Các nhà nghiên cứu tại Trường Đại học Cần Thơ đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc khai thác tiềm năng của kén tằm Đà Lạt, khi thành công chiết xuất fibroin – một loại protein có giá trị ứng dụng cao. Fibroin là thành phần chính trong sợi tơ tằm, được biết đến với các đặc tính vượt trội như độ bền cao, khả năng tương thích sinh học tốt, khả năng phân hủy sinh học và khả năng kiểm soát giải phóng dược chất.
Để chiết xuất fibroin từ kén tằm Đà Lạt, nhóm nghiên cứu đã thực hiện một quy trình nghiêm ngặt. Đầu tiên, họ loại bỏ lớp sericin gây dị ứng trên bề mặt kén tằm. Sau đó, sợi tơ sạch được hòa tan trong một hỗn hợp muối đặc biệt để thu được fibroin. Qua quá trình này, từ 10 gram kén tằm, nhóm nghiên cứu đã thu được 7,3 gram tơ đã loại sericin và 1,25 gram fibroin với hiệu suất 25,06%. Fibroin sau khi chiết xuất có thể được bảo quản dưới dạng dung dịch hoặc đông khô thành bột mà vẫn giữ được tính chất ổn định sau nhiều tháng.
Nhóm nghiên cứu cũng đã phát triển thành công hệ vi hạt fibroin thông qua phương pháp đổi dung môi. Bằng cách cho fibroin tiếp xúc với ethanol, họ tạo ra các hạt nhỏ có kích thước thích hợp. Tỷ lệ fibroin:ethanol được tối ưu hóa là 1:5, giúp đạt hiệu suất tạo hạt lên đến 65%. Qua phân tích kích thước, các vi hạt fibroin có kích thước trung bình khoảng 0,175 µm và phân bố khá đồng đều trong khoảng 0,1 – 0,3 µm.
Một trong những điểm nổi bật của nghiên cứu này là đánh giá về tính an toàn sinh học của fibroin và hệ vi hạt fibroin. Qua thử nghiệm trên màng phôi gà, cả dung dịch fibroin và hệ vi hạt fibroin đều không gây ra phản ứng bất lợi như sưng tấy, xuất huyết hay tổn thương mạch máu. Kết quả này khẳng định tính an toàn của vật liệu fibroin từ tằm Đà Lạt khi ứng dụng trong các sản phẩm tiếp xúc trực tiếp với da hoặc đường tiêu hóa.
Không chỉ dừng lại ở đó, hệ vi hạt fibroin còn thể hiện khả năng bảo vệ dược chất trong môi trường tiêu hóa. Khi thử nghiệm trong dung dịch mô phỏng dịch dạ dày và ruột non, hệ vi hạt fibroin vẫn giữ được đến 99,8% khối lượng ban đầu. Điều này chứng tỏ tiềm năng của vi hạt fibroin trong việc bảo vệ dược chất khỏi sự phân hủy bởi môi trường axit và enzyme tiêu hóa.
Nghiên cứu này không chỉ góp phần vào việc tận dụng hiệu quả nguồn nguyên liệu tơ tằm của Việt Nam mà còn phù hợp với xu hướng phát triển vật liệu sinh học tự nhiên – bền vững và an toàn. Trong tương lai, fibroin từ tơ tằm Đà Lạt có thể được ứng dụng để tạo ra các hệ mang thuốc tiêm hoặc uống, kem dưỡng sinh học, mặt nạ sinh học, hoặc các vật liệu sử dụng trong tái tạo mô, phẫu thuật thẩm mỹ. Đây là một hướng nghiên cứu đầy hứa hẹn, mở ra nhiều cơ hội cho các ứng dụng trong y học và chăm sóc sức khỏe.
