Chuyển đổi số trong hoạt động của Quốc hội đang trở thành một yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu. Quốc hội Việt Nam, với vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, đang đứng trước thách thức đổi mới toàn diện phương thức hoạt động để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong các lĩnh vực lập pháp, giám sát và quyết định vấn đề quan trọng của đất nước.

Trước thực trạng này, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động của Quốc hội không chỉ giúp cải thiện hiệu suất làm việc mà còn góp phần tăng cường sự minh bạch, trách nhiệm giải trình và nâng cao chất lượng quyết sách. Tuy nhiên, mô hình làm việc truyền thống hiện nay vẫn còn tồn tại một số hạn chế như tính thủ công, phân tán dữ liệu và thiếu kết nối, dẫn đến nguy cơ mất tính thời sự trong việc ra quyết định.

Để đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong hoạt động của Quốc hội, cần tăng cường tuyên truyền và nâng cao nhận thức về vai trò quan trọng của chuyển đổi số. Một lộ trình cụ thể với các giải pháp toàn diện và sự chỉ đạo chiến lược, quyết liệt từ Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Ban Chỉ đạo Chuyển đổi số của Quốc hội là điều cần thiết.

Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của Quốc hội đã được thành lập vào ngày 15/11/2024. Từ khi thành lập đến nay, Ban Chỉ đạo đã đạt được những kết quả ban đầu rất tích cực. Cụ thể, vào ngày 13/5/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 1637/NQ-UBTVQH15 phê duyệt Đề án Chuyển đổi số của Quốc hội giai đoạn 2025-2030.

Bên cạnh đó, việc xây dựng và nâng cấp các hệ thống công nghệ thông tin phục vụ hoạt động của Quốc hội cũng được chú trọng. Hệ thống App Quốc hội 2.0, được sử dụng trên các thiết bị di động, đã được nâng cấp với nền tảng số toàn diện và thiết kế chuyên biệt. Hệ thống này hỗ trợ rất hiệu quả hoạt động của đại biểu Quốc hội trong việc quản lý tài liệu và tra cứu thông tin. Ngoài ra, còn có các hệ thống khác như Hệ thống Gỡ băng ghi âm, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hoạt động của Quốc hội, và Hệ thống Quản lý văn bản và điều hành điện tử.

Những hệ thống này không chỉ giúp tăng tốc độ xử lý thông tin mà còn nâng cao độ chính xác, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội. Để duy trì và phát huy những kết quả này, cần tập trung vào các giải pháp trọng tâm như xây dựng nhận thức và văn hóa số, hoàn thiện hạ tầng và nền tảng số, số hóa quy trình và tự động hóa, cũng như tăng cường tương tác và minh bạch với cử tri.

Với sự chỉ đạo chiến lược của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và quyết tâm chính trị cao, mục tiêu xây dựng một ‘Quốc hội số’ minh bạch, hiện đại không chỉ là một khát vọng mà còn là một thực tại có thể đạt được. Điều này không chỉ đáp ứng kỳ vọng của nhân dân mà còn phù hợp với xu thế phát triển của thời đại.

Quốc hội Việt Nam đang trên hành trình chuyển đổi số, với những bước đi cụ thể và đồng bộ. Kết quả của quá trình này sẽ góp phần quan trọng vào việc xây dựng một hệ thống chính trị minh bạch, hiệu quả và phục vụ tốt hơn cho nhu cầu của người dân.

Hơn bao giờ hết, việc tận dụng công nghệ để nâng cao hiệu suất và minh bạch trong hoạt động của Quốc hội là một nhiệm vụ quan trọng. Quá trình chuyển đổi số của Quốc hội không chỉ là một cuộc cải cách về công nghệ mà còn là một phần không thể thiếu trong việc hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một nhà nước pháp quyền dân chủ, hiện đại.

Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI đã tập trung thảo luận về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyển đổi số quốc gia. Một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu là việc xác định dữ liệu là tài nguyên số quan trọng và tìm cách khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu này.

Ông Trần Quang Hưng, Ủy viên Ban Chấp hành, Trưởng Ban Đoàn – Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia, đã chủ trì phiên thảo luận và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng ‘bệ đỡ thị trường’ cho đổi mới sáng tạo. Với dân số hơn 100 triệu người và hệ thống dữ liệu ngày càng được hoàn thiện, Việt Nam đang sở hữu lợi thế lớn để phát triển các mô hình kinh tế dựa trên dữ liệu. Tuy nhiên, ông Hưng cũng chỉ ra rằng dữ liệu quốc gia hiện nay vẫn còn phân tán, thiếu sự liên kết giữa các lĩnh vực như thuế, bảo hiểm, nhân khẩu, ngành nghề… Điều này đã gây ra khó khăn cho việc khai thác và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả.

Các chuyên gia cũng cho rằng, Việt Nam cần làm rõ khái niệm dữ liệu trong bối cảnh hiện nay, những thuộc tính nào cần lưu trữ lâu dài và đâu là thông tin nên được loại bỏ. Điều cốt lõi của dữ liệu là phải ‘đúng, đủ, sạch, sống’. Tuy nhiên, phần lớn phần mềm không được cập nhật dữ liệu thường xuyên, dẫn đến giá trị thông tin giảm theo thời gian. Để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, cần phát triển các nền tảng thực sự hữu ích để người dân sử dụng thường xuyên trong đời sống hằng ngày. Đặc biệt, toàn bộ dữ liệu thu thập từ người dùng cần được bảo mật tuyệt đối và tuân thủ các quy chuẩn chặt chẽ.

