Ngày 26-7, tại xã Ea H’Leo, tỉnh Đắk Lắk, một hoạt động ý nghĩa và sôi nổi đã diễn ra trong không khí ấm áp và trang trọng. Hội thi nấu ăn với các món ăn truyền thống của người đồng bào dân tộc thiểu số đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng, như một cách thể hiện lòng biết ơn và tri ân sâu sắc đối với những người đã hy sinh và đóng góp cho Tổ quốc, nhân kỷ niệm 78 năm ngày Thương binh – Liệt sĩ (27-7).

Hội thi nấu ăn này không chỉ là một hoạt động giải trí đơn thuần mà còn mang trong mình những giá trị văn hóa sâu sắc. Các món ăn được chế biến theo phương pháp truyền thống, giữ gìn và phát huy những kỹ thuật nấu ăn độc đáo và đặc trưng của từng dân tộc thiểu số tại Đắk Lắk. Qua đó, sự kiện này thể hiện sự đoàn kết và giao lưu văn hóa giữa các cộng đồng dân tộc thiểu số tại địa phương, góp phần tăng cường mối quan hệ gắn kết trong cộng đồng và quảng bá những nét văn hóa đặc sắc đến với công chúng.

Thông qua hoạt động này, người dân địa phương và du khách có cơ hội trải nghiệm và tìm hiểu sâu sắc hơn về phong tục tập quán, cũng như sự đa dạng văn hóa của các dân tộc thiểu số ở Việt Nam. Món ăn không chỉ là một phần của văn hóa mà còn là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa các thế hệ và cộng đồng. Hội thi nấu ăn tại xã Ea H’Leo là một minh chứng sống cho việc bảo tồn và phát triển văn hóa của các dân tộc thiểu số tại Đắk Lắk, từ đó góp phần xây dựng một xã hội đa dạng và phong phú.

Với tinh thần “Uống nước nhớ nguồn” và “Đền ơn đáp nghĩa”, hội thi nấu ăn đã diễn ra trong không khí vui tươi và ý nghĩa. Thông qua sự kiện này, tỉnh Đắk Lắk tiếp tục khẳng định cam kết của mình trong việc bảo vệ và phát huy di sản văn hóa của các dân tộc thiểu số, cũng như thể hiện lòng biết ơn đối với những người đã cống hiến cho sự nghiệp đấu tranh và xây dựng đất nước.

Nguồn: Cổng thông tin điện tử tỉnh Đắk Lắk

Trong những ngày tháng 7, các cán bộ, đoàn viên thanh niên (ĐVTN) xã Sơn Đông đã đến thăm và trò chuyện với những người mẹ, người cha, và thân nhân của các gia đình liệt sĩ trên địa bàn xã. Họ mang theo những món quà tinh thần đặc biệt – những bức ảnh của các liệt sĩ được phục dựng bằng công nghệ hiện đại.

Tại căn nhà nhỏ ở thôn Hương Ngãi, cụ bà Triệu Thị Trinh không giấu được niềm xúc động khi ngắm nhìn bức ảnh rõ nét của người con trai, liệt sĩ Triệu Quốc Bình. Bức ảnh này đã được phục dựng từ một bức hình cũ, phai mờ theo thời gian. Sinh năm 1946, hy sinh tại mặt trận phía nam năm 1967, bức hình duy nhất của liệt sĩ Nguyễn Văn Chước, xã Hải Lựu đã được gia đình phục chế một lần. Tuy nhiên, do thời gian và công nghệ thời điểm phục chế thấp, nên chất lượng ảnh theo thời gian cũng không còn rõ nét.

Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo các cơ sở đoàn khảo sát thực tế tại địa phương, qua đó nắm được tình hình có những liệt sĩ ra đi và để lại tấm hình cho gia đình, nhưng có người chỉ là tấm ảnh vẽ chì chân dung từ người thân miêu tả lại. Thời gian trôi qua, những tấm hình kỷ niệm, những di ảnh thờ cũng đã phai mờ và hư hỏng theo năm tháng không còn nhìn rõ.

Với lòng tri ân các liệt sĩ của thế hệ trẻ, mong muốn được phục hồi tấm ảnh mà các anh hùng liệt sĩ để lại, Đoàn thanh niên các xã, phường đã phối hợp cùng cấp ủy chi bộ, chi đoàn các khu dân cư và xin phép các gia đình thực hiện. Chương trình được thực hiện chủ yếu từ nguồn xã hội và đã được nhiều đơn vị, tổ chức đồng hành.

Các bức ảnh được phục dựng bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), với sự hỗ trợ kỹ thuật, dựa trên những bức ảnh cũ và thông tin từ gia đình cung cấp. Qua công nghệ hiện đại, hình ảnh các liệt sĩ được tái hiện một cách sống động và chân thực, giúp người thân có cơ hội nhìn lại gương mặt thân yêu sau nhiều năm tháng chỉ còn trong ký ức.

Đây là một hoạt động thiết thực và ý nghĩa, thể hiện lòng biết ơn và tri ân của thế hệ trẻ đối với các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc. Những bức ảnh phục dựng không chỉ giúp người thân nhìn lại quá khứ mà còn là một cách để giữ gìn và truyền tải lịch sử, giá trị và tinh thần đến với thế hệ mai sau.

Quảng Ngãi – một tỉnh có chiến trường ác liệt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, đã và đang nỗ lực triển khai công tác quy tập, tìm kiếm và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Với sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp lãnh đạo, tỉnh đã thực hiện nhiều biện pháp để tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ.

Nghĩa trang Liệt sĩ Nghĩa Thắng, xã Trà Giang, tỉnh Quảng Ngãi là một trong những nghĩa trang được xây dựng từ năm 1984, với 786 phần mộ liệt sĩ, trong đó có 396 phần mộ chưa xác định thông tin. Công tác khai quật, lấy mẫu sinh phẩm tại nghĩa trang đã được tiến hành cùng với việc tu bổ, chỉnh trang lại các phần mộ liệt sĩ. Qua công tác khai quật, toàn bộ 396 phần mộ liệt sĩ chưa xác định thông tin đã được lấy mẫu kiểm tra chất lượng để giám định ADN.

Ông Nguyễn Văn Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Tư Nghĩa cho biết, việc lấy mẫu ADN xác định lại danh tính cho liệt sĩ là việc làm vô cùng ý nghĩa, giúp các gia đình tìm được thân nhân và trả lại tên cho các liệt sĩ.

Tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp với Cục Người có công, Bộ Nội vụ và Viện Pháp y Quốc gia tiến hành khai quật, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để xác định gen các liệt sĩ chưa xác định danh tính. Năm 2024, tỉnh đã tiến hành khai quật gần 1.100 mộ liệt sĩ đang được chôn cất ở các nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh mà chưa xác định danh tính.

Là người trực tiếp thu thập các mẫu sinh phẩm ở Nghĩa trang xã Nghĩa Thắng, bà Chu Thị Thủy, Giám định viên, Viện Pháp y Quốc gia cho biết, chất lượng các hài cốt được khai quật tại Nghĩa trang xã Nghĩa Thắng đủ điều kiện để giám định ADN chiếm tỷ lệ khoảng 50% đến trên 50% bộ hài cốt được lấy mẫu.

