Nghị quyết số 57/NQ-TW đã mở ra những cơ hội lớn cho các tổ chức nghiên cứu khoa học tại Việt Nam. Theo Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Nguyễn Đình Đức, nguyên Chủ tịch Hội đồng Trường đại học Công nghệ, Đại học quốc gia, nghị quyết này mang đến bốn cơ hội chính. Thứ nhất, thúc đẩy tái cấu trúc và nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu theo hướng gắn kết với thực tiễn và nhu cầu phát triển đất nước. Thứ hai, tạo ra cơ hội hợp tác công-tư và liên kết quốc tế trong chuyển giao công nghệ theo mô hình ‘liên kết ba nhà’: Nhà nước-Nhà khoa học-Doanh nghiệp. Thứ ba, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong hoạt động nghiên cứu, quản lý và kết nối tri thức. Thứ tư, tạo cú hích nâng cao chất lượng đội ngũ nghiên cứu, xây dựng môi trường học thuật sáng tạo.

Ngay sau khi Nghị quyết ban hành, các tổ chức nghiên cứu đã có những hành động cụ thể để đưa nghị quyết vào cuộc sống. Trường đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội đã có những điều chỉnh quan trọng để phù hợp với xu thế phát triển và đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tập trung vào các hướng nghiên cứu có tính ứng dụng cao. Các cơ sở nghiên cứu thuộc các đơn vị nhà nước và khu vực tư nhân đã quan tâm phát triển những sản phẩm, giải pháp có tính thực tiễn và khả năng ứng dụng cao.

Tuy nhiên, nhiều lĩnh vực tiềm năng vẫn chưa được đầu tư nghiên cứu để phát huy lợi thế, tận dụng các cơ hội từ Nghị quyết số 57-NQ/TW. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đồng Văn Quyền, Phó Viện trưởng Viện Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cho rằng Việt Nam có lợi thế lớn về đa dạng sinh học và nguồn vi sinh vật bản địa, nhưng ứng dụng công nghệ vi sinh vào cuộc sống vẫn còn hạn chế.

Để hiện thực hóa các chủ trương, cần tăng cường liên kết ‘Nhà nước-Nhà Khoa học-Doanh nghiệp-Cộng đồng’ trong hoạt động khoa học, công nghệ. Các viện nghiên cứu, trường đại học, trung tâm đổi mới sáng tạo cần trở thành mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia. Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Nguyễn Đình Đức cho rằng các cơ sở đào tạo, tổ chức nghiên cứu cần xác định rõ vai trò cốt lõi để thật sự trở thành trung tâm sáng tạo, nơi sản sinh tri thức và chuyển hóa tri thức thành công nghệ, thành sản phẩm.

Ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Chủ tịch Điều hành Tập đoàn CMC, đề xuất thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo của Hà Nội, đặt tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, theo mô hình đầu tư công-quản trị tư. Trung tâm này sẽ là đầu mối chiến lược kết nối các nguồn lực R&D, đào tạo nhân lực, chuyển giao công nghệ, hình thành các vườn ươm, tổ chức hoạt động khởi nghiệp, vận hành sàn giao dịch công nghệ và tạo ra không gian mở, thúc đẩy các sản phẩm ‘Make in Vietnam’ từ ý tưởng đến thương mại hóa.

Một số nhà khoa học chỉ ra nguyên nhân khiến đóng góp của khoa học công nghệ đối với phát triển kinh tế xã hội còn hạn chế là các đề tài nghiên cứu được xây dựng với thời gian thực hiện ngắn, không đủ giải quyết các bài toán khoa học-công nghệ mang tính nền tảng hoặc chiến lược; thiếu cơ chế tài trợ trung và dài hạn, khiến các nhóm nghiên cứu khó theo đuổi các hướng đi bền vững, có khả năng tạo ra đột phá công nghệ thật sự; còn thiếu các chương trình chuyển giao hiệu quả.

Các nhà khoa học Nhật Bản đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ về cơ chế của virus bạch cầu HTLV-1, một loại virus có khả năng trốn tránh hệ miễn dịch trong nhiều thập kỷ. Nhóm nghiên cứu tại Đại học Kumamoto, dẫn đầu bởi Giáo sư Yorifumi Satou, đã phát hiện ra một đoạn gene đặc biệt trong bộ gene của HTLV-1, cho phép virus này tồn tại trong trạng thái ngủ yên.

