Nghị định 151 của Chính phủ, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, hướng tới tinh thần ‘gần dân, sát dân’. Một trong những nội dung trọng tâm của nghị định này là chuyển giao một số thẩm quyền quản lý đất đai về cấp xã. Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa chia sẻ quan điểm rằng việc giao thẩm quyền cho cấp xã là cần thiết, hợp lý và phù hợp với năng lực thực tiễn của chính quyền cơ sở.

Ông Hòa tin rằng Nghị định 151 cụ thể hóa chủ trương phân quyền, phân cấp đã được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Việc trao thêm thẩm quyền cho cấp xã, bao gồm quản lý đất đai, là một bước tiến đúng đắn để phát huy tính tự chủ, linh hoạt trong điều hành, đặc biệt là khi các cấp cơ sở đang được củng cố về nhân sự, bộ máy và kinh nghiệm thực tiễn.

‘Cấp xã hiện nay có đủ năng lực, đủ điều kiện, trình độ để thực hiện các nhiệm vụ rất rõ ràng trong quản lý nhà nước,’ ông Hòa khẳng định. Chính quyền xã không còn là cấp yếu như trước kia; nhiều công việc trước đây của cấp huyện đã và đang được giao cho xã xử lý.

Ông Hòa cũng chỉ ra rằng cán bộ lãnh đạo xã hiện nay được điều động từ cấp huyện hoặc tỉnh xuống, phần lớn là những người đã có kinh nghiệm công tác quản lý nhà nước. Hệ thống tổ chức hành chính cấp xã cũng đã được kiện toàn với đầy đủ các bộ phận chuyên môn.

Tuy nhiên, ông Hòa cũng nhấn mạnh rằng quyền lực càng lớn thì trách nhiệm càng cao, đặc biệt trong lĩnh vực phức tạp như đất đai. Sự giám sát, hỗ trợ từ cấp trên là điều kiện bắt buộc để đảm bảo cấp xã thực hiện đúng luật, đúng thẩm quyền và không lạm dụng quyền lực.

Ông đề xuất cần có sự phân cấp rõ ràng và tuân thủ theo các quy định của luật đất đai, luật đầu tư, luật đấu thầu hiện hành. Cần giới hạn loại dự án, diện tích đất hoặc giá trị mà cấp xã được quyết định. Đồng thời, cần tăng cường giám sát, kiểm tra từ cấp trên và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã.

Về nguy cơ lạm quyền, ông Hòa không né tránh thực tế này và nhấn mạnh rằng phân quyền là cần thiết nhưng phải song hành với kiểm tra, giám sát để tránh tình trạng lạm quyền, lợi dụng chức vụ để trục lợi.

Từ thực tiễn địa phương và kinh nghiệm giám sát tại Quốc hội, ông Hòa kiến nghị một số vấn đề cốt lõi để việc phân cấp, phân quyền cho cấp xã được thực hiện hiệu quả, bao gồm phân quyền đúng mức, đúng người; tăng cường giám sát, kiểm tra; và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

Sự hội tụ giữa phân quyền và trí tuệ nhân tạo đang tạo ra những cơ hội và thách thức mới trong lĩnh vực công nghệ, với trọng tâm là các vấn đề về niềm tin và quyền riêng tư. Các lãnh đạo ngành từ các mạng lưới công nghệ khác nhau đã thảo luận về vấn đề này trong một cuộc thảo luận bảng tròn mới đây.

Sự kết hợp giữa phân quyền và trí tuệ nhân tạo đang làm thay đổi cảnh quan công nghệ, với một trọng tâm mạnh mẽ vào niềm tin và quyền riêng tư. Các chuyên gia từ Render Network, Manifest Network và các lãnh đạo công nghệ khác đã thảo luận về cách các công nghệ mới nổi này đang tiến tới một tương lai phân quyền và bảo vệ quyền riêng tư hơn.

Phân quyền trong phát triển trí tuệ nhân tạo đang trở nên ngày càng quan trọng khi các kiến trúc tập trung truyền thống đang tiến hóa. Trevor Harries-Jones từ Render Network đã nhấn mạnh sự thay đổi từ trí tuệ nhân tạo tập trung sang phân quyền, trích dẫn các tiến bộ kiến trúc cho phép các tải trọng công việc trí tuệ nhân tạo có thể mở rộng và tiết kiệm chi phí hơn. Sự thay đổi này được hỗ trợ bởi các mạng phân quyền sử dụng các đơn vị xử lý đồ họa闲置, cung cấp cơ sở hạ tầng an toàn và hiệu quả hơn cho các nhiệm vụ trí tuệ nhân tạo.

Quyền riêng tư và niềm tin trong các hệ thống phân quyền cũng là một vấn đề quan trọng. Sam Judson từ Nexus Labs đã nhấn mạnh tầm quan trọng của quyền riêng tư và niềm tin trong các hệ thống phân quyền. Ông đã chỉ ra rằng mặc dù các mạng phân quyền cung cấp sự đồng thuận không có 권한, nhưng chúng thường thiếu quyền riêng tư. Để giải quyết vấn đề này, các công nghệ như bằng chứng không kiến thức đang được phát triển để đảm bảo quyền riêng tư trong khi vẫn duy trì tính chịu trách nhiệm. Những công cụ mật mã này cho phép các nhà phát triển giảm thiểu các vấn đề về niềm tin bằng cách chứng minh tính chính xác của các hệ thống của họ mà không cần phải lộ dữ liệu nhạy cảm.

