Một nghiên cứu gần đây đã khám phá tiềm năng của psilocybin, một chất hóa học được tìm thấy trong nhiều loại nấm, trong việc làm chậm quá trình lão hóa và bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh liên quan đến tuổi tác. Psilocybin đã được biết đến với các tác dụng gây hưng phấn và ảo giác, nhưng nghiên cứu này tập trung vào tác động của nó đối với toàn bộ cơ thể.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một mô hình lão hóa tế bào của tế bào phổi của con người để xem psilocin, thành phần hoạt động trong nấm gây ra hiệu ứng ảo giác, sẽ ảnh hưởng đến chúng như thế nào. Kết quả cho thấy psilocin giúp kéo dài tuổi thọ của tế bào da và phổi của con người hơn 50%. Khi chuyển sang mô hình chuột, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những con chuột tương đương với 60-65 tuổi của con người được tiêm psilocybin sống lâu hơn những con không được tiêm.

Ngoài ra, những con chuột này cũng hiển thị các đặc điểm khỏe mạnh hơn, chẳng hạn như ít lông trắng và mọc lông. Các nhà nghiên cứu tin rằng psilocybin giúp làm chậm lão hóa bằng cách giảm căng thẳng oxy, cải thiện phản ứng sửa chữa DNA và duy trì chiều dài của telomere. Telomere là “nắp” của nhiễm sắc thể, và bằng cách giúp bảo vệ chiều dài telomere, các nhà nghiên cứu tin rằng psilocybin có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh liên quan đến tuổi tác như bệnh tim, suy giảm thần kinh và ung thư.

Các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của psilocybin và tối ưu hóa các giao thức liều lượng và tần suất trước khi nó có thể được sử dụng lâm sàng như một tác nhân chống lão hóa. Các chuyên gia khác cũng bình luận về nghiên cứu này, cho rằng mặc dù đây là một nghiên cứu quan trọng, nhưng vẫn cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để xác minh các phát hiện này và xem liệu chúng có thể được ứng dụng trong điều trị các bệnh của con người hay không.

Một chuyên gia ung thư cũng cho rằng psilocybin có thể có tiềm năng trong việc giúp cơ thể sửa chữa và phục hồi sau các tổn thương, và có thể có vai trò trong việc điều trị các bệnh liên quan đến lão hóa. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để xác minh các phát hiện này và xem liệu chúng có thể được ứng dụng trong điều trị các bệnh của con người hay không.

Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí Nature, và các nhà nghiên cứu hy vọng rằng nó sẽ mở ra một hướng nghiên cứu mới trong việc tìm kiếm các phương pháp điều trị các bệnh liên quan đến lão hóa. Psilocybin đã được nghiên cứu trong nhiều năm qua về tiềm năng của nó trong việc điều trị các bệnh tâm thần, chẳng hạn như trầm cảm và lo âu, và nghiên cứu này cho thấy rằng nó cũng có thể có tiềm năng trong việc làm chậm lão hóa và bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh liên quan đến tuổi tác.

Để biết thêm thông tin về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào trang web của Đại học California, Los Angeles, nơi mà nghiên cứu này đã được thực hiện. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng nghiên cứu này sẽ giúp mở ra một hướng nghiên cứu mới trong việc tìm kiếm các phương pháp điều trị các bệnh liên quan đến lão hóa, và họ hy vọng rằng psilocybin sẽ trở thành một trong những phương pháp điều trị tiềm năng trong tương lai.

Một nghiên cứu gần đây thực hiện tại Đại học Sydney, Úc, đã đưa ra phát hiện đáng chú ý về tình trạng đồng hồ sinh học bị gián đoạn ở những người trẻ tuổi đang tìm kiếm dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần. Cụ thể, gần một phần tư trong số 69 người tham gia nghiên cứu, nằm trong độ tuổi từ 16 đến 35, đã cho thấy dấu hiệu của tình trạng này, tương tự như hiện tượng jet lag nhưng không liên quan đến việc di chuyển qua các múi giờ khác nhau.

Các nhà nghiên cứu cho rằng phát hiện này có thể mở ra những hướng tiếp cận mới trong việc điều trị và nghiên cứu các tình trạng sức khỏe tâm thần như trầm cảm và rối loạn lưỡng cực. Nghiên cứu này, do Tiến sĩ Joanne Carpenter và Giáo sư Ian Hickie từ Đại học Sydney dẫn đầu, là nghiên cứu đầu tiên xem xét đồng thời ba biện pháp chính của việc điều chỉnh đồng hồ sinh học ở những người có sức khỏe tâm thần không ổn định.

