Trong sáu tháng đầu năm 2025, tỉnh Thanh Hóa đã thể hiện sự quyết tâm cao độ trong việc kiểm soát và hạn chế vi phạm về khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Đây là một phần trong nỗ lực không ngừng của tỉnh nhằm góp phần cùng cả nước hướng tới mục tiêu gỡ ‘thẻ vàng’ của Ủy ban châu Âu (EC).
Theo ông Nguyễn Đức Cường, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa, tỉnh đã triển khai hiệu quả nhiều biện pháp theo khuyến nghị của EC. Với sự vào cuộc mạnh mẽ từ hệ thống chính quyền và sự đồng thuận của ngư dân, tỉnh đã đạt được những kết quả tích cực trong việc thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU.
Một trong những biện pháp nổi bật mà tỉnh Thanh Hóa đã triển khai là tổ chức rà soát và làm sạch dữ liệu tàu cá trên hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (Vnfishbase). Qua đó, tỉnh đã thực hiện đối soát thông tin phục vụ định danh tàu cá và lập danh sách các tàu cá hết hạn, sắp hết hạn thủ tục hành chính để có biện pháp xử lý phù hợp. Điều này không chỉ giúp tỉnh quản lý chặt chẽ hơn hoạt động của các tàu cá mà còn góp phần vào việc ngăn chặn các hành vi vi phạm.
Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng của tỉnh đã tăng cường phối hợp liên ngành để thực hiện các đợt tuần tra, kiểm tra tại các cửa sông, cửa lạch và trên biển. Qua các hoạt động này, các trường hợp vi phạm hoặc có nguy cơ vi phạm IUU đã được phát hiện và xử lý nghiêm theo quy định. Việc này đã giúp răn đe và nâng cao ý thức của ngư dân về tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật trong hoạt động khai thác thủy sản.
Nhận thức của ngư dân về chống khai thác IUU đã có những chuyển biến tích cực nhờ vào việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền và tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm. Nhiều ngư dân đã ý thức được tầm quan trọng của việc thực hiện các quy định liên quan đến giám sát hành trình, khai báo thông tin trước khi cập cảng, ghi chép nhật ký khai thác… và đã dần trở thành nề nếp trong hoạt động khai thác thủy sản của họ.
Ông Dương Văn Công, chủ tàu cá TH-90808, trú tại phường Nam Sầm Sơn, cho biết: ‘Tàu của tôi luôn bật thiết bị giám sát hành trình trong suốt quá trình khai thác để cơ quan chức năng ghi nhận hành trình và xác minh nguồn gốc thủy sản. Khi cập cảng, chúng tôi đều khai báo trước với Ban Quản lý cảng cá ít nhất một giờ để đảm bảo việc giám sát sản lượng và truy xuất nguồn gốc được thực hiện đúng quy định.’
Để thực hiện nghiêm túc các khuyến nghị của EC, tỉnh Thanh Hóa đã ban hành và triển khai đồng bộ nhiều văn bản chỉ đạo về hoàn thiện pháp lý, tăng cường quản lý tàu cá, kiểm soát truy xuất nguồn gốc thủy sản và xử lý vi phạm. Hiện nay, tỉnh đang tiếp tục tập trung phổ biến Luật Thủy sản và các quy định liên quan đến chống khai thác IUU đến từng tổ chức, cá nhân, đặc biệt là các chủ tàu, thuyền trưởng và ngư dân. Tỉnh cũng đang phối hợp chặt chẽ với các địa phương để kiểm tra, rà soát toàn bộ dữ liệu tàu cá, xác định rõ tình trạng đăng ký, đăng kiểm, cấp phép và hoạt động thực tế.
Toàn tỉnh Thanh Hóa hiện có 6.063 tàu cá, trong đó có 1.062 tàu có chiều dài từ 15m trở lên thường xuyên hoạt động vùng khơi. 100% tàu đã thực hiện việc đánh dấu đúng quy định và 99,44% tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Mặc dù những năm gần đây không ghi nhận trường hợp tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, nhưng nguy cơ vẫn luôn hiện hữu. Vì vậy, Thanh Hóa xác định nhiệm vụ chống khai thác IUU là công việc trọng tâm, xuyên suốt, cần sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, ngành và cả cộng đồng ngư dân.
Trong thời gian tới, tỉnh Thanh Hóa sẽ tiếp tục rà soát, nâng cấp hệ thống quản lý nghề cá, tăng cường tập huấn, tuyên truyền theo hình thức phù hợp tại các địa phương ven biển, đồng thời khuyến khích ngư dân tham gia đồng hành trong công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Qua đó, tỉnh kỳ vọng sẽ duy trì và nâng cao hơn nữa hiệu quả trong công tác chống khai thác IUU, hướng tới mục tiêu gỡ ‘thẻ vàng’ của EC và phát triển ngành nghề cá một cách bền vững.