Tuy nhiên, việc thực hiện các quy trình trí tuệ nhân tạo trong các ngành công nghiệp được quản lý chặt chẽ vẫn còn là một thách thức. Edward Katzin của Jember đã thảo luận về các thách thức của việc thực hiện các quy trình trí tuệ nhân tạo trong các ngành công nghiệp này. Ông đã lưu ý rằng mặc dù có sự quan tâm đáng kể đến trí tuệ nhân tạo và công nghệ phân quyền, nhưng việc tuân thủ các quy định về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu vẫn là một rào cản lớn. Katzin đã nhấn mạnh sự cần thiết của sự phối hợp kiểm toán phân quyền để đảm bảo sự tuân thủ và niềm tin trong các hệ thống này.

Cơ sở hạ tầng và chủ quyền cũng là một vấn đề quan trọng. Eric Bravick từ Manifest Network đã nói về tầm quan trọng của cơ sở hạ tầng chủ quyền trong việc cho phép thực hiện các môi trường thực thi đáng tin cậy. Bằng cách sử dụng bằng chứng về chuỗi thẩm quyền và môi trường thực thi đáng tin cậy, Manifest Network nhắm cung cấp cơ sở hạ tầng an toàn và chủ quyền cho các ứng dụng phân quyền. Cách tiếp cận này cho phép các tổ chức kiểm soát tài nguyên dữ liệu và tính toán của họ một cách an toàn.

Tương lai của trí tuệ nhân tạo phân quyền: Các tham gia thảo luận đã đồng thuận rằng tương lai của trí tuệ nhân tạo nằm trong các ứng dụng phân quyền, hứa hẹn sẽ tăng cường quyền riêng tư, khả năng mở rộng và niềm tin. Khi các công nghệ này tiếp tục phát triển, chúng dự kiến sẽ mở khóa các tiềm năng mới trong nhiều lĩnh vực, từ y tế đến tài chính, bằng cách cung cấp các giải pháp an toàn và hiệu quả hơn.

Kết luận, sự giao thoa giữa phân quyền và trí tuệ nhân tạo đang mở đường cho một kỷ nguyên công nghệ mới, nơi niềm tin và quyền riêng tư là trọng tâm. Khi các lĩnh vực này trưởng thành, chúng cung cấp các cơ hội thú vị cho sự đổi mới và tăng trưởng, đồng thời cũng đặt ra các thách thức cần phải được giải quyết để thực sự nhận ra tiềm năng của chúng.

Cục Thuế (Bộ Tài chính) vừa ban hành Công văn 2386/CT-CS ngày 10/7/2025, hướng dẫn mới về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước trong các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế từ ngày 01/7/2025. Văn bản này lưu ý về thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã về lĩnh vực thuế.

Cụ thể, về nội dung phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền chính quyền địa phương 2 cấp liên quan đến lĩnh vực thuế và quản lý thuế, Cục Thuế cho biết Chính phủ đã ban hành Nghị định số 122/2025/NĐ-CP và Nghị định số 125/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý thuế và phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp. Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 40/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư thuộc lĩnh vực quản lý thuế.

Một số nội dung đáng chú ý trong các văn bản trên bao gồm:

Thứ nhất, về thẩm quyền xóa nợ thuế từ 15 tỉ đồng trở lên đối với doanh nghiệp, hợp tác xã tại Nghị định số 122/2025/NĐ-CP. Theo đó, thẩm quyền quyết định xóa nợ đối với doanh nghiệp, hợp tác xã thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của Luật Quản lý thuế có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 15.000.000.000 đồng trở lên được Thủ tướng Chính phủ phân quyền cho Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Thứ hai, về các thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã tại Nghị định số 125/2025/NĐ-CP. Các thẩm quyền sau đây được chuyển từ Chủ tịch UBND cấp huyện cho Chủ tịch UBND cấp xã, bao gồm: Quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã; Ban hành quyết định cưỡng chế đối với các quyết định hành chính về quản lý thuế do chính cấp xã ban hành; Phối hợp cấp, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã đối với trường hợp đã được xóa nợ; Thực hiện phân hạng đất tính thuế sử dụng đất nông nghiệp; Thành lập Hội đồng định giá tài sản khi thực hiện cưỡng chế.

Thứ ba, về các nội dung sửa đổi, bổ sung để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp tại Thông tư số 40/2025/TT-BTC. Theo đó, thành phần của Hội đồng tư vấn thuế cấp xã đã có sự thay đổi, và một số nhiệm vụ của Đội thuế được điều chỉnh thành Thuế cơ sở.

Nhìn chung, các hướng dẫn mới này của Cục Thuế nhằm cụ thể hóa các quy định pháp luật về quản lý thuế và phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương.