Hiện tượng các KOL và Influencer trở thành xu hướng trên mạng xã hội trong những năm gần đây đã trở nên phổ biến, với hàng trăm nghìn người theo dõi. Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển của hình thức quảng cáo này, một số influencer đã bị phát hiện quảng cáo sai sự thật, lợi dụng lòng tin của người hâm mộ để kiếm lợi nhuận.

Mới đây nhất, trường hợp của L.H.T – một influencer sở hữu gần 700.000 người theo dõi, đã bị cộng đồng mạng chỉ trích vì thiếu trung thực trong hoạt động quảng cáo. T. không chỉ tham gia quảng bá mà còn đảm nhận vai trò đại sứ thương hiệu cho một số dòng mỹ phẩm phổ thông. Trên mạng xã hội, T. thường xuyên chia sẻ về hiệu quả sản phẩm này dưới dạng những ‘trải nghiệm cá nhân’, tạo cảm giác chân thật và gần gũi, khiến người theo dõi tin rằng đó là cảm nhận thực tế, không mang mục đích thương mại.

Tuy nhiên, người theo dõi tinh ý đã phát hiện ra sự mâu thuẫn trong hình ảnh quảng bá và tiêu dùng thực tế của T. Trong các Vlog và hình ảnh đời thường do chính T. đăng tải, hầu như không thấy sự xuất hiện của những sản phẩm mỹ phẩm mà T. quảng cáo. Thay vào đó là loạt mỹ phẩm cao cấp, đắt tiền đến từ các thương hiệu nổi tiếng khác. Sự mâu thuẫn này đã làm dấy lên nghi ngờ về hình thức quảng cáo trá hình, lợi dụng cảm xúc và lòng tin của người theo dõi.

Theo anh Ngô Vũ Thế Thiên, founder một thương hiệu thời trang nội địa, việc ‘bán hình ảnh’ qua mạng xã hội đang là nguồn thu lớn với các influencer. Trên thực tế, việc dựng nên lối sống hoặc câu chuyện cá nhân để gia tăng độ tin cậy cho sản phẩm không còn xa lạ. Một influencer tầm trung ở Việt Nam có thể kiếm 30 – 100 triệu đồng/tháng nếu làm việc đều đặn, còn các gương mặt nổi bật có thể thu về 500 triệu đồng đến 1 tỉ đồng/tháng.

Tuy nhiên, thu nhập càng cao thì trách nhiệm càng lớn. Một hình ảnh cá nhân dù được xây dựng khéo đến đâu nhưng nếu dẫn dắt sai lệch hành vi tiêu dùng thì hậu quả có thể là mất lòng tin hoặc đối diện hệ quả pháp lý. Từ trải nghiệm thật đến tù tội, trường hợp kênh TikTok ‘Gia đình Hải Sen’ là ví dụ. Từ hình ảnh gia đình khởi nghiệp thành công, Lê Văn Hải thu hút hàng triệu người theo dõi, tạo nhiều tài khoản cho con và mẹ, lồng ghép quảng cáo ‘siro ăn ngon Hải Bé’ vào các video có trẻ nhỏ để tăng độ tin cậy.

Đặc biệt, con của Hải được cho là thường xuyên sử dụng sản phẩm, nhằm tạo cảm giác chân thực và an toàn. Tuy nhiên, tháng 6 vừa qua, Công an tỉnh Ninh Bình đã khởi tố, bắt tạm giam Lê Văn Hải để điều tra về tội ‘Buôn bán hàng giả là thực phẩm’. Thông tin ban đầu cho thấy chỉ riêng sản phẩm ‘siro ăn ngon Hải Bé’ đã được bán ra hơn 100.000 hộp, mang lại doanh thu hơn 16 tỉ đồng.

Luật sư Trương Văn Tuấn, Trưởng Văn phòng Luật sư Trạng Sài Gòn, cho rằng influencer dùng hình ảnh cá nhân để quảng bá sản phẩm được xem là ‘người chuyển tải sản phẩm quảng cáo’. Việc này có vi phạm pháp luật hay không phụ thuộc vào mục đích quảng bá và tính minh bạch của nội dung, cụ thể là sản phẩm có bảo đảm chất lượng, nguồn gốc rõ ràng hay không.