Đoạn gene này hoạt động bằng cách tuyển mộ các yếu tố phiên mã của tế bào người, đặc biệt là phức hợp RUNX1. Thông qua cơ chế này, đoạn gene ức chế giúp kìm hãm hoạt động của virus, đưa nó vào trạng thái tiềm ẩn và tránh được sự phát hiện của hệ miễn dịch. Quá trình này cho phép virus tồn tại trong cơ thể người trong thời gian dài mà không bị phát hiện.

Để xác minh phát hiện này, nhóm nghiên cứu đã thực hiện các thử nghiệm. Kết quả cho thấy khi đoạn gene ức chế của HTLV-1 bị loại bỏ hoặc đột biến, virus trở nên hoạt động mạnh hơn và dễ bị hệ miễn dịch tiêu diệt. Điều này chứng minh rằng đoạn gene đặc biệt này đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát hoạt động của virus.

Không chỉ dừng lại ở đó, nhóm nghiên cứu còn tiến hành thử nghiệm đưa đoạn gene ức chế của HTLV-1 vào virus HIV. Kết quả thu được là HIV cũng giảm hoạt động rõ rệt, tương tự như đi vào trạng thái ngủ tiềm ẩn. Điều này cho thấy rằng đoạn gene ức chế này có thể áp dụng cho các loại retrovirus khác, mở ra triển vọng mới trong điều trị không chỉ HTLV-1 mà còn các loại retrovirus nguy hiểm khác như HIV.

Giáo sư Yorifumi Satou cho rằng phát hiện này là một bước tiến quan trọng trong việc hiểu được chiến lược tiến hóa của virus và có thể giúp phát triển phương pháp điều trị mới. Việc hiểu rõ về cơ chế trốn tránh hệ miễn dịch của virus sẽ giúp các nhà khoa học tìm ra cách can thiệp hiệu quả, từ đó có thể giúp ngăn chặn và điều trị các bệnh do virus gây ra.

Triển vọng của phát hiện này là rất lớn, không chỉ trong điều trị HTLV-1 mà còn trong việc nghiên cứu và phát triển phương pháp điều trị cho các loại virus khác. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng để chuyển đổi những phát hiện này thành các phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh nhân.

Trong thị trường làm đẹp đông đúc và đa dạng hiện nay, nơi mà các sản phẩm hoặc quá cơ bản hoặc quá nặng về mỹ phẩm, Youneek Pro Science đang nổi lên như một sự lựa chọn mới mẻ và đầy hứa hẹn. Thương hiệu này đang mở ra một con đường thứ ba, tập trung vào chăm sóc cá nhân sạch, cấp độ y khoa, dựa trên thiên nhiên.

Được thành lập vào năm 2022 bởi Rishab Chandan, Youneek Pro Science đặt mục tiêu mang lại các giải pháp thực sự cho những vấn đề thực tế mà người tiêu dùng thường gặp phải, chẳng hạn như gàu, sắc tố da, tóc khô rối. Đồng thời, thương hiệu này cũng cam kết không compromised về đạo đức, hiệu quả hay tính minh transparent.

Trong một cuộc phỏng vấn với Indian Startup Times, Rishab đã chia sẻ câu chuyện đằng sau Youneek, triết lý về thành phần và lý do xây dựng niềm tin của người tiêu dùng là trọng tâm của hành trình của họ. Theo Rishab, “Youneek Pro Science ra đời vì người dùng Ấn Độ liên tục chuyển đổi thương hiệu mà không bao giờ hoàn toàn hài lòng.”

Thương hiệu này đặt mục tiêu cung cấp các sản phẩm mạnh mẽ, sạch sẽ và được khoa học chứng minh, sử dụng các loại thảo mộc nổi tiếng trên toàn cầu như quả Kakadu của Australia (giàu vitamin C) và hoa Camellia của Nhật Bản (có tác dụng nuôi dưỡng tóc sâu). Với 16 sản phẩm trong dòng chăm sóc da và tóc, Youneek tập trung vào các vấn đề cần thiết cao như gàu và tổn thương do ánh nắng mặt trời.