Tại Việt Nam, bước tiến lớn là việc tích hợp số định danh cá nhân với hệ thống bảo hiểm, tuy nhiên vẫn còn khoảng cách rất lớn đến mục tiêu liên thông dữ liệu y tế quốc gia. Các chuyên gia cho rằng cần bắt đầu từ dữ liệu cá nhân sau đó tiến tới dữ liệu ngành, chuẩn hóa định danh cá nhân là bước đầu tiên, cần một mã số duy nhất được dùng xuyên suốt cho tất cả dịch vụ công và dịch vụ tư nhân. Mỗi ngành cần xây dựng bộ chuẩn dữ liệu riêng (cấu trúc, chuẩn định dạng) để dữ liệu có thể phân tích, lưu trữ và chia sẻ. Tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh, đặc biệt phục vụ nghiên cứu khoa học.

Tóm lại, việc khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia là một vấn đề cấp thiết. Các chuyên gia đã đưa ra nhiều giải pháp để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, chuẩn hóa định danh cá nhân và tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh. Bằng cách ứng dụng trí tuệ nhân tạo và các công nghệ mới, Việt Nam có thể tận dụng lợi thế của mình để phát triển các mô hình kinh tế dựa trên dữ liệu và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số quốc gia. Để biết thêm thông tin về vấn đề này, vui lòng truy cập đây là liên kết .

Vai trò của doanh nhân trong nền kinh tế không chỉ còn giới hạn trong lĩnh vực kinh doanh mà còn ngày càng mở rộng sang quản trị quốc gia. Tại đây, họ mang lại góc nhìn thực tiễn và tầm nhìn chiến lược, những yếu tố quan trọng giúp nâng cao hiệu quả xây dựng và thực thi các chính sách quốc gia. Với kinh nghiệm thực chiến trên thương trường, các doanh nhân không chỉ có khả năng đổi mới sáng tạo mà còn có thể đóng góp vào việc xây dựng các chính sách hiệu quả hơn cho quốc gia.

Ở Việt Nam, khu vực tư nhân đã và đang đóng góp một phần không nhỏ vào GDP, tạo việc làm và thúc đẩy xuất khẩu. Những doanh nhân thành công không chỉ sở hữu kinh nghiệm thực tiễn quý giá mà còn hiểu rõ những thách thức và cơ hội của thị trường. Điều này cho phép họ hỗ trợ Chính phủ xây dựng các chính sách sát với thực tế và đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế. Các hiệp hội doanh nghiệp và diễn đàn như Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) đã trở thành cầu nối hiệu quả giữa doanh nhân và Chính phủ. Những ý kiến đóng góp tại các diễn đàn này đã được Chính phủ và Quốc hội tiếp thu, thể hiện qua các chính sách ưu đãi thuế, cải cách thủ tục hành chính và hỗ trợ chuyển đổi số.

Để doanh nhân tham gia quản trị quốc gia một cách thực chất, việc thiết lập cơ chế đối thoại thường xuyên giữa doanh nhân và Chính phủ là điều cần thiết. Bộ Tài chính sẽ phối hợp với các bộ, ngành để xây dựng cơ chế này, tổ chức định kỳ các diễn đàn đối thoại công tư. Điều này tạo điều kiện để doanh nhân đóng góp ý kiến trực tiếp vào quá trình xây dựng chính sách. Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh các chương trình đào tạo và nâng cao năng lực cho đội ngũ doanh nhân, đặc biệt trong các lĩnh vực như quản trị quốc gia, chính sách công và chuyển đổi số. Điều này giúp doanh nhân không chỉ nâng cao năng lực cá nhân mà còn đóng góp hiệu quả hơn vào các hoạt động quản trị quốc gia.

Sự tham gia của doanh nhân vào quản trị quốc gia được kỳ vọng sẽ tạo ra những tác động tích cực đến phát triển kinh tế. Các chính sách được xây dựng với sự đóng góp của doanh nhân sẽ sát với thực tiễn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường và doanh nghiệp. Đồng thời, sự tham gia của doanh nhân củng cố niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp vào các chủ trương của Đảng và Nhà nước, khuyến khích khu vực tư nhân đầu tư mạnh mẽ hơn vào các lĩnh vực chiến lược. Tuy nhiên, việc thúc đẩy doanh nhân tham gia quản trị quốc gia vẫn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm năng lực quản trị của một số doanh nhân còn hạn chế, cơ chế đối thoại chưa thực sự hiệu quả, và sự phối hợp giữa các bộ, ngành đôi khi thiếu đồng bộ.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và sự ủng hộ của Quốc hội, Việt Nam có cơ sở để lạc quan về triển vọng đạt được các mục tiêu đề ra. Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tham mưu và điều hành với tinh thần trách nhiệm cao, đảm bảo các chính sách hỗ trợ doanh nhân được triển khai đồng bộ và hiệu quả. Những nỗ lực này không chỉ nâng cao vai trò của doanh nhân trong quản trị quốc gia mà còn tạo động lực mới cho tăng trưởng kinh tế, hướng tới xây dựng một nền kinh tế hiện đại, bền vững và hội nhập quốc tế.