Người tiêu dùng bị thiệt hại vì tin vào nội dung quảng cáo sai có quyền khởi kiện cá nhân hoặc tổ chức liên quan. Nếu có đủ chứng cứ, họ có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại về tài sản, sức khỏe, tính mạng.

ThS Nguyễn Thị Thu Hiền, chuyên gia giáo dục, cho rằng khi người nổi tiếng chia sẻ trải nghiệm cá nhân, khán giả dễ tin vì cảm thấy gần gũi. Nhưng nếu hình ảnh đó là giả thì việc lợi dụng niềm tin không chỉ thiếu trung thực mà còn có thể gây tổn thương tâm lý, nhất là với giới trẻ.

Thành phố Hồ Chí Minh đang chứng kiến sự phát triển nhanh chóng của các phòng khám và cơ sở y tế tư nhân, từ quy mô nhỏ đến các bệnh viện quốc tế. Sự phát triển này đã giúp chia sẻ gánh nặng với y tế công lập, đặc biệt trong thời điểm dịch Covid-19 bùng phát hay các đợt cao điểm như mùa bệnh sốt xuất huyết, cúm, cảm. Tuy nhiên, sự phát triển thiếu kiểm soát của các phòng khám tư nhân đang đặt ra nhiều thách thức về chất lượng dịch vụ, đạo đức nghề y và sự an toàn của người bệnh.

Hiện nay, TP. HCM có số lượng cơ sở khám chữa bệnh tư nhân nhiều nhất cả nước, với hàng ngàn phòng khám đa khoa, chuyên khoa và phòng mạch tư nhân đang hoạt động. Sự phát triển của hệ thống y tế tư nhân đã giúp người dân có thêm nhiều lựa chọn về dịch vụ y tế. Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực, sự phát triển thiếu kiểm soát của các phòng khám tư nhân đang đặt ra nhiều lo ngại về chất lượng dịch vụ.

Theo phản ánh từ người dân và một số cuộc kiểm tra của lực lượng chức năng, tình trạng phòng khám tư nhân hoạt động không phép, sử dụng bác sĩ ‘tay ngang’, thuê mướn chứng chỉ, thậm chí quảng cáo sai sự thật đang diễn ra khá phổ biến. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, Thanh tra Sở Y tế TP. HCM đã kiểm tra, xử phạt hàng trăm cơ sở y tế tư nhân với số tiền lên tới hàng tỷ đồng.

Các chuyên gia cho rằng, y tế tư nhân là một trong những lĩnh vực nhận được nhiều đơn thư khiếu nại nhất, chủ yếu liên quan đến chất lượng khám chữa bệnh không đúng như quảng cáo, thu phí không minh bạch và giữ bệnh nhân ở lại điều trị trái quy định. Để giải quyết vấn đề này, cơ quan chức năng đã vào cuộc và triển khai hàng loạt hoạt động kiểm tra, thanh tra đột xuất.

Sở Y tế TP. HCM đã khẩn trương triển khai các hoạt động để chăm sóc sức khỏe cho trên 14 triệu người dân, bao gồm việc củng cố và giới thiệu rộng rãi các kênh tiếp nhận phản ánh của người dân trong lĩnh vực y tế. Người dân có thể phản ánh về chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh, thái độ phục vụ của nhân viên y tế, hay những bất cập tại các cơ sở y tế công và tư trên địa bàn thành phố qua đường dây nóng của Sở Y tế TP. HCM: 096.777.1010. Ngoài ra, người dân cũng có thể phản ánh về các hành vi tiêu cực như ‘vẽ bệnh’, tư vấn sai chuyên môn để trục lợi, hay các vi phạm đạo đức nghề nghiệp trong ngành y qua đường dây nóng chống ‘vẽ bệnh, moi tiền’: 0989.401.155.

PGS.TS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh, cho biết việc người dân sử dụng các kênh phản ánh chính thức không chỉ giúp giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh trong ngành y, mà còn là hành động thiết thực góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh trên toàn địa bàn. Sở Y tế TP. HCM sẽ tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để đảm bảo an toàn cho người bệnh.