Mục tiêu của Youneek là kết hợp khả năng sử dụng hàng ngày với kết quả lâu dài và rõ ràng. Từ đầu, thương hiệu này đã không sử dụng paraben, sulphate và không thử nghiệm trên động vật. “Chúng tôi không chỉ làm nhãn sạch vì xu hướng. Chúng tôi làm vì người dùng xứng đáng có những điều tốt hơn,” Rishab nói.

Các sản phẩm của Youneek được thử nghiệm trên da và sản xuất một cách đạo đức, mỗi công thức đều được nghiên cứu kỹ lưỡng. Một trong những hoạt động đáng nhớ nhất của họ là chiến dịch Ngày Hữu nghị năm nay, khi họ gửi hơn 20.000 hộp chăm sóc miễn phí đến khách hàng hiện tại với một ghi chú đơn giản: “Cảm ơn bạn đã là một người bạn thực sự của Youneek.”

Không có điều gì khác, không có lời kêu gọi hành động – chỉ là sự kết nối. “Không phải về chuyển đổi,” Rishab cười. “Mà là về sự biết ơn.” Với sự hỗ trợ của các đại sứ kỹ thuật số có thể kết nối như Ali Merchant và Andleeb, thương hiệu này đã chứng kiến sự thu hút ngày càng tăng, đặc biệt là trong số người tiêu dùng trẻ tuổi và có ý thức.

Việc mua lại khách hàng lặp lại đang tăng lên, và phản hồi của khách hàng nhấn mạnh vào niềm tin đối với tính minh bạch của thương hiệu và kết quả rõ ràng. Hiện tại bán qua trang web của mình, Youneek đang làm việc để tích hợp với ONDC và các nền tảng thương mại nhanh để cải thiện khả năng tiếp cận và tốc độ.

Trong năm tới, Youneek dự định ra mắt các định dạng du lịch, mở rộng dòng sản phẩm chăm sóc da giải quyết vấn đề và vào các thị trường Tier2. Thương mại điện tử quốc tế cũng đang trên đường chân trời. “Chúng tôi sẽ tiếp tục đổi mới ở nơi giao thoa giữa hiệu suất và sự thuần khiết,” Rishab kết luận.

“Bởi vì người tiêu dùng Ấn Độ không chỉ muốn làm đẹp – họ muốn có các giải pháp mà họ có thể tin tưởng.” Kết luận Youneek Pro Science đang viết lại quy tắc chăm sóc cá nhân ở Ấn Độ – với mục đích, sự chính xác và một trái tim toàn bộ. Trong một thế giới đầy tiếng ồn, đó là một thương hiệu chọn lắng nghe, quan tâm và lặng lẽ dẫn dắt.

Tháng 7 vừa qua đã đánh dấu nhiều hoạt động và sự kiện quan trọng trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN, ĐMST & CĐS). Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2025 và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm. Sự kiện này nhằm đánh giá tình hình hoạt động trong 6 tháng đầu năm và đề ra các nhiệm vụ trọng tâm cho 6 tháng cuối năm.

Trong khuôn khổ các hoạt động của Bộ KH&CN, 3 nền tảng số phục vụ triển khai Nghị quyết số 57 đã được ra mắt. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động quản lý và phát triển của Bộ. Cùng với đó, Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia cũng đã ký kết bản ghi nhớ hợp tác với Quỹ Phát triển KH&CN Lào. Sự hợp tác này có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường quan hệ hợp tác về khoa học và công nghệ giữa Việt Nam và Lào.

Bên cạnh các hoạt động quốc tế với Lào, Việt Nam và Brazil cũng đã tăng cường hợp tác về KHCN&ĐMST. Bộ KH&CN đã tổ chức Họp báo Công bố 5 Luật do Bộ chủ trì soạn thảo. Sự kiện này thu hút sự quan tâm của cộng đồng và các cơ quan truyền thông. Những Luật mới này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh và phát triển hệ sinh thái khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Ngoài ra, Việt Nam và Senegal đã thúc đẩy hợp tác chuyển đổi số và phát triển hạ tầng số. Việc tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực chuyển đổi số không chỉ giúp Việt Nam học hỏi kinh nghiệm từ các nước khác mà còn mở ra cơ hội hợp tác và phát triển mới. Qua đó, Việt Nam có thể đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số và phát triển hạ tầng số phục vụ cho sự phát triển kinh tế – xã hội.