Ba biện pháp chính được phân tích trong nghiên cứu bao gồm nhiệt độ cơ thể cốt lõi, nồng độ cortisol và melatonin của người tham gia. Những yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nhịp sinh học 24 giờ của cơ thể. Melatonin, một loại hormone, báo hiệu cơ thể đến lúc ngủ, trong khi cortisol, thường ở mức cao nhất vào buổi sáng ngay sau khi thức dậy, đóng vai trò quan trọng khác. Nhiệt độ cơ thể cũng trải qua một chu kỳ hàng ngày tăng và giảm, được liên kết chặt chẽ với giấc ngủ.

Kết quả nghiên cứu cho thấy 23% bệnh nhân có một loại jet lag sinh lý. Phát hiện này có thể chỉ ra những cách tiếp cận mới để điều trị sức khỏe tâm thần. Tiến sĩ Jacob Crouse, đồng tác giả của nghiên cứu, cho rằng những phát hiện này cho thấy có thể cần phải suy nghĩ khác về các loại phương pháp điều trị mà chúng ta cung cấp cho những người mắc các rối loạn tâm thần, và liệu chúng ta có nên nhắm vào đồng hồ sinh học như một lựa chọn khác để quản lý những tình trạng này.

Nghiên cứu này bao gồm hai nhóm – nhóm đầu tiên là những người trẻ tuổi từ 16 đến 35 tuổi đến khám tại các phòng khám tâm thần ở Sydney; nhóm thứ hai là những người trẻ tuổi không có tiền sử bệnh tâm thần. Những người tham gia vào hai nhóm được theo dõi qua đêm trong một phòng thí nghiệm sinh học để đo giấc ngủ và hormone liên quan đến đồng hồ sinh học trong thời gian dẫn đến giấc ngủ và trong vài giờ sau khi thức dậy.

Mặc dù nghiên cứu không xác định jet lag nội bộ là nguyên nhân của sức khỏe tâm thần không ổn định, nhưng nó cho thấy một mối tương quan giữa mức độ không đồng bộ của đồng hồ sinh học và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng trầm cảm. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu đầy đủ mối liên hệ giữa đồng hồ sinh học và sức khỏe tâm thần.

Tiến sĩ Carpenter cho rằng bằng chứng ban đầu mạnh mẽ này mở ra những cách mới để nghiên cứu và có thể điều trị các rối loạn tâm thần thông thường, và hy vọng cải thiện cuộc sống của hàng ngàn người trẻ tuổi Úc sống với trầm cảm và lo âu.

Cuộc điều tra về vụ tai nạn liên quan đến chuyến bay 171 của hãng hàng không Air India đang bước vào giai đoạn quan trọng, khi cơ quan chức năng tập trung vào việc xem xét tiền sử bệnh án của cơ trưởng Sumeet Sabharwal. Vụ tai nạn, xảy ra tại Ahmedabad, đã gây ra cái chết của 242 người trên máy bay Boeing 787 Dreamliner, với chỉ một hành khách may mắn sống sót.

Thông tin ban đầu từ giới chức Ấn Độ cho biết có sự cố bất thường liên quan đến công tắc điều khiển luồng nhiên liệu tới cả hai động cơ của máy bay ngay sau khi cất cánh, dẫn đến việc động cơ ngừng hoạt động và máy bay mất kiểm soát. Các ghi âm buồng lái cũng cho thấy sự lúng túng giữa các phi công về việc ai đã thực hiện hành động này.

Một yếu tố đang thu hút sự quan tâm đặc biệt trong cuộc điều tra là việc Cơ trưởng Sabharwal đã nộp đơn xin nghỉ phép với lý do trầm cảm sau cái chết của mẹ. Sự việc này đang đặt ra câu hỏi về tính đầy đủ và hiệu quả của các biện pháp đánh giá và bảo vệ sức khỏe tâm thần đối với phi công hiện nay.

Tổng Giám đốc điều hành của Air India nhấn mạnh rằng cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành và việc đưa ra kết luận vội vàng vào thời điểm này là không nên. Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành hàng không cho biết rằng các sự cố do lỗi con người, bao gồm cả vấn đề sức khỏe tâm thần, không phải là hiếm trong lịch sử của ngành.

