Ngày 1/8, tại Hà Nội, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã phối hợp với Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) và Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam tổ chức Hội nghị thúc đẩy tiêu thụ thủy sản phục vụ nhu cầu trong nước. Hội nghị này nhằm tìm kiếm giải pháp để tăng cường tiêu thụ thủy sản trong nước, trong bối cảnh xuất khẩu thủy sản đang đối mặt với nhiều khó khăn.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, nhấn mạnh vai trò đặc biệt của thị trường trong nước trong bối cảnh xuất khẩu đối mặt nhiều khó khăn. Ông cho biết, chỉ trong vài tháng qua, thị trường nội địa đã có nhiều chuyển biến, cho thấy sự quan tâm mạnh mẽ từ Chính phủ và các bộ, ngành. Đây là thời điểm quan trọng để nhìn nhận lại vai trò của thị trường nội địa như một dư địa chiến lược giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

Theo ông Linh, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt trên 10 tỷ USD, đạt 106% kế hoạch và tăng hơn 12% so với năm 2023. Tuy nhiên, trước biến động từ các thị trường lớn như Mỹ, cùng áp lực cạnh tranh từ nhiều quốc gia, việc mở rộng tiêu thụ nội địa là hướng đi tất yếu. Ông cũng dẫn chứng, ngành thủy sản giải quyết tới 3-4 triệu lao động, chiếm khoảng 4-5% GDP, nhưng tiêu dùng trong nước vẫn chưa tương xứng với tiềm năng.

Bình quân mỗi người Việt Nam tiêu thụ khoảng 40kg thủy sản/năm – thấp hơn đáng kể so với mức 60-70kg ở các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Malaysia. Ông Linh nhấn mạnh, cần có tư duy bài bản, chiến lược dài hạn, từ sản xuất đến phân phối, nhằm mở rộng dung lượng tiêu thụ trong nước. Cục trưởng Linh chỉ rõ, hiện nay tỷ trọng thuỷ sản nội địa chiếm khoảng 60-70% với các mặt hàng chủ lực bao gồm tôm, cá basa, mực, cá biển; thuỷ sản nhập khẩu vẫn chiếm từ 30-40%. Để khai thác hết tiềm năng của thị trường nội địa, tăng thị phần tiêu thụ thủy sản sản xuất trong nước, các doanh nghiệp sản xuất thủy sản cần quan tâm phát triển kênh phân phối sản phẩm tại thị trường trong nước, đồng thời cần có sự đồng hành và hỗ trợ tích cực của các doanh nghiệp phân phối lớn.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep) cũng cho rằng, thị trường nội địa đang ngày càng khẳng định vai trò chiến lược trong mục tiêu phát triển bền vững và dài hạn của doanh nghiệp. Việc gắn tiêu thụ nội địa với xuất khẩu, có thể giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí, nguyên liệu, từ đó tăng được sức cạnh tranh. Vasep cũng đưa ra nhiều giải pháp để thúc đẩy tiêu thụ thủy sản trong nước.

Tuy nhiên, thực tế, rất nhiều doanh nghiệp xuất khẩu bài bản, có chỗ đứng trên thị trường quốc tế, nhưng lại khó cạnh tranh trên sân nhà. Thị trường thủy hải sản hiện nay đang thiếu minh bạch về chất lượng, khi rất nhiều nhà máy sản xuất nội địa đầu tư thấp, giá thành rẻ. Trong khi doanh nghiệp xuất khẩu làm bài bản, chi phí cao (do đầu tư nhà máy đạt chứng chỉ quốc tế, nhân công, thuế…), không thu hút được người tiêu dùng, dù chất lượng vượt trội.

Hội nghị cũng ghi nhận nhiều ý kiến từ phía doanh nghiệp phân phối và các công ty sản xuất, chế biến thủy sản về những khó khăn đang gặp phải khi phát triển thị trường nội địa. Không ít doanh nghiệp cho rằng, chi phí logistics, vận chuyển và bảo quản thủy sản trong nước vẫn còn cao, khiến giá thành sản phẩm khó cạnh tranh với hàng nhập khẩu. Nhiều ý kiến cũng đề cập đến tình trạng thiếu hụt hạ tầng chợ đầu mối chuyên biệt, mạng lưới phân phối chưa đồng bộ giữa các vùng miền, gây cản trở lớn trong việc mở rộng kênh tiêu thụ.

