Ứng dụng công nghệ vào ngành y tế đang là một xu hướng toàn cầu, với đặc biệt là Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI) mở ra nhiều tiềm năng lớn. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc áp dụng những công nghệ này vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua. Trong một cuộc trao đổi gần đây với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những rào cản và hướng đi trong công cuộc chuyển đổi số y tế.
GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng, để ứng dụng hiệu quả AI và Dữ liệu lớn trong y tế Việt Nam, chúng ta đang đối mặt với ba thách thức chính. Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa. Điều này đòi hỏi đầu tư lớn để xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin mạnh mẽ và bảo mật. Thứ hai, về chính dữ liệu, mặc dù y tế là một lĩnh vực có kho dữ liệu khổng lồ, nhưng liệu dữ liệu đó có phải là ‘dữ liệu sạch’, ‘dữ liệu sống’ và có giá trị hay không? Việc chuẩn hóa và quản lý dữ liệu y tế là một thách thức không nhỏ. Thứ ba, và cũng là yếu tố quyết định, chính là con người. Con người luôn có xu hướng làm những việc dễ và quen thuộc, và thay đổi một thói quen là một cuộc cách mạng với mỗi cá nhân. Sự kháng cự thay đổi và thiếu kỹ năng sử dụng công nghệ của một số cán bộ y tế cũng là một trở ngại.
Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, việc ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu đang diễn ra. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng, bệnh viện đang ở giai đoạn ‘bệnh án máy tính hóa’ chứ chưa phải ‘bệnh án điện tử’ đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để có thể vận hành bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế. Bệnh án điện tử không chỉ giúp giảm giấy tờ mà còn giúp lưu trữ và quản lý thông tin bệnh nhân một cách hiệu quả và bảo mật.
Trong bối cảnh đó, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế trở nên quan trọng. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng, hợp tác là điều kiện bắt buộc. Việt Nam là một nước đang phát triển, chúng ta không thể tự mình làm tất cả. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 rất tích cực trong hợp tác quốc tế, và cũng muốn nhấn mạnh đến nguồn lực vô giá là các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn trên khắp thế giới. Sự hợp tác này không chỉ giúp chuyển giao công nghệ mà còn giúp nâng cao năng lực cho đội ngũ y tế trong nước.
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình. Chúng tôi muốn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Đó là cách để chúng ta cùng nhau phát triển, cùng nhau đi lên trong cuộc cách mạng công nghệ này. Việc hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm sẽ giúp Việt Nam nhanh chóng bắt kịp với xu hướng công nghệ y tế toàn cầu, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho người dân.