Từ năm 2021 đến tháng 3/2025, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp lấy 96 mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN, kết quả, 3 liệt sĩ được xác định có quan hệ huyết thống theo dòng mẹ. Tỉnh Quảng Ngãi cũng đã phối hợp với Cục Người có công và Viện Pháp y quốc gia khai quật hơn 2.000 mộ liệt sĩ chưa xác định được danh tính tại 19 Nghĩa trang trong tỉnh, lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sĩ để giám định ADN.

Trung tá Hồ Viết Ba, Trưởng ban chính sách, Phòng chính trị, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Ngãi cho biết, thực hiện công tác số hóa trong công tác kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm quy tập liệt sĩ thời gian qua, Ban chính sách triển khai toàn diện, đồng bộ và đạt hiệu quả thiết thực.

Tỉnh Quảng Ngãi là chiến trường rất ác liệt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, tổng số liệt sĩ hy sinh trên địa bàn tỉnh là hơn 37.000. Đến nay đã tìm kiếm quy tập được hơn 34.000 liệt sĩ; số chưa tìm kiếm được là hơn 2.700 liệt sĩ. Đồng thời có gần 1.000 liệt sĩ là con em tỉnh Quảng Ngãi hy sinh trên địa bàn tỉnh khác và làm nhiệm vụ quốc tế tại Lào, Campuchia.

Những năm qua, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Quảng Ngãi triển khai nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính liệt sĩ còn thiếu thông tin. Bên cạnh công tác quy tập, Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục phối hợp Cục người có công để lấy mẫu gen (ADN) để xác định danh tính những phần mộ liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Ông Nguyễn Hữu Dũng, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ngãi cho biết, sau sắp xếp, vẫn xác định đây là nhiệm vụ quan trọng phải tiếp tục thực hiện. Sẽ tập trung xác định thông tin mộ liệt sĩ hiện nay còn thiếu thông tin kết hợp với việc xây dựng Đề án tổng thể sửa chữa, nâng cấp mộ liệt sĩ kết hợp qua đó thực hiện xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.

Sáng ngày 26/7, UBND xã Ea Phê đã tổ chức một buổi gặp mặt đặc biệt để tri ân các gia đình chính sách nhân Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025). Sự kiện này được tổ chức nhằm ghi nhớ và tôn vinh những cống hiến và hy sinh của các thế hệ đi trước vì độc lập và tự do của Tổ quốc.

Tham dự buổi gặp mặt có sự hiện diện của Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Trần Văn Tuyến; Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thị Kim Oanh; cùng các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy. Đặc biệt, buổi lễ còn có sự tham gia của 130 thương binh, bệnh binh, đại diện các gia đình liệt sĩ, và gia đình có công với cách mạng.

Tại buổi gặp mặt, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã Nguyễn Thị Kim Oanh đã đọc Thư của Chủ tịch UBND tỉnh gửi đến thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng nhân dịp Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ. Bà bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và ghi nhớ công lao to lớn của các thế hệ đi trước đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Với tinh thần “Đền ơn đáp nghĩa”, trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Ea Phê luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến các đối tượng chính sách. Đồng thời, thực hiện đầy đủ và kịp thời các chế độ của Đảng và Nhà nước đối với người có công; triển khai hiệu quả các chương trình, kế hoạch về an sinh xã hội, hỗ trợ trực tiếp đối với các thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ…

Từ năm 2020 đến nay, từ nguồn kinh phí của Nhà nước đã hỗ trợ gần 1,6 tỷ đồng để xây mới 15 căn nhà tình nghĩa, sửa chữa 13 căn nhà cho hộ có công với cách mạng có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn xã. Việc chi trả trợ cấp hàng tháng, cấp phát thẻ bảo hiểm y tế cho các đối tượng chính sách luôn được thực hiện kịp thời; vào các dịp lễ, tết hàng năm, xã Ea Phê đều tổ chức đoàn đi thăm hỏi, tặng quà…

Phát biểu tại buổi gặp mặt, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Trần Văn Tuyến bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và sự tri ân chân thành đến các liệt sĩ, Mẹ Việt Nam Anh hùng, thương binh, bệnh binh, người có công với cách mạng và các gia đình chính sách trên địa bàn xã.

Đồng chí khẳng định Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Ea Phê sẽ luôn chăm lo, tri ân và tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh, xứng đáng với sự hy sinh cao cả của thế hệ cha ông.

Ở một ngôi làng nhỏ tại thôn Tân Phong, xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, có một người phụ nữ đã dành hơn 60 năm qua để âm thầm thờ chồng, người liệt sĩ đã hy sinh trong chiến trường. Câu chuyện của bà Trần Thị Tuấn là một lát cắt sâu sắc và lặng lẽ về đức thủy chung và sự hy sinh thầm lặng của những người ở lại sau chiến tranh.

Bà Tuấn và ông Nguyễn Đình Huề đã quen nhau trong những ngày tháng khó khăn của chiến tranh, khi họ cùng tham gia các hoạt động thanh niên và làm việc trên cánh đồng. Tình yêu của họ đã nở hoa và họ quyết định kết hôn vào ngày 26/12/1962. Tuy nhiên, chỉ mười ngày sau, ông Huề lại phải trở lại đơn vị chiến đấu, để lại bà Tuấn một mình. Mỗi năm, ông chỉ có thể về thăm bà một hoặc hai lần, và mỗi lần gặp nhau đều là một lần họ phải chia ly.

Năm 1965, trong một trận đánh ác liệt, ông Huề đã hy sinh. Tin tức về sự ra đi của ông được thông báo qua một bức điện báo ngắn ngủi. Từ đó, căn nhà nhỏ của bà Tuấn không còn tiếng cười và bước chân của người lính trẻ, thay vào đó là sự cô đơn và nỗi nhớ kéo dài.

Hơn nửa thế kỷ qua, bà Tuấn đã sống một cuộc đời chỉ để thờ chồng. Bà đã từ chối tất cả những người đàn ông khác khi họ ngỏ ý muốn sẻ chia cuộc sống với bà. Đối với bà, tình yêu không được đo bằng thời gian sống bên cạnh nhau, mà bằng sự chung thủy và tình yêu mà một người dành cho người khác đến cuối đời.

Hiện tại, cuộc sống của bà Tuấn khá khó khăn. Bà dựa vào trợ cấp chính sách và sự giúp đỡ của hàng xóm. Mỗi tháng Bảy, bà lại nhận được sự thăm hỏi và tặng quà từ chính quyền và hội phụ nữ. Tuy nhiên, bà vẫn chưa thể quên được người chồng đã mất. Tâm nguyện của bà là được biết nơi ông được an nghỉ để bà có thể thắp cho ông một nén nhang.

Tuổi đã cao, sức đã yếu, nhưng bà Tuấn vẫn không từ bỏ tâm nguyện đó. Nó là động lực để bà sống tiếp qua từng ngày tháng. Câu chuyện về bà Trần Thị Tuấn là một minh chứng cho sự hy sinh và đức thủy chung của những người phụ nữ Việt Nam trong thời chiến tranh.

Những người như bà Tuấn không trực tiếp cầm súng chiến đấu, nhưng sự hy sinh của họ là không nhỏ. Họ đã đánh đổi cả thanh xuân của mình để giữ gìn ký ức về một lời hứa chưa trọn của người lính năm xưa. Cuộc chiến đã qua đi, nhưng hình ảnh của những người vợ như bà Tuấn vẫn còn đó, như một biểu tượng của tình yêu, sự hy sinh và lòng thủy chung.