Các chuyên gia cũng lưu ý rằng hỗ trợ tâm lý cho phi công và nhân viên hàng không vẫn còn hạn chế. Sự cố của Germanwings vào năm 2015 và vụ mất tích của MH370 đã làm dấy lên giả thuyết về sức khỏe tâm thần của phi công và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu và giải quyết các vấn đề này.

Một vấn đề khác được quan tâm là lỗ hổng trong hệ thống đánh giá sức khỏe tâm thần của phi công. Các chuyên gia cho rằng áp lực và sợ bị sa thải có thể khiến nhiều phi công không muốn tiết lộ thông tin về sức khỏe tâm thần của mình hoặc tránh các kiểm tra tâm lý.

Để giảm thiểu nguy cơ phi công có ý định tự tử hoặc mất khả năng kiểm soát máy bay, một số biện pháp đã được đề xuất, bao gồm cả việc thay đổi thiết kế cửa buồng lái. Tuy nhiên, các nhà chức trách hàng không phản đối việc thay đổi này, giải thích rằng hệ thống khóa hiện tại được thiết kế để ngăn chặn các vụ không tặc.

Các chuyên gia trong ngành hàng không cho rằng cần có nhiều biện pháp hỗ trợ và khuyến khích hơn để giúp phi công và nhân viên hàng không thoải mái chia sẻ về vấn đề sức khỏe tâm thần của họ. Hiệp hội Hàng không Hoàng gia (RAeS) đã nhấn mạnh thách thức mà các vấn đề sức khỏe tâm thần đặt ra cho ngành hàng không toàn cầu và sự cần thiết của sự hỗ trợ nhiều hơn.

Tìm hiểu thêm về vấn đề sức khỏe tâm thần trong ngành hàng không và ảnh hưởng của nó đến an toàn bay.

Thái Lan đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng y tế công cộng nghiêm trọng khi tỷ lệ các vấn đề sức khỏe tâm thần tăng mạnh và tỷ lệ sinh ở mức thấp kỷ lục. Theo báo cáo sức khỏe Thái Lan 2025 do Quỹ Phát triển sức khỏe (ThaiHealth) và Đại học Mahidol công bố, hiện có 13,4 triệu người Thái gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần hoặc rối loạn tâm lý.

Đặc biệt, tỷ lệ tự tử tại Thái Lan đã tăng liên tục trong một thập kỷ qua, điều này gây lo ngại nhất là ở nhóm thanh thiếu niên từ 15-29 tuổi. Nhóm tuổi này chịu áp lực lớn từ nhiều phía, bao gồm áp lực học tập, ảnh hưởng của mạng xã hội và kỳ vọng xã hội nặng nề. Bên cạnh đó, nhóm trung niên từ 45-59 tuổi ghi nhận mức độ hạnh phúc thấp nhất từng có, phản ánh sự mong manh về cảm xúc trong giai đoạn chuyển tiếp của cuộc đời.

Dù một phần ba dân số Thái có hiểu biết nhất định về sức khỏe tâm thần, nhiều định kiến vẫn tồn tại. Báo cáo cũng nhấn mạnh tỷ lệ sinh tại Thái Lan đã chạm đáy – mức thấp nhất trong lịch sử quốc gia. Nguyên nhân chính bắt nguồn từ những thay đổi về kinh tế – xã hội, như vai trò của phụ nữ thay đổi, chi phí sinh hoạt gia tăng và giới trẻ ưu tiên sự độc lập và cân bằng công việc – cuộc sống.

Các chuyên gia nhận định rằng ngay cả tại những quốc gia có chính sách khuyến khích sinh, việc tăng mong muốn sinh con vẫn là một thách thức. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách cho xã hội Thái trong việc điều chỉnh và chuẩn bị cho các hệ quả lâu dài.

Ngoài sức khỏe tâm thần và dân số, báo cáo sức khỏe Thái Lan 2025 còn chỉ ra những vấn đề y tế nổi bật khác tại nước này như thuốc lá điện tử, cần sa y tế và tác động xã hội của các sòng bạc. Thông tin chi tiết về các chính sách liên quan có thể được tìm thấy trên trang web của Chính phủ Thái Lan.

Tương tự, Hàn Quốc đang đối mặt với thách thức dân số già và tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới. Để giải quyết vấn đề này, Hàn Quốc đang đặt cược mạnh mẽ vào công nghệ robot thông qua sự kết hợp giữa các tập đoàn tư nhân và chính sách quốc gia. Một số ví dụ về các dự án công nghệ robot tại Hàn Quốc có thể được tìm hiểu qua trang web của Hiệp hội Robot Hàn Quốc.

