Trong thời đại hiện nay, việc đầu tư thời gian và nguồn lực để phát triển kỹ năng cho con trẻ thông qua các hoạt động ngoại khóa và lớp năng khiếu sáng tạo đã trở thành một phần quan trọng trong quá trình giáo dục toàn diện. Bên cạnh việc tập trung vào việc học kiến thức phổ thông tại trường học, nhiều phụ huynh đang ngày càng quan tâm đến việc giúp con em mình phát triển khả năng nghệ thuật, cũng như kích thích khả năng quan sát, phân tích và giải quyết vấn đề thông qua các hoạt động ngoại khóa.

Các lớp học mỹ thuật tư duy sáng tạo, nhảy múa, biểu diễn và ca hát đang ngày càng được các em thiếu nhi yêu thích và phụ huynh lựa chọn cho con theo học. Không chỉ giúp trẻ phát triển khả năng nghệ thuật, các lớp học này còn đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ tự tin hơn, hòa nhập tốt hơn với bạn bè và có thêm nhiều cơ hội để tham gia các buổi biểu diễn.

Tại lớp mỹ thuật tư duy sáng tạo do cô Trương Thị Quyên đứng lớp ở phường Sơn Đông, các bé từ 4-12 tuổi được học vẽ với nhiều cấp độ từ làm quen đến pha màu, tô màu, vẽ theo chủ đề. Với vai trò là người hướng dẫn cơ bản, cô Quyên không chỉ dạy vẽ mà còn đóng vai trò gợi mở để các bé có thể tự do phát triển khả năng nghệ thuật theo cách riêng của mình.

Theo cô Trương Thị Quyên, việc tiếp cận hội họa giúp trẻ tự do khám phá thế giới xung quanh thông qua màu sắc và hình dạng, từ đó kích thích sự sáng tạo và tư duy nghệ thuật. Quá trình học mỹ thuật và tham gia các hoạt động thủ công sáng tạo không chỉ giúp trẻ học hỏi mà còn phát triển khả năng quan sát và tư duy phân tích.

Nhiều phụ huynh đánh giá cao việc cho con tham gia các lớp năng khiếu và kỹ năng, không chỉ giúp con được giải trí mà còn tự tin hơn và có thêm nhiều trải nghiệm cuộc sống ngoài sách vở. Tuy nhiên, việc lựa chọn cho con tham gia các lớp học kỹ năng sống và trải nghiệm cần dựa trên niềm đam mê, sở thích và sự hứng thú của con để đạt được hiệu quả tốt nhất.

ThS Hà Hoàng Hiếu, Tổng Giám đốc Hệ thống Giáo dục SAM EDTECH, cho biết rằng các hoạt động phát triển kỹ năng mềm và kỹ năng sống cho thiếu nhi hiện nay được tổ chức rất đa dạng, bao gồm các hình thức như thao giảng trên lớp, sinh hoạt chuyên đề tại sân trường, hoặc các hoạt động nghệ thuật, thể thao, thủ công, STEM và trải nghiệm thực tế.

Thông qua các hoạt động này, trẻ được rèn luyện và phát triển tư duy cũng như nhận thức cá nhân. Các hoạt động này giúp trẻ khám phá bản thân, xác định điểm mạnh và điểm yếu, hình thành lối tư duy tích cực và chủ động trong học tập cũng như trong cuộc sống hàng ngày. Đồng thời, việc đẩy mạnh các hoạt động này cũng giúp trẻ mở rộng kết nối bạn bè và gia tăng trải nghiệm cuộc sống ngoài sách vở.

Nghỉ hè là khoảng thời gian để trẻ em nạp lại năng lượng, bồi đắp kỹ năng và sống trọn trong những trải nghiệm thực tế. Đây là thời gian tuyệt vời để các bạn trẻ thư giãn, khám phá thế giới xung quanh và tạo ra những ký ức đáng nhớ. Tuy nhiên, với không ít gia đình, nghỉ hè lại là giai đoạn ‘mệt mỏi’ nhất trong năm.