Vào tháng Bảy tri ân, cả nước tưởng nhớ công lao của các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì Tổ quốc, và cũng cúi đầu trước những người mẹ, người vợ như bà Trần Thị Tuấn – một biểu tượng sống động của lòng thủy chung, đức hy sinh và nghĩa tình với người chồng đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Trong những ngày cuối tháng 6, khi nắng hè gay gắt, hai ông Phan Nho Thắng (67 tuổi) và Phan Thái Bình (61 tuổi, cùng trú tại xã Đức Thịnh, tỉnh Hà Tĩnh) đã lặn lội vào vùng rừng phía tây xã Cam Lộ (Quảng Trị). Mục đích của họ là đến nơi anh trai của họ, liệt sĩ Phan Văn Tần, từng chiến đấu và anh dũng hy sinh.

Ông Phan Thái Bình cho biết, gia đình ông đã muốn vào tìm kiếm anh trai từ lâu nhưng chưa có thông tin đầy đủ. “Anh hy sinh trong rừng, biết tìm lại hài cốt là khó nhưng chúng tôi vẫn vào”, ông Bình nói. Ba năm trước, gia đình ông Bình đã kết nối được với một số gia đình khác có liệt sĩ hy sinh trong cùng trận đánh này. Họ đã giữ liên lạc và chia sẻ thông tin về hành trình tìm kiếm.

Chiến địa năm xưa là cao điểm 597, nay nằm về phía tây của xã Cam Lộ. Sau hơn một giờ đi xe máy theo đường sản xuất lâm nghiệp, hai ông mất thêm 30 phút leo bộ lên đồi cao. Hành trang mang theo là dĩa cau trầu, trà rượu, hoa quả và giấy áo theo phong tục. Chọn điểm bằng phẳng đặt lễ vật, hai ông ngắt những nhánh hoa rừng để gửi đến các liệt sĩ.

Liệt sĩ Phan Văn Tần đã tham gia chiến đấu và anh dũng hy sinh tại đây vào ngày 16-6-1971, sau ba năm nhập ngũ. Cùng tham gia trận đánh này còn có nhiều liệt sĩ khác, và cùng chung một tâm nguyện của các gia đình cho đến nay chưa thành hiện thực: đó là tìm thấy hài cốt liệt sĩ.

Tại khu vực này, từ thông tin các cựu chiến binh, lực lượng quân sự tỉnh Quảng Trị đã nhiều lần tìm kiếm nhưng chưa có kết quả. Ông Bình cho biết gia đình vẫn tiếp tục hành trình tìm kiếm anh trai khi có thêm thông tin mới.

Điểm cao 597 và khu vực xung quanh hiện trở thành rừng sản xuất của người địa phương. Lấp ló sau các quả đồi là các trụ điện và đường dây 500kV. Giữa màu xanh của rừng và ánh sáng của dòng điện hôm nay là máu xương của những người đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Câu chuyện của hai ông Phan Nho Thắng và Phan Thái Bình là một trong nhiều câu chuyện về các gia đình liệt sĩ đang tìm kiếm hài cốt của người thân. Hành trình tìm kiếm này không chỉ là về việc tìm thấy hài cốt, mà còn là về việc kết nối quá khứ và tôn vinh những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Ở tuổi 86, bà Đoàn Thị Lan, vợ liệt sĩ, vẫn là một tấm gương sáng về tinh thần nhân đạo và lòng nhiệt thành dành cho công tác thiện nguyện. Suốt cả cuộc đời, bà đã không ngừng cống hiến cho những hoàn cảnh khó khăn tại địa phương, bằng chính số tiền phụ cấp thân nhân liệt sĩ của mình. Với tinh thần “sống là để yêu thương”, bà Lan đã biến những ngày tháng tuổi già trở nên ý nghĩa hơn bằng việc làm những điều tốt đẹp cho xã hội.

Con đường đến với công tác thiện nguyện của bà Lan bắt đầu từ những ngày tháng khó khăn khi phải một mình chăm sóc 3 người con nhỏ sau khi chồng hy sinh trong chiến trường miền Nam vào năm 1971. Sự ra đi đột ngột của liệt sĩ đã để lại cho bà nhiều thương nhớ và nước mắt, nhưng cũng đồng thời thắp lên trong bà quyết tâm vượt qua nghịch cảnh để xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn cho các con. Sau đó, bà quyết định rời quê vào miền Nam sinh sống với hy vọng tìm mộ chồng và em chồng hy sinh trong chiến tranh. Tuy nhiên, đến nay gia đình bà vẫn chưa thực hiện được tâm nguyện này.

Không để những khó khăn và buồn bã chi phối cuộc sống, bà Lan đã chọn cách biến nỗi đau thành động lực để sống tốt hơn và giúp đỡ người khác. Bằng tình cảm và sự chia sẻ, bà đã bắt đầu hành trình thiện nguyện của mình. Bà đã sử dụng số tiền trợ cấp hàng tháng của Nhà nước dành cho thân nhân liệt sĩ để hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn. Trung bình mỗi năm, bà tặng khoảng 50 triệu đồng cho quỹ khuyến học địa phương và các trường học trên địa bàn phường Bình Long. Số tiền này phần lớn là chế độ đãi ngộ Nhà nước dành cho vợ liệt sĩ.

Đối với bà Lan, niềm hạnh phúc không chỉ đến từ việc giúp đỡ người khác mà còn là khi thấy các con, cháu đều trưởng thành và có đóng góp tích cực cho xã hội. Hầu hết các con, cháu của bà đều theo nghề y với mong muốn đem tài năng và y đức để chữa bệnh, cứu người. Sự nghiệp y tế của các con cháu bà không chỉ là một nghề, mà còn là cách để họ tiếp tục đóng góp cho xã hội và nhân lên những giá trị tốt đẹp.

Nhìn lại hành trình cuộc sống của mình, bà Lan cảm thấy rất mãn nguyện. Dù còn nhiều khó khăn và thử thách, nhưng với tinh thần tử tế và lòng nhân ái, bà vẫn tiếp tục sống một cuộc sống trọn vẹn và có ý nghĩa. Đời sống của bà, từ khi về già, đã trở thành một nguồn cảm hứng cho nhiều người trong cộng đồng, cho thấy rằng tuổi tác không phải là rào cản để chúng ta có thể làm được điều tốt đẹp cho xã hội. Hành trình làm công tác thiện nguyện của bà Lan không chỉ là việc làm của một cá nhân, mà còn là thông điệp mạnh mẽ về giá trị của tình yêu thương và sự chia sẻ trong cuộc sống của chúng ta.

Hiện nay, bà Lan tiếp tục sống cùng gia đình tại địa phương và tiếp tục tham gia các hoạt động thiện nguyện. Những đóng góp của bà đã tạo ra sự thay đổi lớn trong cộng đồng và lan tỏa tinh thần nhân đạo, khuyến khích nhiều người khác cũng thực hiện các hoạt động từ thiện để giúp đỡ những người cần thiết. Mặc dù tuổi đã cao và đã có nhiều công sức đóng góp cho xã hội, bà Lan vẫn cho thấy quyết tâm và động lực sống tích cực.

Tháng 7 lại về, và tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, không ít người đã đến để tri ân những người đã ngã xuống vì Tổ quốc. Đây là khoảnh khắc đặc biệt, khi người sống và người đã khuất có cuộc hội ngộ không lời, nhưng đẫm nước mắt và đầy nỗi niềm.

