Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) mới của Google, được đặt tên theo nhân vật thần thoại Aeneas, đang hứa hẹn sẽ cách mạng hóa lĩnh vực nghiên cứu lịch sử. Mô hình AI này, được phát triển bởi Google DeepMind và các nhà sử học từ Đại học Nottingham, có khả năng giải mã những bí ẩn từ thời La Mã và lấp đầy khoảng trống lịch sử trong nháy mắt.

Lịch sử nhân loại thường bị thiếu thông tin do các văn bản cổ bị hư hại theo thời gian. Các nhà sử học đã phải đối mặt với thách thức lớn khi các văn bản cổ thường được tìm thấy trong tình trạng hư hỏng nặng, bị vỡ thành nhiều mảnh hoặc mờ chữ. Việc phục dựng chúng đòi hỏi sự suy luận và so sánh cực kỳ công phu. Aeneas được huấn luyện để tìm kiếm các điểm tương đồng từ một cơ sở dữ liệu khổng lồ gồm 176.000 bản khắc La Mã để suy luận ra những phần còn thiếu. Khác biệt với con người, Aeneas có thể thực hiện công việc này chỉ trong nháy mắt, thay vì mất hàng tuần hoặc nhiều tháng dài.

Tuy nhiên, một trong những lo ngại lớn nhất với AI tạo sinh là khả năng tạo ra thông tin sai lệch. Để kiểm chứng độ tin cậy, nhóm nghiên cứu đã thử thách Aeneas với một nhiệm vụ khó khăn là xác định niên đại của văn bản La Mã nổi tiếng ‘Res Gestae Divi Augusti’. Kết quả đáng kinh ngạc khi AI Aeneas đã đưa ra hai khoảng thời gian khả dĩ và cả hai đều trùng khớp hoàn toàn với những nhận định của hầu hết nhà sử học hàng đầu hiện nay.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, khi cho 23 nhà sử học làm việc cùng với Aeneas, kết quả cho thấy năng suất của các nhà sử học được đẩy nhanh đáng kể. Họ có thể khám phá ra những mối liên kết mới mà trước đây chưa từng nghĩ tới. Một nhà sử học sử dụng Aeneas đưa ra kết quả chính xác hơn so với khi chỉ có AI hoặc chỉ có con người làm việc một mình.

Công nghệ này không chỉ giúp giải mã các văn bản cổ, mà còn mở ra một phương pháp nghiên cứu lịch sử hoàn toàn mới, giúp chúng ta thấu hiểu quá khứ sâu sắc hơn để định hình một tương lai tốt đẹp hơn.

Một bức ảnh và câu chuyện về nhạc công violin tên Henek đã lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội Facebook vào ngày 4 tháng 7. Câu chuyện nói về việc Henek bị ép buộc tham gia dàn nhạc tại một trại tập trung, với vai trò chơi đàn trong khi các bạn tù bị dẫn đến phòng hơi ngạt. Trong ảnh, Henek được cho là đang khóc khi chơi bản ‘Serenade của Schubert’, trong khi cây đàn run rẩy trong tay. Một cô gái trong ảnh quay lại và thì thầm ‘Âm nhạc của anh là điều cuối cùng tôi lắng nghe. Cảm ơn’. Bức ảnh cho thấy một người đàn ông gầy gò đang chơi violin, phía sau là những người gầy gò khác.

Thông tin trong bài đăng còn cho biết Henek đã sống sót qua chiến tranh nhưng sau đó không bao giờ chạm đến chiếc violin nữa. Tuy nhiên, sau quá trình kiểm chứng và xác minh của AFP vào ngày 1 tháng 8, kết quả cho thấy hình ảnh đang lan truyền là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo (AI) và câu chuyện về Henek hoàn toàn bịa đặt.

Mặc dù các nhạc công có mặt trong cuộc sống bên trong các trại tập trung của Đức quốc xã, nhưng bức ảnh lan truyền hiện tại không mô tả một sự kiện thực tế. Có nhiều điểm không nhất quán về thị giác trong ảnh, cho thấy đây là sản phẩm được tạo ra bằng AI. Những chi tiết như ngón tay của ‘Henek’ có kích thước không đồng đều và trông vuông vắn, một người đàn ông phía sau chỉ có ba ngón tay, và dây thứ tư của đàn violin biến mất trong bức ảnh. Ngoài ra, tóc của ‘Henek’ dài trong khi những người khác đều cạo đầu, và quần áo của họ không phù hợp với quy định trong các trại tập trung của Đức quốc xã. Đặc biệt, tù nhân trong trại Auschwitz năm 1943 đều phải xăm số hiệu trên cánh tay.

Các chuyên gia của AFP đã sử dụng công cụ phát hiện AI và cho kết quả lên đến 99,9% rằng hình ảnh do AI tạo ra. Ngoài ra, việc tìm kiếm trên mạng cũng chỉ ra rằng ‘Henek’ là một trong nhiều nhân vật tưởng tượng trong các câu chuyện bịa đặt về các nhạc công violin.

Hiện tượng này là hệ quả của xu hướng tạo nội dung bằng AI để kiếm tiền, thường nhắm vào sự cảm thông của người phương Tây đối với thảm họa Holocaust, một sự kiện lịch sử đau thương khiến 6 triệu người Do Thái thiệt mạng. Bảo tàng nhà nước Auschwitz-Birkenau tại Ba Lan đã lên tiếng cảnh báo về việc lan truyền hình ảnh giả do AI tạo ra, có thể bóp méo lịch sử và xúc phạm ký ức của nạn nhân Holocaust. Bảo tàng đã gửi yêu cầu lên Meta, chủ sở hữu Facebook, nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi.

Base.vn tri ân Đại tướng Võ Nguyên Giáp: Nguồn cảm hứng cho thế hệ trẻ

Trong một chuyến công tác đầy ý nghĩa và cảm xúc, đoàn cán bộ của Base.vn đã thực hiện hành trình đến Vũng Chùa – Đảo Yến, nơi an nghỉ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người anh hùng dân tộc Việt Nam. Tại đây, đoàn đã tổ chức lễ dâng hương để bày tỏ lòng biết ơn và tri ân sâu sắc đối với những cống hiến to lớn của Đại tướng cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và hòa bình cho đất nước.

Tại lễ dâng hương, anh Nguyễn Thượng Tường Minh, Tổng Giám đốc Base.vn, đã nhấn mạnh rằng Đại tướng Võ Nguyên Giáp là biểu tượng của tinh thần quyết chiến quyết thắng, một nguồn cảm hứng vô cùng quý giá cho thế hệ trẻ ngày nay. Đặc biệt, trong thời đại mới với những thách thức và cơ hội trên mặt trận công nghệ và chuyển đổi số, tinh thần ấy tiếp tục là động lực để thế hệ trẻ phấn đấu và cống hiến. Base.vn cam kết học tập và kế thừa tinh thần của Đại tướng, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc và đồng bào lên hàng đầu, và nỗ lực tạo ra những sản phẩm, dịch vụ hữu ích cho xã hội, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Ngay sau lễ viếng, đoàn cán bộ của Base.vn đã có dịp tham dự buổi giao lưu chân thành và ấm áp với thân nhân gia đình Đại tướng. Trong buổi trò chuyện gần gũi, các thành viên trong đoàn đã có cơ hội lắng nghe những chia sẻ đầy cảm xúc từ chị Võ Hạnh Phúc, con gái Đại tướng, và chị Trương Ngọc Anh, cháu gái Đại tướng. Buổi giao lưu không chỉ mang lại nhiều cảm xúc sâu sắc mà còn đem đến cho các thành viên Base.vn những bài học quý giá về cuộc đời, tư tưởng và những giá trị di sản của Đại tướng.

Các thành viên trong đoàn đã được nghe kể về những thời khắc lịch sử trọng đại của đất nước và cuộc đời của Đại tướng, từ những chiến công hiển hách đến những bài học về giáo dục con cái, lòng yêu nước, tinh thần kỷ luật và sự nhân hậu. Những câu chuyện và kinh nghiệm được chia sẻ một cách chân thực và gần gũi, không chỉ giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về lịch sử và giá trị dân tộc mà còn rút ra được những bài học ý nghĩa cho cuộc sống và công việc của mình.

Buổi giao lưu không chỉ là một dịp để kết nối và học hỏi giữa các thành viên Base.vn mà còn là cơ hội để họ tiếp thu những kinh nghiệm và giá trị quý báu từ gia đình Đại tướng. Thông qua những phần quà kỷ niệm ý nghĩa do gia đình Đại tướng tặng, các thành viên trong đoàn đã rời Vũng Chùa – Đảo Yến với lòng biết ơn sâu sắc và một niềm tin mạnh mẽ hơn vào sứ mệnh của chính mình. Họ cam kết sẽ tiếp tục phấn đấu, làm việc tử tế, sống có trách nhiệm và phát triển không chỉ vì bản thân mà còn vì sự phát triển của cộng đồng và xã hội.

Chuyến công tác đến Vũng Chùa – Đảo Yến của Base.vn không chỉ là một hành trình tri ân mà còn là dịp để khẳng định những giá trị cốt lõi và sứ mệnh của công ty. Thông qua chuyến đi, Base.vn thể hiện sự cam kết với việc xây dựng và phát triển một xã hội tốt đẹp hơn, dựa trên nền tảng của lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm và sự cống hiến không ngừng nghỉ.

Trong những năm gần đây, ngành văn hóa tỉnh Đồng Nai đã tích cực triển khai các giải pháp ứng dụng công nghệ số nhằm lưu trữ, giới thiệu và lan tỏa giá trị văn hóa, lịch sử của địa phương. Việc ứng dụng công nghệ số trong hoạt động văn hóa đã tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho người dân, giúp họ tiếp cận và tìm hiểu về văn hóa, lịch sử của Đồng Nai một cách dễ dàng và sinh động hơn.

Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai là một trong những đơn vị đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ số. Đơn vị này đã tổ chức triển lãm thực tế ảo với chủ đề về văn hóa, con người Đồng Nai, đờn ca tài tử… Các triển lãm này được thiết kế dưới dạng 3D kết hợp với âm thanh, lời thuyết minh giúp tái hiện không gian văn hóa Đồng Nai một cách sinh động, gần gũi. Người xem có thể truy cập vào không gian ảo này mọi lúc, mọi nơi thông qua website và các nền tảng mạng xã hội.

Bên cạnh đó, Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai còn tích cực livestream, phát sóng trực tuyến trên fanpage của trung tâm các chương trình văn nghệ, tuyên truyền lưu động. Chỉ tính từ đầu tháng 7 năm 2025 đến nay, đã có hơn 10 buổi diễn văn nghệ tại các phường, xã trên địa bàn tỉnh. Việc này không chỉ giúp người dân tiếp cận với các chương trình văn nghệ một cách dễ dàng hơn mà còn giúp quảng bá văn hóa, nghệ thuật của Đồng Nai đến với công chúng rộng lớn hơn.

Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai cũng duy trì hình thức live stream trên fanpage để giới thiệu các chương trình nghệ thuật, vở cải lương và trích đoạn cải lương. Công chúng trong và ngoài tỉnh có thể thưởng thức và xem bất cứ lúc nào các chương trình nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa Đồng Nai do nhà hát thực hiện.

Tại Thư viện Đồng Nai, quá trình số hóa tài liệu đang diễn ra mạnh mẽ. Hàng ngàn đầu sách về lịch sử, văn hóa Đồng Nai đã được số hóa, tích hợp mã QR để phục vụ bạn đọc tra cứu từ xa. Thư viện cũng xây dựng mô hình trải nghiệm lịch sử thông qua hệ thống màn hình tương tác và mô phỏng thực tế ảo. Việc này giúp bạn đọc có thể tiếp cận và tìm hiểu về văn hóa, lịch sử của Đồng Nai một cách dễ dàng và thú vị hơn.

Các di tích trên địa bàn tỉnh cũng gắn mã QR để người dân có thể tra cứu thông tin trực tiếp tại điểm tham quan. Mỗi mã QR như một kho tư liệu thu nhỏ, giúp du khách tìm hiểu giá trị di tích một cách chủ động, không cần phụ thuộc vào hướng dẫn viên.

Bảo tàng Đồng Nai xây dựng các tour tham quan thực tế ảo tại hệ thống di tích, giúp người dân ở xa có thể tham quan trực tuyến. Đây là cách làm sáng tạo, hiệu quả trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch Lê Thị Ngọc Loan cho biết, ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trên lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch; hoàn thiện cơ sở dữ liệu ngành, bảo đảm kết nối, tích hợp đồng bộ với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia.

Phó giám đốc Bảo tàng Đồng Nai Phạm Văn Minh cho biết, bảo tàng sẽ tiếp tục số hóa các hiện vật bảo tàng, trong đó tập trung vào các hiện vật tiêu biểu. Sau khi số hóa, bảo tàng sẽ xây dựng không gian trưng bày ảo tại các phòng trưng bày chuyên đề.

Công nghệ số đã và đang giúp những không gian lưu trữ văn hóa, lịch sử truyền thống của Đồng Nai được mở rộng, đưa di sản đến gần hơn với cộng đồng. Đây không chỉ là xu thế mà còn là giải pháp lâu dài để giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử cho thế hệ mai sau.

Ngày 19/7, Sở Xây dựng TP Đà Nẵng đã công bố thông tin về dự án Quảng trường – Bảo tàng dọc trục Trung tâm Hành chính thành phố. Dự kiến, dự án này sẽ được phê duyệt chủ trương đầu tư vào tháng 9/2025.

Dự án có tổng vốn đầu tư lên tới hơn 1.000 tỷ đồng. Trong đó, 136 tỷ đồng sẽ được sử dụng cho công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng. Dự án này có tổng diện tích hơn 16,2ha, được chia thành 3 khu vực chính bao gồm khu A, khu B và khu C.

Khu A có diện tích lớn nhất với 10,69ha, nằm giữa các tuyến đường Nguyễn Chí Thanh, Lý Tự Trọng, Quang Trung và bờ tây sông Hàn. Khu B có diện tích 2,37ha, tọa lạc tại khu vực bến du thuyền cảng sông Hàn. Khu C có diện tích 3,16ha, bao gồm Bảo tàng Đà Nẵng và Thư viện Khoa học tổng hợp, được giới hạn bởi các đường Trần Phú, Quang Trung, bờ tây sông Hàn và cầu sông Hàn.

Theo kế hoạch, trong năm 2026, quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 sẽ được hoàn thành trong tháng 1. Hồ sơ dự án dự kiến được phê duyệt vào tháng 3, tiếp đó là thiết kế kỹ thuật sau thiết kế cơ sở vào tháng 5. Đến tháng 7, kết quả lựa chọn nhà thầu thi công sẽ được phê duyệt.

Quảng trường sẽ là điểm nhấn trung tâm, gắn với di tích quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải. Dự án này hướng đến việc tạo ra một không gian văn hóa – lịch sử tiêu biểu của thành phố. Đây là một phần quan trọng trong kế hoạch phát triển của Đà Nẵng, nhằm tạo ra một không gian công cộng, nơi tổ chức các hoạt động văn hóa, lịch sử và xã hội cho người dân và du khách.

Dự án này không chỉ góp phần làm đẹp thêm bức tranh đô thị của Đà Nẵng mà còn khẳng định vị thế của thành phố như một điểm đến văn hóa, lịch sử và du lịch quan trọng của Việt Nam. Thông tin về dự án có thể được tìm hiểu thêm tại trang web chính thức của UBND TP Đà Nẵng hoặc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng.