Trong giai đoạn từ năm 2003 đến 2021, các hệ sinh thái trên Trái đất đã trải qua một sự chuyển biến đáng kể. Sự phát triển mạnh mẽ của cây cối trên đất liền đã đối lập với sự suy giảm đáng kể của thực vật biển. Một nghiên cứu mới được thực hiện bởi Đại học Duke và được công bố trên tạp chí Nature Climate Change đã làm sáng tỏ hiện tượng này.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng cây cối trên đất liền đã gia tăng khả năng quang hợp do hưởng ứng từ khí hậu ấm hơn và lượng mưa nhiều hơn, đặc biệt là tại các vùng ôn đới và vĩ độ cao. Trong giai đoạn 2003-2021, lượng carbon do thực vật trên đất liền hấp thụ đã tăng thêm 0,2 tỷ tấn mỗi năm. Sự gia tăng này chủ yếu được ghi nhận tại các khu rừng ôn đới và vùng rừng taiga ở Bắc bán cầu, nơi mà khí hậu ấm lên đã kéo dài mùa sinh trưởng, cho phép cây cối hấp thụ nhiều carbon hơn.
Ngược lại, các loài tảo biển, chủ yếu phân bố ở vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới, đã trải qua một sự suy giảm khả năng quang hợp đáng kể. Sự ấm lên của nước biển đã dẫn đến hạn chế nguồn dinh dưỡng, làm giảm khả năng quang hợp của tảo biển với mức giảm khoảng 0,1 tỷ tấn mỗi năm. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển mà còn có thể làm suy yếu chuỗi thức ăn tại những khu vực này, gây ra những tác động xấu tới đa dạng sinh học, ngành đánh bắt thủy sản và kinh tế địa phương.
Kết quả cuối cùng là các hệ sinh thái trên đất liền đã chiếm ưu thế, dẫn đến lượng carbon được hấp thụ toàn cầu tăng trung bình 0,1 tỷ tấn mỗi năm từ 2003 đến 2021. Sự gia tăng này đóng vai trò then chốt trong việc ổn định khí hậu và cung cấp các tài nguyên sinh học quan trọng cho con người, bao gồm lương thực và sợi vải.
Để thực hiện nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu từ các vệ tinh để đánh giá mức độ quang hợp toàn cầu và phân tích nhiều yếu tố môi trường khác nhau, bao gồm nhiệt độ không khí và mặt biển, lượng mưa và độ sâu của lớp nước hỗn hợp ở đại dương. Qua đó, các nhà khoa học đã chỉ ra sự cần thiết phải tiếp tục giám sát dài hạn cả hệ sinh thái trên đất liền và đại dương để hiểu rõ hơn về xu hướng tương lai.
Việc duy trì sự cân bằng của các hệ sinh thái trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu đang là một thách thức lớn. Các nhà khoa học nhấn mạnh rằng việc tìm ra các biện pháp ứng phó phù hợp và đảm bảo sự ổn định của các hệ sinh thái là yếu tố then chốt để đối phó với những thách thức môi trường ngày càng gia tăng. Nếu tình trạng suy giảm khả năng quang hợp của thực vật biển tiếp tục, khả năng hấp thụ carbon ở các khu vực nhiệt đới có thể bị suy giảm nghiêm trọng, làm trầm trọng hơn tác động của biến đổi khí hậu.
Nhìn chung, nghiên cứu này đã cung cấp một cái nhìn sâu sắc về sự thay đổi đang diễn ra trong các hệ sinh thái trên Trái đất và nhấn mạnh sự cần thiết của việc bảo vệ và duy trì sự cân bằng của các hệ sinh thái để đảm bảo một tương lai bền vững cho hành tinh chúng ta. Để tìm hiểu thêm về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào Nature Climate Change để đọc thêm thông tin chi tiết.