Ông Lê Hồng Thái, một cựu chiến binh 76 tuổi, lặng lẽ đi giữa những hàng mộ thẳng tắp, ánh mắt trìu mến dõi theo những dòng chữ khắc tên những người đã khuất. Ông Thái đã có 5 tháng 17 ngày đêm vượt Trường Sơn, cùng đồng đội đi qua tháng ngày bom đạn, và đã mất người bạn chiến đấu thân thiết của mình trong trận đánh Tết Mậu Thân 1968 tại sân bay Biên Hòa. Mỗi năm, ông Thái lại đến đây để gặp lại các đồng đội, kể cho họ nghe về chuyện gia đình, cuộc sống và ôn lại những tháng năm gian khổ. Ông không thể nào quên những đồng đội của mình, và mỗi lần đến đây, ông lại rơi nước mắt.

Cũng tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, một lễ tiễn đưa đã diễn ra trong không khí lặng lẽ nhưng đầy xúc động, khi hài cốt Liệt sĩ Hoàng Văn Huyên được đưa về với quê hương đất mẹ tại phường Nếnh, tỉnh Bắc Ninh, sau hơn 50 năm an nghỉ tại mảnh đất phương Nam. Trong giây phút nghẹn ngào khi đón nhận hài cốt người thân, anh Hoàng Trung Kiên, cháu ruột của liệt sĩ, đã bày tỏ sự biết ơn chính quyền và nhân dân tỉnh Đồng Nai đã giúp đỡ hết lòng để đưa chú ông trở về quê trong dịp đầy ý nghĩa này. Chuyến trở về của Liệt sĩ Huyên không chỉ là sự nối dài một hành trình dang dở, mà còn nhắc nhớ thế hệ hôm nay về những hy sinh lặng thầm mà lớn lao để có được hòa bình hôm nay.

Ông Nguyễn Xuân Cương, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, cho biết hội đã tổ chức nhiều hoạt động nghĩa tình như viếng nghĩa trang, thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách và thân nhân liệt sĩ, và đặc biệt là phối hợp với cơ quan chức năng tiến hành giám định ADN để đối chiếu giữa mẫu hài cốt và thân nhân, nhằm xác định danh tính những liệt sĩ còn thiếu thông tin. Những nỗ lực này không chỉ giúp các gia đình liệt sĩ tìm lại được thân nhân của mình, mà còn góp phần xây dựng cầu nối giữa thế hệ hôm nay và những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Trong không khí trang nghiêm và xúc động của lễ tiễn đưa, những người có mặt không chỉ nhớ về những hy sinh của các liệt sĩ, mà còn tái khẳng định lòng biết ơn và trách nhiệm của thế hệ hôm nay đối với những người đã hiến dâng cuộc đời mình cho Tổ quốc. Việc tìm về và tôn vinh các liệt sĩ không chỉ là nhiệm vụ của một hội hay một địa phương, mà còn là trách nhiệm chung của cả xã hội.

Khi mùa tri ân và tưởng nhớ những người đã khuất lại về, lòng biết ơn và niềm tự hào dân tộc càng được thắp sáng trong lòng mỗi người dân Việt Nam. Cuộc hành trình tìm về cội nguồn và tôn vinh những người đã ngã xuống vì Tổ quốc sẽ tiếp tục được các thế hệ hôm nay và mai sau thực hiện, nhằm phát huy truyền thống yêu nước và đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.

Ngân hàng Gen liệt sĩ, một dự án nhân văn được Chính phủ, Bộ Công an và doanh nghiệp GeneStory phát triển, đã hoạt động trong một năm và đạt được những kết quả đáng kể. Sau một năm hoạt động, ngân hàng gen đã thu nhận hơn 51.000 mẫu ADN từ thân nhân liệt sĩ tại 34 tỉnh, thành, đạt khoảng 5% mục tiêu quốc gia là 1 triệu mẫu vào năm 2030.

Qua đó, hơn 11.000 mẫu đã được phân tích và cập nhật vào cơ sở dữ liệu căn cước. Đặc biệt, tính đến thời điểm hiện tại, đã xác định được danh tính của 16 liệt sĩ vô danh. Đây là một nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà khoa học và doanh nghiệp nhằm tìm lại người thân cho hàng trăm nghìn gia đình.

GeneStory, đơn vị xây dựng Ngân hàng Gen liệt sĩ, cho biết ngân hàng được xây dựng hiện đại và bảo mật, với hệ thống hỗ trợ lưu trữ, phân tích chính xác hàng chục nghìn mẫu ADN. Ngân hàng gen cũng đã chuẩn hóa quy trình thu mẫu, kiểm soát chất lượng và đào tạo kỹ thuật viên.

Toàn bộ chi phí liên quan đến việc thu mẫu, phân tích, đối sánh và trả kết quả đều được miễn phí. Nguồn kinh phí thực hiện đến từ sự đóng góp của các doanh nghiệp trên cả nước. Dự án này không chỉ là một công trình khoa học mang tầm quốc gia, mà còn là biểu tượng cho lòng tri ân sâu sắc của dân tộc Việt Nam với những anh hùng đã ngã xuống vì hòa bình và độc lập của Tổ quốc.

Dự án đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ hoàn thành việc thu nhận 1 triệu mẫu ADN từ thân nhân, góp phần xác định danh tính hàng chục nghìn liệt sĩ vô danh, đồng thời phục vụ cho việc quy tập hài cốt và nghiên cứu y học di truyền trong dài hạn.

Trong hành trình ‘trả lại tên’ cho các liệt sĩ, công nghệ xét nghiệm ADN đã đóng vai trò quan trọng. Gần đây, Mỹ cũng đã bàn giao trang thiết bị, vật tư, hóa chất và quy trình xét nghiệm ADN cho Việt Nam nhằm phục vụ giám định hài cốt chưa định danh trong chiến tranh tại Việt Nam.

GS-TS Chu Hoàng Hà, Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST), cho biết các nhà khoa học của Viện Sinh học và các chuyên gia quốc tế đã nỗ lực không ngừng để phát triển, tối ưu hóa và chuyển giao công nghệ phân tích ADN hài cốt liệt sĩ tiên tiến trên nền kỹ thuật giải trình tự thế hệ mới (NGS).

Công nghệ này đã giúp tỷ lệ chiết tách thành công ADN từ các mẫu hài cốt tăng từ 22% lên tới 70%, và mở ra khả năng khớp nối với thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4 hoặc 5 thế hệ. Đây là lần đầu tiên các chuyên gia đã chứng minh được tính khả thi của việc áp dụng công nghệ tiên tiến với nền tảng kỹ thuật SNP-NGS vào công tác giám định ADN hài cốt liệt sĩ Việt Nam.

Việc đầu tư, tiếp nhận và đưa vào vận hành các trang thiết bị phân tích ADN hiện đại đánh dấu một bước tiến quan trọng, giúp các nhà khoa học nâng cao năng lực kỹ thuật và làm chủ hoàn toàn công nghệ. Nhờ đó, quy trình phân tích mẫu hài cốt lâu năm được thực hiện trên quy mô lớn, với độ chính xác cao, mở ra khả năng khớp nối dữ liệu ADN giữa mẫu hài cốt và mẫu thân nhân có quan hệ huyết thống xa đến 4-5 thế hệ.