Cục trưởng Trần Hữu Linh nhấn mạnh, thị trường nội địa không chỉ là “bệ đỡ” trong bối cảnh xuất khẩu gặp khó, mà cần được xác định là một chiến lược dài hạn, mang tính nền tảng đối với sự phát triển bền vững của ngành thủy sản. Ông Linh cho rằng các doanh nghiệp không thể tiếp tục xem tiêu dùng trong nước là kênh phụ, hay nơi tiêu thụ sản phẩm xuất khẩu dư thừa, mà cần chủ động xây dựng chiến lược riêng cho thị trường này, với đầy đủ các khâu từ nuôi trồng, sản xuất, phân phối đến hậu kiểm.

Cũng theo Cục trưởng, việc phát triển thị trường trong nước không thể thành công nếu thiếu sự thấu hiểu hành vi người tiêu dùng và tính đặc thù vùng miền. Vì vậy, doanh nghiệp cần tăng cường nghiên cứu thị hiếu, khẩu vị và xu hướng tiêu dùng mới, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm để tiếp cận rộng rãi hơn các nhóm khách hàng, đặc biệt là tầng lớp trung lưu đang gia tăng nhanh chóng. Để biết thêm thông tin về thị trường thủy sản, vui lòng truy cập Bộ Công Thương để cập nhật các thông tin mới nhất.

Việt Nam sẽ tiếp tục khẳng định vị thế tại Hội chợ Thương mại điện tử toàn cầu lần thứ 4 (GDTE2025) diễn ra tại Hàng Châu, Trung Quốc, sau những thành công đã đạt được trong lần tổ chức thứ 3 vào năm 2024. Đây là một trong những sự kiện thương mại số hàng đầu châu Á, dự kiến diễn ra từ ngày 23 đến 29 tháng 9 năm 2025.

Cục Xúc tiến thương mại thuộc Bộ Công Thương sẽ chủ trì tổ chức Đoàn doanh nghiệp Việt Nam tham gia hội chợ này. Khu gian hàng quốc gia của Việt Nam sẽ có diện tích khoảng 180m², tập trung khoảng 15 đến 20 doanh nghiệp tiêu biểu trong lĩnh vực công nghệ và thương mại điện tử. Sự tham gia này không chỉ thể hiện nỗ lực của Việt Nam trong việc thúc đẩy thương mại điện tử mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác quốc tế cho doanh nghiệp trong nước.

Thông qua sự kiện này, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp cận các tập đoàn lớn của Trung Quốc và trên thế giới, từ đó thúc đẩy các thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực công nghệ, xuất khẩu dịch vụ và đầu tư. Kết quả từ GDTE2024 cho thấy tiềm năng hợp tác rất lớn khi hơn 70 cuộc giao thương trực tiếp đã được tổ chức. Đáng chú ý, trên 90% doanh nghiệp tham gia đã tìm được đối tác để giao thương, trao đổi thông tin và thiết lập mối quan hệ hợp tác.

Việc tham gia GDTE2025 mang đến cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam quảng bá thương hiệu, sản phẩm và dịch vụ của mình đến hàng chục nghìn khách tham quan và đối tác quốc tế. Hơn nữa, đây cũng là bước đệm chiến lược giúp doanh nghiệp Việt Nam có thể xâm nhập sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu thông qua các nền tảng thương mại điện tử và công nghệ số.

Sự hiện diện của Việt Nam tại GDTE2025 không chỉ góp phần nâng cao vị thế của đất nước trong lĩnh vực thương mại điện tử mà còn thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc tích cực tham gia vào các hoạt động kinh tế số toàn cầu. Đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp trong nước học hỏi và chuyển giao công nghệ từ các đối tác quốc tế, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.