọn, đào tạo và thu hút nhân tài trong và ngoài nước bằng chính sách phù hợp, hiệu quả và bền vững.
Dự án Trung tâm Tài chính quốc tế là một cơ hội lớn để Việt Nam nâng cao vị thế trên bản đồ tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, để thành công, cần có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống và sự hỗ trợ từ các chuyên gia, tổ chức tài chính quốc tế.