GeneStory là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực này tại Việt Nam.

Ở Việt Nam, việc xác minh danh tính liệt sĩ đã trở thành một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết trong những năm qua. Các cơ quan chức năng đang nỗ lực không ngừng để giải quyết những tồn tại lâu năm trong công tác này. Với sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại và hợp tác quốc tế, tiến độ giám định ADN đang được đẩy nhanh nhằm sớm đưa ra kết quả.

Hiện nay, cả nước vẫn còn khoảng 300.000 mộ liệt sĩ mà thông tin về họ chưa được làm rõ. Bên cạnh đó, có khoảng 180.000 hài cốt liệt sĩ cần được quy tập và xác định danh tính. Đây là một thách thức không nhỏ đối với các cơ quan chức năng, nhưng với quyết tâm cao, mục tiêu đến năm 2030, ngành sẽ phấn đấu xác định được danh tính của 20.000 liệt sĩ thông qua phương pháp giám định ADN.

Để đạt được mục tiêu này, việc ứng dụng công nghệ hiện đại và mở rộng hợp tác quốc tế được coi là bước tiến mới. Các giải pháp công nghệ, đặc biệt là công nghệ sinh học phân tử, đã giúp việc giám định ADN trở nên chính xác và nhanh chóng hơn. Hơn nữa, việc hợp tác với các tổ chức quốc tế và các nước có công nghệ tiên tiến cũng mang lại hy vọng mới trong việc giải quyết những tồn tại lâu năm.

Không chỉ dừng lại ở đó, việc đẩy nhanh tiến độ giám định ADN và xác định danh tính liệt sĩ còn góp phần an dân và tri ân các anh hùng liệt sĩ. Đây là một nghĩa vụ cao cả và thiêng liêng đối với người dân Việt Nam. Việc xác định danh tính liệt sĩ không chỉ giúp gia đình họ có thể tìm lại được thân nhân mà còn góp phần viết thêm vào lịch sử những hy sinh cao cả của các anh hùng liệt sĩ.

Tới đây, các cơ quan chức năng sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác xác minh danh tính liệt sĩ, không chỉ bằng việc giám định ADN mà còn bằng các biện pháp khác như khai thác thông tin từ các hồ sơ, tài liệu lưu trữ, điều tra, kê khai của người dân và các nguồn thông tin khác. Bên cạnh đó, việc hợp tác quốc tế cũng sẽ được tăng cường để có thể tiếp cận với những công nghệ mới và học hỏi kinh nghiệm từ các nước khác.

Ngày 25/7, Đoàn thanh niên xã Sơn Đông đã phối hợp với Ngân hàng Agribank Chi nhánh Lập Thạch Vĩnh Phúc tổ chức chương trình trao tặng di ảnh phục dựng cho thân nhân các gia đình liệt sĩ trên địa bàn, nhân dịp kỷ niệm Ngày thương binh, liệt sĩ 27/7. Chương trình đã diễn ra tại các gia đình thân nhân liệt sĩ, thể hiện sự quan tâm và chăm sóc của Đảng, Nhà nước và cộng đồng đối với những người đã hy sinh.

Tại đây, đại diện Đảng ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, Đoàn thanh niên và lãnh đạo Ngân hàng Agribank Chi nhánh Lập Thạch Vĩnh Phúc đã đến thăm hỏi, động viên và bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc trước những hy sinh của các Anh hùng liệt sĩ để bảo vệ quê hương, đất nước. Sự có mặt của các đại biểu đã thể hiện sự tôn vinh và tri ân đối với những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Trong chương trình, Đoàn thanh niên xã Sơn Đông đã trao tặng 10 di ảnh phục dựng ảnh màu, rõ nét, đóng khung trang trọng cho các gia đình thân nhân liệt sĩ. Những di ảnh này không chỉ giúp thân nhân liệt sĩ lưu giữ hình ảnh người thân mà còn thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của Đảng, Nhà nước và cộng đồng đối với những người đã hy sinh. Đây là một hành động thiết thực và có ý nghĩa, giúp cho thế hệ trẻ ngày nay có thể hiểu và cảm nhận được giá trị của truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”.

Bên cạnh đó, Đoàn thanh niên xã Sơn Đông cũng đã khánh thành công trình thanh niên “Ánh sáng tri ân” tại Nghĩa trang liệt sĩ của xã. Công trình này không chỉ mang ý nghĩa về vật chất mà còn góp phần bồi dưỡng lòng yêu nước, trách nhiệm với cộng đồng và ý thức xây dựng quê hương, đất nước của thế hệ trẻ. Thông qua công trình này, Đoàn thanh niên xã Sơn Đông hy vọng sẽ tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.

Tổng kinh phí các hoạt động tổ chức là 20 triệu đồng, được hỗ trợ từ Ngân hàng Agribank Chi nhánh Lập Thạch Vĩnh Phúc và sự đóng góp, ủng hộ của cán bộ, đoàn viên thanh niên trong toàn xã. Thông qua chương trình, Đoàn thanh niên xã Sơn Đông hy vọng sẽ tiếp tục giáo dục cho thế hệ trẻ về truyền thống lịch sử, về những hy sinh của các Anh hùng liệt sĩ đã giành cho đất nước, từ đó xây dựng tinh thần trách nhiệm và ý thức công dân cho thế hệ trẻ.

GeneStory – ‘Chìa khóa’ giải mã gene giúp xác định danh tính liệt sĩ và xây dựng nền y học dự phòng cho người Việt

Dự án ‘Ngân hàng ADN liệt sĩ’ của GeneStory đã đạt được những kết quả ấn tượng sau chưa đầy 1 năm triển khai. Với mục tiêu hỗ trợ việc xác định danh tính của các liệt sĩ vẫn còn nhiều gia đình chưa tìm được phần mộ người thân sau hơn 50 năm, dự án đã thu thập được 51.000 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ. Giáo sư Vũ Hà Văn, Chủ tịch và Nhà sáng lập GeneStory, cùng Tiến sĩ Dương Ngọc Cường, Tổng Giám đốc GeneStory, đã chia sẻ về dự án này.

Theo GS. Vũ Hà Văn, cả nước có hơn 1 triệu liệt sĩ và khoảng 300.000 ngôi mộ liệt sĩ đã được quy tập nhưng chưa xác định được danh tính. Đây là một thách thức lớn đối với việc tìm kiếm và xác định danh tính của các liệt sĩ. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ giải mã gene, GeneStory đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết vấn đề này.

Tiến sĩ Dương Ngọc Cường cho biết GeneStory đã xác định danh tính 16 liệt sĩ và đưa họ trở về với gia đình. Đây là một thành quả đáng tự hào của dự án ‘Ngân hàng ADN liệt sĩ’. Việc giải mã gene không chỉ giúp tìm kiếm thân nhân liệt sĩ mà còn xây dựng nền tảng cho y học dự phòng tại Việt Nam. GeneStory cũng đang triển khai dự án ‘Thuốc đúng cho em’ với mục tiêu xét nghiệm gene để xác định thuốc phù hợp cho trẻ em bị bệnh động kinh.

Trong thời gian tới, GeneStory dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng nghiên cứu và triển khai các chương trình ‘thuốc đúng’ đối với nhiều bệnh lý khác. Với mục tiêu trở thành ‘chìa khóa’ giải mã gene giúp người Việt làm chủ công nghệ lõi, GeneStory kỳ vọng sẽ đóng góp nhiều hơn cho cộng đồng và xây dựng một nền y tế thông minh.