Nguyên nhân không chỉ bởi sự đảo lộn nhịp sống sinh hoạt trong gia đình mà còn là nỗi lo con trẻ đang ngày một lún sâu vào thế giới mạng, nơi tưởng chừng chỉ để giải trí nhưng lại âm thầm dẫn tới nhiều hệ lụy khó lường. Việc sử dụng internet và trò chơi điện tử quá mức có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần của trẻ.

Trường hợp của chị L.T.P. (phường Bồ Đề, Hà Nội) là một trong hàng trăm gia đình đang loay hoay với câu chuyện ‘trẻ và chiếc điện thoại thông minh’. Chị P. cho biết, sau gần 2 tháng nghỉ hè, các con chị bắt đầu có dấu hiệu thay đổi tính cách, nói chuyện hay cáu gắt, làm việc qua loa, chỉ mong nhanh chóng quay lại với điện thoại hay tivi. Đặc biệt, cô con gái lớn 12 tuổi luôn dính chặt lấy chiếc điện thoại, đến mức ăn uống hay đi vệ sinh cũng không rời tay.

Theo bác sĩ Nguyễn Như Mạnh, Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng, việc lạm dụng internet và trò chơi điện tử có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần. Nghiện game và internet có thể dẫn đến các rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu, căng thẳng kéo dài. Ngoài ra, điều này còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng giao tiếp xã hội, gây rối loạn giấc ngủ, mất ngủ và làm suy giảm hiệu quả học tập cũng như công việc.

Tiến sĩ Đặng Hoàng Ngân, chuyên gia tâm lý học phát triển trẻ em và thanh thiếu niên, cảnh báo rằng trẻ em sử dụng mạng xã hội có nguy cơ bắt chước hành vi xấu lan truyền trên mạng, hình thành niềm tin lệch lạc về giá trị đạo đức, giá trị sống. Một số trẻ tin rằng, mạng xã hội là nơi chứa mọi lời giải, thậm chí coi người nổi tiếng là ‘kim chỉ nam’ về tư duy và hành vi hay tin rằng, sự giàu có là mục tiêu tối thượng.

Trong khi đó, theo PGS.TS Nguyễn Trọng Lưu, Phó Chủ tịch Hội Phục hồi chức năng Việt Nam, tình trạng sa sút trí tuệ tưởng chỉ xảy ra ở người cao tuổi, nhưng ngày càng có nhiều người trẻ có biểu hiện suy giảm trí nhớ, kém tương tác xã hội và đang bước vào ngưỡng sa sút trí tuệ sớm.

Để giúp trẻ không lún sâu vào thế giới mạng, các chuyên gia tâm lý khuyên rằng cha mẹ nên đồng hành, trò chuyện và định hướng để trẻ sử dụng công nghệ một cách an toàn, lành mạnh. Thay vì kiểm soát gắt gao, cha mẹ nên tạo điều kiện để con tham gia những hoạt động ý nghĩa như thể thao, học năng khiếu, kỹ năng sống, hoạt động cộng đồng.

Cha mẹ cũng nên xây dựng thời gian biểu linh hoạt nhưng hợp lý, cân bằng giữa giải trí, vận động thể chất, đọc sách và sinh hoạt ngoài trời. Nếu nhận thấy trẻ có dấu hiệu thay đổi hành vi như cáu gắt, lo lắng, hay rối loạn giấc ngủ, kém tập trung, ngại giao tiếp, buồn chán, học tập sa sút, cha mẹ cần nhanh chóng tìm đến chuyên gia tâm lý.

Tìm hiểu thêm về cách giúp trẻ sử dụng công nghệ an toàn và các vấn đề sức khỏe tâm thần liên quan đến sử dụng internet và trò chơi điện tử.