Trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu số bùng nổ, công nghệ lưu trữ dữ liệu truyền thống đang đối mặt với những thách thức chưa từng có. Việc lưu trữ và quản lý lượng dữ liệu khổng lồ đang trở thành vấn đề cấp bách đối với các trung tâm dữ liệu trên toàn thế giới. Các giải pháp lưu trữ dữ liệu bằng băng từ, vốn đã được sử dụng trong hơn 50 năm qua, hiện không còn đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng về dung lượng và độ bền.

Trước bối cảnh này, công ty khởi nghiệp HoloMem tại London đang tiên phong nghiên cứu và phát triển một công nghệ lưu trữ dữ liệu bằng hologram khắc trên băng polymer. Mục tiêu của công ty là cung cấp một giải pháp lưu trữ dữ liệu hiệu quả, bền vững và có khả năng đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của các trung tâm dữ liệu trong thời đại AI.

Ông Charlie Gale, nhà sáng lập và CEO của HoloMem, cho biết rằng định dạng băng từ hiện tại rất nhạy cảm với điều kiện môi trường và không còn phù hợp về mặt dung lượng, độ bền cũng như chi phí lưu trữ. Để giải quyết vấn đề này, HoloMem đang tập trung phát triển vật liệu polymer nhạy sáng nhằm lưu trữ dữ liệu, đảm bảo tuổi thọ lưu trữ dữ liệu trên 50 năm.

Công nghệ của HoloMem tận dụng kỹ thuật ghép kênh để xếp chồng các lớp dữ liệu số riêng biệt lên bề mặt của băng từ làm từ polymer thế hệ mới. Điều này cho phép tăng đáng kể dung lượng lưu trữ dữ liệu. Mục tiêu của công ty là lưu trữ lên đến 200 terabyte (TB) dữ liệu trên cùng một kích cỡ băng, cao hơn nhiều so với chuẩn băng từ hiện hành, vốn chỉ lưu trữ được khoảng 30 terabyte (TB) dữ liệu.

Một trong những lợi ích quan trọng của công nghệ lưu trữ dữ liệu bằng hologram của HoloMem là khả năng giảm thiểu tiêu thụ năng lượng và áp lực lên hệ thống làm mát tại các trung tâm dữ liệu. Hiện nay, các trung tâm dữ liệu đang chiếm khoảng 2,5% lượng khí thải CO₂ toàn cầu và dự báo đến năm 2030, khoảng 8% năng lượng toàn thế giới sẽ phải dành cho việc vận hành và làm mát các trung tâm dữ liệu. Sự ra đời của công nghệ lưu trữ dữ liệu tiên tiến như của HoloMem được kỳ vọng sẽ giúp giảm bớt gánh nặng này.

HoloMem hiện đang nhận được sự hậu thuẫn từ các nhà đầu tư tư nhân và đã nhận được khoản tài trợ trị giá 550.000 bảng từ chương trình Innovate UK. Công ty đang trong quá trình giới thiệu công nghệ mang tính đột phá này ra thị trường và tích cực tìm kiếm các đối tác trong lĩnh vực trung tâm dữ liệu và phát triển phần mềm. Sự hợp tác này sẽ giúp đẩy nhanh quá trình thương mại hóa công nghệ và đưa giải pháp lưu trữ dữ liệu bền vững đến gần hơn với thực tế.

Trước đà tăng trưởng không ngừng của AI thế hệ mới như ChatGPT, nhu cầu năng lượng dự kiến sẽ tiếp tục tăng mạnh. Do đó, việc tìm kiếm và áp dụng các công nghệ lưu trữ dữ liệu tiết kiệm năng lượng và hiệu quả như công nghệ của HoloMem là vô cùng quan trọng. Nó không chỉ giúp giải quyết vấn đề lưu trữ dữ liệu trong thời đại AI mà còn đóng góp vào mục tiêu giảm thiểu tác động môi trường của các trung tâm dữ liệu.

Tiết kiệm năng lượng đã trở thành một giải pháp thiết thực và hiệu quả giúp giảm thiểu chi phí cho doanh nghiệp và người dân, đồng thời bảo vệ môi trường. Theo khảo sát của Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030 (VNEEP3), tiềm năng tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam vẫn còn rất lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp.

Nếu chỉ tính riêng hơn 3.000 cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm trên cả nước, với mức tiêu thụ điện hơn 80 tỷ kWh/năm, chỉ cần thực hiện tiết kiệm tối thiểu 2% điện năng mỗi năm, sẽ giúp tiết kiệm khoảng 1,6 tỷ kWh, tương đương hơn 3.200 tỷ đồng chi phí tiền điện hàng năm. Ông Đặng Hải Dũng, Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Bộ Công Thương nhấn mạnh: ‘Tiết kiệm năng lượng và tiết kiệm điện là những giải pháp cấp thiết, hiệu quả trong cả ngắn hạn và dài hạn, giúp giảm áp lực cung ứng năng lượng, bảo vệ môi trường và tăng cường an ninh năng lượng quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh nguồn cung năng lượng toàn cầu tiềm ẩn nhiều bất ổn.’

Ngày 18/6/2025, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, có hiệu lực từ 1/1/2026. Luật sửa đổi bổ sung nhiều quy định mới, khẳng định vai trò quan trọng của tiết kiệm năng lượng trong phát triển kinh tế – xã hội và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Ông Nguyễn Đình Hiệp, Chủ tịch Hội sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả, cho biết một trong những điểm mới quan trọng nhất là tăng cường trách nhiệm của địa phương, các bộ ngành, tăng cường chế tài xử phạt. Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả trở thành một chỉ tiêu trong kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội quốc gia, tỉnh, thành phố và cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm.

Trong khuôn khổ hội thảo, đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Trường Đại học Điện lực đã chia sẻ về một số giải pháp đã triển khai thành công, đóng góp đáng kể vào kết quả tiết kiệm điện trong những năm gần đây. Thời gian tới, Chính phủ cũng sẽ xây dựng cơ chế khuyến khích và hỗ trợ thúc đẩy ứng dụng quá trình chuyển đổi phù hợp với cuộc cách mạng công nghệ, chuyển đổi số trong sản xuất, chế biến công nghiệp, đặc biệt là đổi mới sáng tạo trong sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Tại buổi tập huấn, các phóng viên, nhà báo cũng được trao đổi kỹ năng tác nghiệp báo chí trong lĩnh vực năng lượng, bao gồm cách khai thác, sử dụng thuật ngữ kỹ thuật, xây dựng câu chuyện và góc nhìn mới để tiếp cận bạn đọc. Từ đó, góp phần thay đổi nhận thức, hình thành thói quen tiết kiệm năng lượng, góp phần giảm phát thải khí nhà kính, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.