GeneStory cũng hy vọng sẽ tiếp tục nhận được sự ủng hộ và hợp tác của các cấp chính quyền, tổ chức và cá nhân để thực hiện các dự án ý nghĩa và nhân văn. Thông tin chi tiết về các hoạt động và dự án của GeneStory có thể được tìm thấy tại https://www.geneStory.vn . Với sự nỗ lực và tâm huyết, GeneStory tin tưởng rằng sẽ mang lại những giá trị tích cực cho cộng đồng và góp phần xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho người Việt.

Chiều ngày 25/7, tại Hà Nội, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết một năm triển khai kế hoạch thu nhận mẫu ADN cho thân nhân của liệt sĩ chưa xác định được danh tính trên toàn quốc. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã phát biểu chỉ đạo tại hội nghị này.

Thủ tướng cho biết, Việt Nam có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó khoảng 900.000 hài cốt đã được quy tập về các nghĩa trang. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 300.000 hài cốt liệt sĩ đã được an táng nhưng chưa xác định được danh tính. Bên cạnh đó, Việt Nam hiện có khoảng 652.000 thương binh, 198.000 bệnh binh, hơn 132.000 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng và khoảng 320.000 người chịu ảnh hưởng chất độc hóa học.

Thủ tướng bày tỏ sự xúc động khi nhắc lại những con số này và cho biết chất độc dioxin để lại không chỉ ảnh hưởng đến cuộc đời của những người trực tiếp hứng chịu, mà còn di truyền qua các thế hệ con cháu. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng còn bao gia đình vẫn đau đáu chờ đợi thông tin về phần mộ, hài cốt người thân để được đưa về quê hương an táng.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các cơ quan, đơn vị phải đẩy nhanh tiến độ thu nhận mẫu ADN để không kịp thời. ‘Nếu không làm nhanh, sẽ không kịp nữa. Không ai sống mãi để chờ kết quả. Cho nên, chúng ta phải đột phá, hành quân nhanh hơn để chạy đua với thời gian. Đây là cuộc chạy đua vì ký ức, vì đạo lý và vì tương lai’, Thủ tướng chia sẻ.

Theo Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, tính đến ngày 20/7/2025, cơ quan chức năng đã hoàn thành phân tích 11.138 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ và cập nhật vào Cơ sở dữ liệu Căn cước hơn 10.000 dữ liệu ADN của thân nhân các liệt sĩ. Hội nghị cũng nghe báo cáo về kết quả triển khai kế hoạch thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 57.273 mẫu được thu nhận. Nhiều địa phương đã vận động xã hội hóa để thu nhận mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ.

Tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trao Thông báo kết quả giám định ADN hài cốt liệt sĩ cho đại diện thân nhân các gia đình liệt sĩ. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc xác định danh tính liệt sĩ và giúp đỡ gia đình họ.

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025), vào chiều ngày 25/7, một Đoàn công tác của Trung ương, dẫn đầu bởi đồng chí Hà Quốc Trị – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương, đã thực hiện chuyến thăm và tặng quà cho gia đình liệt sĩ tại xã Tủa Sín Chải, tỉnh Lai Châu. Tham gia cùng đoàn công tác còn có đồng chí Nguyễn Ngọc Vinh – Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy Lai Châu.

Đoàn công tác đã đến thăm gia đình liệt sĩ Giàng A Sùng, cư trú tại bản Lùng Sử Phìn, xã Tủa Sín Chải. Tại đây, họ đã dâng hương tại mộ phần của liệt sĩ này, nhằm bày tỏ lòng biết ơn và tri ân sâu sắc trước những đóng góp và hy sinh của ông cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.

Trong chuyến thăm gia đình, đồng chí Hà Quốc Trị đã ân cần thăm hỏi sức khỏe và đời sống của thân nhân gia đình liệt sĩ. Đồng chí đã bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc trước những đóng góp và hy sinh của các anh hùng liệt sĩ cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Nhờ có sự hy sinh và đóng góp của các thế hệ đi trước, đất nước ta mới được hòa bình và đang ngày càng phát triển.

Đảng và Nhà nước luôn ghi nhớ và biết ơn công lao của các anh hùng liệt sĩ, thương binh và gia đình chính sách. Đồng chí Hà Quốc Trị cũng mong muốn gia đình liệt sĩ Giàng A Sùng tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự phát triển của quê hương và đất nước.

Đồng thời, đồng chí cũng nhấn mạnh rằng chính quyền địa phương cần tiếp tục chăm lo cho các gia đình chính sách với những việc làm thiết thực. Điều quan trọng là tạo điều kiện tốt nhất để họ vươn lên xây dựng cuộc sống ấm no và hạnh phúc. Qua đó, thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm của Đảng và Nhà nước đối với các gia đình chính sách, góp phần xây dựng xã hội công bằng và phát triển bền vững.

Chiều ngày 25/7, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã tổ chức Hội nghị sơ kết Kế hoạch 356/KH-BCA-C06 về việc thu nhận mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Thủ tướng Chính phủ đã bày tỏ sự xúc động và đau lòng khi nhắc đến số lượng lớn thương binh, Bà mẹ Việt Nam anh hùng và người bị ảnh hưởng bởi chất độc hóa học tại Việt Nam. Với khoảng 652.000 thương binh, hơn 132.000 Bà mẹ Việt Nam anh hùng và khoảng 320.000 người bị ảnh hưởng bởi chất độc hóa học, những con số này đã để lại những hậu quả sâu sắc cho xã hội và gia đình.

Kế hoạch 356 của Bộ Công an là một chương trình quy mô lớn, mang giá trị nhân văn sâu sắc, hướng đến mục tiêu xác định danh tính cho các liệt sĩ còn thiếu thông tin, những người con đã hóa thân vào đất mẹ, đang yên nghỉ tại hàng nghìn nghĩa trang trên khắp cả nước. Chương trình này nhằm đáp ứng nhu cầu của thân nhân liệt sĩ và thực hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.

Tính đến ngày 20/7, toàn quốc đã thu nhận được hơn 57.000 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ. Căn cứ thông tin 128 hài cốt liệt sĩ được quy tập về nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ – Gia Lai do Cục Chính sách Bộ Quốc phòng cung cấp, C06 đã chỉ đạo và phối hợp với công an địa phương rà soát để thu mẫu ADN thân nhân 89 liệt sĩ. Kết quả, C06 đã phối hợp với Cục Người có công (Bộ Nội vụ) hoàn thành hồ sơ công nhận danh tính liệt sĩ đối với 16 anh hùng liệt sĩ.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết đất nước ta có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó, khoảng 900.000 hài cốt đã được quy tập về các nghĩa trang. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn khoảng 300.000 hài cốt liệt sĩ đã được an táng nhưng chưa xác định được danh tính. Đây là một thách thức lớn đối với công tác xác định danh tính liệt sĩ.

Thủ tướng bày tỏ trăn trở trước thực tế rằng thời gian đang trôi đi, điều kiện khí hậu, môi trường khắc nghiệt khiến việc tìm kiếm và xác minh danh tính liệt sĩ ngày càng khó khăn hơn. Trong khi đó, thân nhân liệt sĩ, những người mong mỏi được đón phần mộ người thân trở về, ngày một già yếu, thậm chí nhiều người đã không còn.