Nghỉ hè là khoảng thời gian để trẻ em nạp lại năng lượng, bồi đắp kỹ năng và sống trọn trong những trải nghiệm thực tế. Đây là thời gian tuyệt vời để các bạn trẻ thư giãn, khám phá thế giới xung quanh và tạo ra những ký ức đáng nhớ. Tuy nhiên, với không ít gia đình, nghỉ hè lại là giai đoạn ‘mệt mỏi’ nhất trong năm.

Nguyên nhân không chỉ bởi sự đảo lộn nhịp sống sinh hoạt trong gia đình mà còn là nỗi lo con trẻ đang ngày một lún sâu vào thế giới mạng, nơi tưởng chừng chỉ để giải trí nhưng lại âm thầm dẫn tới nhiều hệ lụy khó lường. Việc sử dụng internet và trò chơi điện tử quá mức có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần của trẻ.

Trường hợp của chị L.T.P. (phường Bồ Đề, Hà Nội) là một trong hàng trăm gia đình đang loay hoay với câu chuyện ‘trẻ và chiếc điện thoại thông minh’. Chị P. cho biết, sau gần 2 tháng nghỉ hè, các con chị bắt đầu có dấu hiệu thay đổi tính cách, nói chuyện hay cáu gắt, làm việc qua loa, chỉ mong nhanh chóng quay lại với điện thoại hay tivi. Đặc biệt, cô con gái lớn 12 tuổi luôn dính chặt lấy chiếc điện thoại, đến mức ăn uống hay đi vệ sinh cũng không rời tay.

Theo bác sĩ Nguyễn Như Mạnh, Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng, việc lạm dụng internet và trò chơi điện tử có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần. Nghiện game và internet có thể dẫn đến các rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu, căng thẳng kéo dài. Ngoài ra, điều này còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng giao tiếp xã hội, gây rối loạn giấc ngủ, mất ngủ và làm suy giảm hiệu quả học tập cũng như công việc.

Tiến sĩ Đặng Hoàng Ngân, chuyên gia tâm lý học phát triển trẻ em và thanh thiếu niên, cảnh báo rằng trẻ em sử dụng mạng xã hội có nguy cơ bắt chước hành vi xấu lan truyền trên mạng, hình thành niềm tin lệch lạc về giá trị đạo đức, giá trị sống. Một số trẻ tin rằng, mạng xã hội là nơi chứa mọi lời giải, thậm chí coi người nổi tiếng là ‘kim chỉ nam’ về tư duy và hành vi hay tin rằng, sự giàu có là mục tiêu tối thượng.

Trong khi đó, theo PGS.TS Nguyễn Trọng Lưu, Phó Chủ tịch Hội Phục hồi chức năng Việt Nam, tình trạng sa sút trí tuệ tưởng chỉ xảy ra ở người cao tuổi, nhưng ngày càng có nhiều người trẻ có biểu hiện suy giảm trí nhớ, kém tương tác xã hội và đang bước vào ngưỡng sa sút trí tuệ sớm.

Để giúp trẻ không lún sâu vào thế giới mạng, các chuyên gia tâm lý khuyên rằng cha mẹ nên đồng hành, trò chuyện và định hướng để trẻ sử dụng công nghệ một cách an toàn, lành mạnh. Thay vì kiểm soát gắt gao, cha mẹ nên tạo điều kiện để con tham gia những hoạt động ý nghĩa như thể thao, học năng khiếu, kỹ năng sống, hoạt động cộng đồng.

Cha mẹ cũng nên xây dựng thời gian biểu linh hoạt nhưng hợp lý, cân bằng giữa giải trí, vận động thể chất, đọc sách và sinh hoạt ngoài trời. Nếu nhận thấy trẻ có dấu hiệu thay đổi hành vi như cáu gắt, lo lắng, hay rối loạn giấc ngủ, kém tập trung, ngại giao tiếp, buồn chán, học tập sa sút, cha mẹ cần nhanh chóng tìm đến chuyên gia tâm lý.

Tìm hiểu thêm về cách giúp trẻ sử dụng công nghệ an toàn và các vấn đề sức khỏe tâm thần liên quan đến sử dụng internet và trò chơi điện tử.