Thủ tướng chỉ đạo rằng cần phải đột phá, hành quân nhanh hơn để chạy đua với thời gian. Đây là cuộc chạy đua vì ký ức, vì đạo lý và vì tương lai. Xác định ADN không chỉ là thao tác kỹ thuật sinh học, mà còn là chìa khóa phục hồi ký ức lịch sử cho thân nhân gia đình liệt sĩ, là công cụ để kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai.

Thủ tướng nhấn mạnh rằng mục tiêu của chúng ta là đưa được nhiều liệt sĩ trở về với tên tuổi, với quê hương, gia đình, để không một liệt sĩ nào bị lãng quên, không một gia đình liệt sĩ nào còn phải chờ đợi, mong ngóng trong vô vọng. Việc này thể hiện sự tri ân sâu sắc, là giá trị đạo lý và nhân văn đặc biệt của dân tộc Việt Nam.

Thủ tướng hy vọng rằng thông qua chương trình này, sẽ có nhiều liệt sĩ được xác định danh tính và trở về với gia đình, quê hương. Đồng thời, cũng hy vọng rằng công tác này sẽ được thực hiện một cách hiệu quả, để không một liệt sĩ nào bị lãng quên.

https://www.anninhthudo.vn/chinh-phuc-pham-minh-chinh-nha-tru-nguoi-con-lai-khoi-dat-me-dat-nuoc

Công nghệ giải trình tự gene đã được áp dụng thành công trong việc xác định danh tính của 16 liệt sĩ sau gần một năm triển khai thu nhận mẫu thân nhân liệt sĩ trên toàn quốc. Dự án Ngân hàng gene, được Thủ tướng Phạm Minh Chính kích hoạt vào tháng 7/2024, đã đạt được những kết quả đáng kể trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu ADN quy mô lớn để lưu trữ thông tin gene của hài cốt liệt sĩ và thân nhân.

Theo GS Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn, công ty GeneStory đã làm chủ toàn bộ quy trình giải mã gene từ thu mẫu, phân tích đến diễn giải dữ liệu với độ chính xác giải trình tự gene lên đến hơn 99%. Việc giải mã gene được ứng dụng theo dòng mẹ là chủ yếu, vì vậy việc thu mẫu được ưu tiên thực hiện trên các đối tượng là mẹ đẻ, bà ngoại, anh chị em cùng mẹ; anh, em, con của chị gái, em gái mẹ đẻ liệt sĩ; con của chị gái, em gái liệt sĩ.

TS Dương Ngọc Cường, Tổng giám đốc GeneStory, cho biết để xác định danh tính liệt sĩ, các kỹ thuật viên đã đến từng gia đình thu thập mẫu. Sau gần một năm, đã có hơn 51.000 mẫu được thu thập từ 63 tỉnh thành. Các mẫu ADN được đưa về phòng xét nghiệm của GeneStory, sau đó phân tích, giải mã gene từ hài cốt các liệt sĩ đã quy tập. Sau khi phân tích và đối sánh ADN, đã xác định danh tính 16 liệt sĩ.

Dự án này không chỉ giúp xác định danh tính liệt sĩ mà còn tiếp tục giúp hàng trăm nghìn gia đình tìm lại tên người thân, tri ân Mẹ Việt Nam Anh hùng, giảm thiểu thời gian chờ và mất mẫu di truyền khi ADN của liệt sĩ bị phân hủy. Với hơn một triệu liệt sĩ, nhưng khoảng 500.000 người vẫn chưa xác định được danh tính, dự án này đã mang lại hy vọng cho nhiều gia đình.

GS Vũ Hà Văn cho biết ứng dụng công nghệ giải mã gene trong lâm sàng không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm thân nhân. Công nghệ này cho phép tìm hiểu về sức khỏe thể chất, hướng đến việc tiên lượng nguy cơ mắc bệnh do di truyền, bệnh ung thư… của mỗi cá thể dựa vào kiểu gene, thậm chí xây được biểu đồ đánh giá tiến triển từ nguy cơ mắc bệnh thấp đến cao theo độ tuổi. Điều này mở ra những khả năng mới trong việc chăm sóc sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật.

Thông tin về dự án và công nghệ giải mã gene có thể được tìm hiểu thêm tại GeneStory. Việc áp dụng công nghệ này trong việc xác định danh tính liệt sĩ và chăm sóc sức khỏe đã mang lại những kết quả đáng kể và hy vọng cho nhiều người.

Chăm lo cho người có công là một trong những chính sách nổi bật của Đảng và Nhà nước trong những năm qua. Mới đây, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Công văn số 4091/UBND-ĐT về việc khẩn trương thực hiện Đề án hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở đối với người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ, với kinh phí gần 93 tỷ đồng.

Tại huyện Sóc Sơn, Hà Nội, cựu chiến binh Phạm Văn Lượng đang được hỗ trợ 100 triệu đồng để xây tiếp tầng hai ngôi nhà của mình. Ông Lượng tham gia cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía bắc, vợ ông đã mất sau nhiều năm phải chữa trị bệnh vất vả, tốn kém. Hiện ông sống với người vợ thứ hai và một con trai. Việc hỗ trợ này không chỉ giúp ông Lượng cải thiện điều kiện sống mà còn thể hiện sự quan tâm của chính quyền địa phương đối với những người đã có công với cách mạng.

Không chỉ tại Hà Nội, nhiều tỉnh thành khác cũng đang tích cực thực hiện các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng. Tại tỉnh Cao Bằng, 155 ngôi nhà sẽ được xây dựng mới hoặc sửa chữa cho các gia đình chính sách. Tỉnh Bắc Ninh cũng đã và đang nỗ lực phấn đấu hỗ trợ cho tất cả các gia đình chính sách. Ông Triệu Văn Thuận, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trường Hà, cho rằng chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát không chỉ cải thiện điều kiện an cư mà còn góp phần hiện thực hóa mục tiêu chăm lo chu đáo hơn đời sống vật chất, tinh thần cho các gia đình chính sách.

Từ đầu năm 2025, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm chăm lo tốt hơn cho thân nhân liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định số 808/QĐ-TTg về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam cũng đã tích cực chung tay hỗ trợ, xây nhà tình nghĩa cho gia đình thương binh, thân nhân liệt sĩ. Trong sáu tháng đầu năm, Hội và các cấp Hội cơ sở đã tặng 41 nhà tình nghĩa và sửa chữa 15 nhà; tặng 190 sổ tiết kiệm và 5.819 suất quà cho các gia đình liệt sĩ.

Những nỗ lực này nhằm thể hiện lòng biết ơn và trách nhiệm của cả xã hội đối với những người đã có công với cách mạng, đảm bảo họ có cuộc sống tốt hơn. Chính phủ và các tổ chức xã hội đang tiếp tục đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ, giúp người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ có cuộc sống ngày càng tốt hơn.

Các địa phương cần tiếp tục triển khai và đẩy mạnh các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng, giúp họ cải thiện điều kiện sống và đảm bảo an cư. Đồng thời, cần có các chính sách phù hợp để hỗ trợ các gia đình chính sách, giúp họ vượt qua khó khăn và có cuộc sống tốt hơn.

Việc hỗ trợ người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ không chỉ là trách nhiệm của chính quyền mà còn là trách nhiệm của cả xã hội. Cần có sự chung tay của các tổ chức, doanh nghiệp và người dân để giúp đỡ và chăm lo cho những người đã có công với cách mạng.

Trong khuôn khổ Hội nghị gặp mặt người có công, nhân chứng lịch sử tiêu biểu năm 2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã bày tỏ sự trăn trở trước vẫn còn gần 200.000 liệt sỹ chưa được quy tập và gần 300.000 liệt sỹ chưa xác định được thông tin. Để đáp lại nỗi mong chờ của các gia đình người có công với cách mạng, Bộ trưởng khẳng định công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ thời gian tới sẽ được thực hiện với quyết tâm cao nhất.

Đề án xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin được thực hiện với ý nghĩa là một trách nhiệm, bổn phận đạo lý thiêng liêng. Ngành Nội vụ sẽ nỗ lực hơn nữa trong công tác tìm kiếm 200.000 liệt sỹ chưa được quy tập, gần 300.000 liệt sỹ chưa xác định được thông tin, để xoa dịu nỗi đau mòn mỏi chờ đợi thông tin của những người mẹ, người vợ và gia đình liệt sỹ.

Năm 2025 là một dấu mốc đặc biệt đối với đất nước Việt Nam khi kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 80 năm thành lập nước, cùng với những thay đổi to lớn, toàn diện mang tầm vóc chiến lược và thời đại sâu sắc. Chứng kiến những thành tựu phát triển vượt bậc của đất nước và trước niềm vui, hạnh phúc, niềm tin của Nhân dân và toàn thể người có công trước sự chuyển mình, đổi mới mạnh mẽ của đất nước, nữ tư lệnh ngành Nội vụ thấm thía hơn giá trị của hòa bình, độc lập, tự do, ấm no hạnh phúc.

Bước vào giai đoạn phát triển mới của dân tộc, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng, Bộ Nội vụ phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị, tiếp tục đổi mới tư duy, nỗ lực tham mưu với Đảng, Nhà nước hoàn thiện thể chế, chính sách đối với người có công theo hướng phục vụ, hiện đại, toàn diện, bao trùm, hiệu quả và nhân văn.

Trong đó, ngành sẽ thực hiện đầy đủ và hiệu quả định hướng về chính sách đối với người có công theo tinh thần Nghị quyết số 42 của Ban Chấp hành Trung ương Khóa XIII. Đó là ‘Chú trọng thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng; quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần người có công, nhất là người ở vùng sâu, vùng xa, người gặp khó khăn trong cuộc sống’.

Đặc biệt, Bộ sẽ tiếp tục tham mưu cho lãnh đạo Đảng, Nhà nước tiếp tục nâng mức chuẩn trợ cấp, phụ cấp ưu đãi theo hướng phải là mức cao nhất trong các chính sách xã hội. Dự kiến trong quý IV năm 2025, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định quy định chi tiết Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng. Sớm hơn, vào quý III, Bộ sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định điều chỉnh chế độ trợ cấp hàng tháng đối với thanh niên xung phong đã hoàn thành nhiệm vụ trong kháng chiến giai đoạn 1965-1975.

Tháng Bảy – tháng của tri ân, của những tưởng nhớ và hoài niệm trong dạt dào cảm xúc thiêng liêng, chúng tôi đến nhà bà Mã Thị Dung, 89 tuổi, xóm Dẻ Đoóng, xã Hòa An – tấm gương vợ liệt sĩ đã vượt lên nỗi đau mất mát với sự hy sinh cao cả, lòng yêu nước và ý chí kiên cường, sống cuộc đời ý nghĩa trong hành trình góp phần viết nên trang sử vẻ vang của dân tộc.

Trong căn nhà nhỏ, bà Mã Thị Dung ngồi lặng lẽ với đôi mắt ngấn lệ, bàn tay xù xì nhẹ nhàng đặt lên bức ảnh của người chồng là liệt sĩ Nông Quang Khánh. Nhớ những tháng ngày hạnh phúc ngắn ngủi, nhớ dáng vẻ kiên cường anh dũng của chồng, nhớ mộ phần liệt sĩ trong sắc xanh của đại ngàn Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn.

Năm 1962, chàng thanh niên mồ côi Nông Quang Khánh nhập ngũ, trong quá trình làm nhiệm vụ đã quen và cảm mến cô gái thùy mị, xinh đẹp Mã Thị Dung khi đó là đội viên thanh niên xung phong. Đầu năm 1964, hai người nên duyên vợ chồng, cuối năm 1964 hạnh phúc nhân đôi khi hai vợ chồng đón cô con gái đầu lòng Nông Thị Bền và đầu năm 1967 tiếp tục đón con trai Nông Trung Kiên ra đời.

Nhưng hạnh phúc ngắn ngủi chẳng tày gang, đến tháng 6/1967, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc bước vào giai đoạn ác liệt, chồng bà đã xung phong vào chiến trường phía Nam để được trực tiếp chiến đấu góp phần giải phóng quê hương. Hòa cùng vào đoàn quân Nam tiến, ông Khánh lên đường đánh giặc, còn bà Dung ở nhà trở lại công việc hằng ngày, chăm sóc con nhỏ cùng nỗi nhớ chồng cồn cào, da diết. Chiến tranh khốc liệt, bà Dung không nhận được tin tức hay lá thư nào của chồng nhưng bà Dung luôn vững tin, tự nhủ chồng bà sẽ trở về, 2 con sẽ được ở bên người cha bằng xương, bằng thịt chứ không phải qua những câu chuyện bà kể.

Nhưng chiến tranh kết thúc mà chồng bà mãi vẫn không trở về, đến năm 1977, sau bao mong ngóng thông tin của chồng, bà Dung nhận được lại là tin báo tử, máu xương người chồng bà thương nhớ đã hòa quyện nơi chiến trường. Đau đớn là thế nhưng bà cố gằng gượng đứng lên vì 2 con, vì niềm tự hào khi chồng anh dũng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc trở thành động lực mạnh mẽ giúp bà không quản khó khăn, mất mát.

Sau niềm an ủi đã tìm được mộ phần của chồng, bà Dung trăn trở với nỗi niềm nên đưa ông về với quê hương để con cái được gần gũi chăm sóc phần mộ và để xứng đáng với tình hiếu nghĩa, đạo lý vợ chồng hay để ông nằm lại nơi chiến trường nơi ông và các đồng đội đã anh dũng chiến đấu và hy sinh. Hằng năm, bà và các con lại thu xếp thời gian vào thăm mộ ông Khánh, đến năm 2000, bà Dung mạnh mẽ quyết định không di dời hài cốt ông về với gia đình mà để ông Khánh yên nghỉ nơi linh thiêng khu mộ liệt sĩ Cao Bằng của Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn.

Người vợ liệt sĩ như bà Mã Thị Dung cũng như bao người phụ nữ Việt Nam khác đều đã gói lại niềm riêng, sẵn sàng gạt tình yêu, hạnh phúc gia đình sang một bên để chồng yên tâm lên đường bảo vệ Tổ quốc. Mạnh mẽ vượt lên mọi mất mát, đau thương vẫn một lòng thờ chồng, nuôi con trưởng thành, là hậu phương vững chắc cho người lính đã nằm lại chiến trường phía Nam, góp phần cho đất nước hôm nay nở hoa.