Nhìn chung, tháng 7 vừa qua đã chứng kiến nhiều hoạt động quan trọng của Bộ KH&CN cũng như các sự kiện khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo nổi bật. Các hoạt động và sự kiện này không chỉ phản ánh nỗ lực của Bộ KH&CN trong việc thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo mà còn thể hiện sự hợp tác quốc tế tích cực của Việt Nam trong lĩnh vực này.

Chương trình học bổng “L’Oreal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học năm 2025” hiện đang tiếp nhận đơn đăng ký từ các nghiên cứu viên và nhà khoa học nữ Việt Nam. Thời hạn nộp hồ sơ là đến hết ngày 30/9/2025. Đây là một phần của Giải thưởng Quốc tế L’Oreal – UNESCO For Women in Science, một chương trình hợp tác giữa L’Oreal và UNESCO nhằm khuyến khích và thúc đẩy sự phát triển của phụ nữ trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học.

Mục tiêu của chương trình là vinh danh, kết nối và phát huy năng lực trí tuệ của phụ nữ toàn cầu trong nghiên cứu khoa học, đặc biệt là trong các lĩnh vực trọng tâm như Khoa học cơ bản, Khoa học vũ trụ, Khoa học đời sống và Khoa học vật liệu. Mỗi năm, giải thưởng L’Oreal – UNESCO For Women in Science vinh danh 5 nhà khoa học nữ xuất sắc được đề cử bởi các nhà khoa học hàng đầu thế giới, với giải thưởng trị giá 100.000 euro mỗi giải.

Tại Việt Nam, chương trình học bổng L’Oreal – UNESCO For Women in Science đã được thực hiện từ năm 2009, với mục tiêu nhận diện và tôn vinh các nhà khoa học nữ trẻ thông qua 2 nhóm ngành nghiên cứu là Khoa học Sự sống và Khoa học Vật liệu. Hàng năm, chương trình mở đơn học bổng để vinh danh 3 nhà khoa học nữ có đề án nghiên cứu hiện đại, đột phá, đóng góp vào sự phát triển của tri thức khoa học và lợi ích cho cộng đồng. Mỗi học bổng trị giá 150 triệu đồng.

Để tham gia chương trình, các nhà khoa học nữ phải có quốc tịch Việt Nam, trong độ tuổi không quá 45 tuổi, có học vị Tiến sĩ và có quá trình nghiên cứu khoa học. Đề án nghiên cứu khoa học xin học bổng có thể mới bắt đầu hoặc đang trong quá trình thực hiện, không bao gồm nghiên cứu liên quan đến mỹ phẩm. Hồ sơ cần được hoàn tất và gửi đến chương trình trước 18 giờ ngày 30/9/2025.

Hồ sơ tham gia chương trình học bổng sẽ bao gồm hồ sơ thể hiện năng lực nghiên cứu, học thuật, đề án nghiên cứu mang tính hiện đại, đột phá và được diễn giải theo ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc và khoa học, các thành tựu trong nghiên cứu khoa học và thư giới thiệu từ các nhà khoa học trong ngành về ứng viên và đề án nghiên cứu.

Hội đồng khoa học độc lập L’Oreal – UNESCO For Women in Science tại Việt Nam sẽ tiến hành bình chọn ứng viên xuất sắc cho từng năm và công bố kết quả vào tháng 11 hàng năm. Các ứng viên nhận học bổng khoa học tại các quốc gia sẽ tiếp tục được đề cử cho Giải thưởng Nhà khoa học trẻ tài năng thế giới vào năm kế tiếp của năm nhận học bổng.

PGS.TS. Nguyễn Vân Trang, Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu Y sinh học, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, nhà khoa học nhận học bổng L’Oreal – UNESCO For Women in Science tại Việt Nam, chia sẻ: ‘Tôi tâm đắc với sứ mệnh của chương trình này là giúp cho những nhà khoa học nữ không còn vô hình nữa. Sự vô hình này đôi khi không phải đến từ bên ngoài mà là sự rụt rè, e ngại của bản thân. Tôi cũng từng có cảm giác như vậy và Giải thưởng này đã giúp tôi cảm thấy tự tin hơn bởi những công trình của mình được vinh danh, trân trọng, và bản thân tôi cũng gắn kết được với một mạng lưới các nhà khoa học nữ luôn sẵn sàng chia sẻ, nâng đỡ nhau.’

Thông tin chi tiết về chương trình và cách thức đăng ký có thể được tìm thấy trên trang web chính thức của L’Oreal và UNESCO. Các ứng viên quan tâm có thể truy cập vào trang web để biết thêm thông tin và hướng dẫn chi tiết về việc nộp hồ sơ.

Cuộc hôn nhân của tôi đang đứng trước bờ vực tan vỡ vì những “khóa học chữa lành” mà vợ tôi đang tham gia. Ban đầu, tôi nghĩ rằng việc vợ tôi tìm kiếm sự giúp đỡ để giảm stress và tìm lại sự cân bằng trong cuộc sống là một điều tốt. Tuy nhiên, mọi thứ đã nhanh chóng biến đổi khi cô ấy bắt đầu chi hàng trăm triệu đồng cho các khóa học đắt tiền và dần dần trở nên xa lạ với gia đình.

Nhớ lại khi vợ tôi bắt đầu tham gia các khóa học trực tuyến miễn phí, cô ấy rất hào hứng và nói về năng lượng tích cực, kết nối bản thân và buông bỏ tổn thương từ thuở ấu thơ. Những khái niệm này có vẻ như là một phần của một cuộc hành trình tự khám phá và phát triển bản thân, nhưng thực tế đã diễn biến theo chiều hướng khác. Những khóa học này nhanh chóng trở thành một loại “nghiện” đối với cô ấy, khi mà cô ấy bắt đầu tham gia các khóa học chuyên sâu với chi phí đắt tiền.

Tôi không hiểu tại sao lại là “chữa lành”, nhưng vợ tôi tin rằng những khóa học này sẽ giúp cô ấy trở thành một người tốt hơn, một người vợ biết yêu thương và vun vén. Tuy nhiên, thực tế thì ngược lại. Cô ấy trở nên cáu gắt, mất ngủ và có biểu hiện lo âu, trầm cảm. Những câu nói của cô ấy như “Anh đang thao túng tâm lý em”, “Anh đang kìm hãm sự phát triển của em” đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng tôi.

Trong nỗ lực tìm kiếm giải pháp, tôi đã cố gắng can thiệp, khuyên bảo và thậm chí tìm đến chuyên gia tâm lý để giúp cô ấy. Tuy nhiên, cô ấy không chịu hợp tác và còn dọa sẽ “cắt đứt năng lượng” với tôi. Cảm giác như tôi đang bị cô ấy đẩy ra xa, và tôi không biết làm thế nào để cứu giúp mối quan hệ của chúng tôi.

Giờ đây, tôi cảm thấy mình đang bị hút cạn kiệt cả về vật chất lẫn tinh thần. Gia đình tôi đang trong tình trạng căng thẳng và tương lai mù mịt. Món nợ gần một tỷ đồng đang treo lơ lửng trên đầu và tôi không biết làm thế nào để kéo vợ tôi ra khỏi cái hố đen mang tên “chữa lành” này trước khi gia đình tôi tan nát.

Có lẽ đã đến lúc tôi cần tìm kiếm sự giúp đỡ cho chính mình, để có thể hiểu rõ hơn về tình huống và tìm ra cách giải quyết tốt nhất cho gia đình. Trong khi đó, tôi vẫn hy vọng rằng vợ tôi sẽ nhận ra được sự thật và cùng tôi tìm kiếm con đường trở về với nhau.

Nếu bạn đang gặp phải tình huống tương tự, hy vọng rằng câu chuyện của tôi có thể mang lại một góc nhìn khác. Bạn có thể chia sẻ câu chuyện của mình với tôi qua [email protected] hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý.

Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh vừa thông báo về việc triển khai Nghị quyết 57, với trọng tâm là phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ. Mục tiêu chính của nghị quyết này là tăng cường năng lực nghiên cứu, phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ đó đóng góp vào việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của thành phố.

Để triển khai nghị quyết này, Sở Khoa học và Công nghệ đã tổ chức nhiều hoạt động, bao gồm việc xây dựng các chương trình hành động cụ thể, cũng như phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để triển khai các dự án khoa học và công nghệ. Qua đó, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố mong muốn khai thác tối đa tiềm năng khoa học và công nghệ, phục vụ cho sự phát triển bền vững của thành phố.

Đối với những cá nhân và tổ chức có nhu cầu tìm hiểu thông tin hoặc liên hệ với Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, địa chỉ chính thức của Sở là 244 Điện Biên Phủ, phường Xuân Hòa, thành phố Hồ Chí Minh. Thông tin liên hệ chi tiết bao gồm số điện thoại: (028)3.9327831, Fax: (028)3.9325584, và địa chỉ email: [email protected]. Sở cũng cung cấp đường dây nóng và thông tin liên hệ của các lãnh đạo Sở, bao gồm Phó Chánh văn phòng Sở Dương Minh Nghĩa và Lê Thị Phương Hoa, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên lạc và trao đổi thông tin.

Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh tái khẳng định cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy phát triển khoa học và công nghệ, không chỉ góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của thành phố mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Để có thêm thông tin chi tiết về các hoạt động và chương trình của Sở, người dân và doanh nghiệp có thể truy cập vào trang web chính thức của Sở để cập nhật thông tin mới nhất.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng đã vạch ra những định hướng chiến lược quan trọng nhằm xây dựng một nền khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST) thực chất, hiện đại và hội nhập. Các định hướng này bao gồm việc hoàn thiện thể chế, phát triển tài sản trí tuệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Trong lĩnh vực bưu chính, Bộ KH&CN sẽ tiến hành ban hành các tiêu chuẩn về dịch vụ bưu chính, đồng thời đo lường và công bố công khai chất lượng dịch vụ. Mục tiêu chính là chuẩn hóa và nâng cao chất lượng dịch vụ bưu chính, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân và doanh nghiệp.

Về lĩnh vực viễn thông, mục tiêu của Bộ là xóa vùng lõm sóng, phủ sóng 5G toàn quốc, nâng cao chất lượng phủ sóng di động với tốc độ di động đạt 100Mbps, tăng gấp đôi so với 4G, và tốc độ cố định băng rộng 200Mbps. Ngoài ra, Bộ sẽ cung cấp dịch vụ vệ tinh tầm thấp để mở rộng phạm vi phủ sóng và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Công nghiệp công nghệ số sẽ được xác định là một ngành kinh tế trọng điểm. Bộ sẽ mở rộng phạm vi điều chỉnh sang dữ liệu, nền tảng số, trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn, tài sản số, kinh tế số, và chú trọng tự cường thông qua phát triển doanh nghiệp công nghệ số ‘Make in Vietnam’. Điều này nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp công nghệ số và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Chuyển đổi số là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Bộ, với việc xây dựng và thông qua luật về chuyển đổi số trong kỳ họp thứ 10 vào cuối năm nay. Luật này sẽ xác định vai trò của nhà nước trong thúc đẩy chuyển đổi số, tạo cơ chế quản lý dữ liệu số, khung thể chế cho nền tảng số và dịch vụ số, tài chính cho chuyển đổi số, phát triển nhân lực, kỹ năng số, và quản trị rủi ro trong quá trình chuyển đổi số.

Về tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, Bộ sẽ xác định tiêu chuẩn là định hướng phát triển quốc gia, thúc đẩy năng suất, chất lượng và đổi mới; quy chuẩn là hàng rào bảo vệ quốc gia, bảo vệ sức khỏe, môi trường, an ninh, chủ quyền kỹ thuật. Điều này nhằm đảm bảo chất lượng và an toàn của các sản phẩm và dịch vụ.

Bộ cũng sẽ tập trung vào sở hữu trí tuệ, biến các kết quả nghiên cứu thành tài sản trí tuệ để giao dịch được, tạo thị trường khoa học và công nghệ. Chuyển dịch quan trọng nhất của sở hữu trí tuệ là chuyển dịch từ bảo vệ quyền sang tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa các kết quả nghiên cứu.

Về năng lượng nguyên tử, Việt Nam coi phát triển điện hạt nhân là chiến lược quốc gia, là điện xanh và điện nền. Mục tiêu là làm chủ công nghệ hạt nhân, đặc biệt quan tâm đến công nghệ điện hạt nhân thế hệ mới.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng nhấn mạnh vai trò của các Sở Khoa học và Công nghệ, doanh nghiệp công nghệ số và khoa học công nghệ, viện nghiên cứu và trường đại học trong việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm, nhằm thúc đẩy phát triển khoa học và công nghệ, tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia.

Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu và Điều trị Ung thư Helen F. Graham của ChristianaCare và Đại học Delaware đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc hiểu biết về cách cơ thể duy trì cấu trúc phức tạp của các mô. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Biology of the Cell đã chỉ ra rằng chỉ cần năm quy tắc cơ bản có thể giải thích cách cơ thể duy trì cấu trúc của các mô như ruột kết, ngay cả khi các tế bào liên tục chết và được thay thế.

Đây là kết quả của hơn 15 năm hợp tác giữa các nhà toán học và các nhà sinh học ung thư để tìm ra các quy tắc chi phối cấu trúc mô và hành vi của tế bào. Nghiên cứu này có thể là bước đầu tiên trong việc tìm ra ‘bản thiết kế’ của cơ thể, tương tự như mã di truyền giải thích cách gen hoạt động.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng mô hình toán học để mô phỏng hành vi của tế bào và xác định năm quy tắc cốt lõi chi phối cấu trúc và hành vi của tế bào. Những quy tắc này bao gồm thời điểm phân chia tế bào, thứ tự phân chia tế bào, hướng phân chia và di chuyển của tế bào, số lần phân chia của tế bào và thời gian sống của tế bào trước khi chết.

Những quy tắc này hoạt động cùng nhau như một ‘kịch bản’ để kiểm soát vị trí của tế bào, thời điểm phân chia và thời gian tồn tại, giúp các mô hoạt động và duy trì cấu trúc một cách chính xác. Các nhà nghiên cứu tin rằng những quy tắc này có thể áp dụng cho nhiều loại mô khác nhau trên cơ thể, bao gồm da, gan, não và hơn thế nữa.

Việc tìm ra ‘mã mô’ này có thể giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách mô chữa lành sau chấn thương, cách các dị tật bẩm sinh xảy ra và cách các bệnh như ung thư phát triển khi mã này bị gián đoạn. Nghiên cứu này cũng có ý nghĩa quan trọng đối với dự án Atlas Tế bào Con người, một hợp tác khoa học toàn cầu nhằm lập bản đồ mọi loại tế bào trong cơ thể con người.

Trong tương lai, nhóm nghiên cứu sẽ kiểm tra các dự đoán của mô hình một cách thử nghiệm, hoàn thiện mô hình với dữ liệu bổ sung và khám phá liên quan đến sinh học ung thư, đặc biệt là cách các gián đoạn của mã mô có thể dẫn đến sự phát triển của khối u hoặc di căn.

Triển lãm ‘Ảo thị’ đang là điểm đến lý thú cho nhiều người từ ngày 28/6 đến 24/8/2025 tại Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam. Với 53 mô hình được thiết kế bởi giáo sư Sugihara Kokichi, sự kiện này không chỉ là một cuộc trưng bày nghệ thuật thị giác thông thường mà còn là một hành trình khám phá giao điểm giữa toán học, vật lý và cảm quan thị giác.

Những mô hình này không chỉ là các vật thể ba chiều thông thường mà còn là những ảo thị phức tạp. Chúng có khả năng đánh lừa thị giác và kích thích trí tò mò của người xem. Thông qua các mô hình này, giáo sư Sugihara Kokichi muốn đặt ra câu hỏi về tính tin cậy của giác quan, đặc biệt là thị giác.

Giáo sư Sugihara Kokichi có một hành trình sự nghiệp đa dạng trong lĩnh vực nghệ thuật thị giác và khoa học. Tốt nghiệp Thạc sĩ ngành Kỹ thuật tại Đại học Tokyo, ông đã bắt đầu sự nghiệp nghiên cứu của mình tại các viện và trường đại học danh tiếng. Song song với nền tảng khoa học vững chắc, ông luôn có một tâm hồn nghệ sĩ, tìm kiếm sự giao thoa giữa công nghệ, toán học và nghệ thuật.

Ông không chỉ dừng lại ở việc tạo ra những ảo thị phức tạp mà còn muốn mở ra một không gian đối thoại về cảm nhận, thực tại và niềm tin vào giác quan. Những đóng góp của ông trong lĩnh vực nghiên cứu thị giác và ảo thị đã giúp ông đạt được nhiều thành công trong các cuộc thi và triển lãm quốc tế.

Các tác phẩm của Sugihara đã được trưng bày tại nhiều bảo tàng và trung tâm khoa học trên thế giới. Điều này minh chứng cho sự giao thoa thành công giữa khoa học, nghệ thuật và triết học trong các tác phẩm của ông.

Triển lãm ‘Ảo thị’ không chỉ là một sự kiện nghệ thuật thông thường mà còn là một cơ hội để công chúng khám phá và trải nghiệm sự giao thoa giữa các lĩnh vực. Thông qua các mô hình độc đáo và thú vị, Sugihara Kokichi đã biến toán học thành một trò chơi của cảm xúc. Điều này mang đến một trải nghiệm vừa giải trí vừa giàu chất học thuật cho người tham dự.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc kết nối nghệ thuật và khoa học, Sugihara Kokichi hy vọng rằng triển lãm ‘Ảo thị’ sẽ truyền cảm hứng cho công chúng về tầm quan trọng của việc khám phá và hiểu biết về các hiện tượng thị giác. Đây cũng là dịp để mọi người trải nghiệm và đánh giá lại cách thức mà giác quan của chúng ta tương tác với thế giới xung quanh.

Các nhà khoa học Nga đã đạt được một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực năng lượng bền vững với việc phát triển thành công công nghệ tiên tiến dựa trên vi tảo. Công nghệ này không chỉ giúp hấp thụ khí carbon dioxide từ khí thải công nghiệp mà còn tạo ra biohydrogen – một dạng nhiên liệu sạch đầy hứa hẹn. Đại học Bách khoa Saint Petersburg Peter Đại đế (SPbPU) là nơi các nhà nghiên cứu đã thực hiện thành tựu đáng kể này và công bố trên tạp chí International Journal of Hydrogen Energy.

Công nghệ được phát triển dựa trên quá trình hoạt động của vi tảo trong ao sinh học đặc biệt. Tại đây, vi tảo hấp thụ khí carbon dioxide trong quá trình quang hợp và tạo ra sinh khối. Sinh khối này sau đó được sử dụng để thu được biohydrogen thông qua quá trình lên men tối. Quá trình này không chỉ giúp giảm thiểu lượng khí thải carbon dioxide mà còn tạo ra một nguồn năng lượng sạch.

Giáo sư Natalia Politaeva, thuộc Trường Cao đẳng Kỹ thuật Thủy lực và Điện lực của SPbPU, đánh giá cao công nghệ này. Bà cho rằng tương lai của năng lượng bền vững không phải là chống lại thiên nhiên mà là phối hợp với thiên nhiên. Vi tảo được xem là những “đồng minh nhỏ bé” có khả năng biến chất thải công nghiệp thành năng lượng sạch.

Biohydrogen thu được từ công nghệ này có thể được áp dụng trong nhiều mục đích năng lượng khác nhau. Nó có thể được sử dụng để tạo ra điện và nhiệt trong sản xuất, cũng như trong pin nhiên liệu hydro hoặc để tạo ra nhiên liệu sinh học cho ô tô. Điều này mở ra những triển vọng mới cho việc phát triển năng lượng bền vững.

Các nhà nghiên cứu tại SPbPU tin rằng hệ thống này có thể đặc biệt hữu ích đối với các nhà máy nhiệt điện than, vốn là nguồn phát thải carbon dioxide lớn. Theo tính toán, một nhà máy nhiệt điện than 500MW thải ra 11.400 tấn carbon dioxide mỗi ngày. Việc tích hợp công nghệ này có thể giúp giảm tiền phạt phát thải và biến chất thải thành nhiên liệu hữu ích.

Hệ thống này không chỉ giúp giảm phát thải mà còn có thể tăng hiệu suất năng lượng của doanh nghiệp lên 20-30%. Bất kỳ quốc gia nào có lượng khí thải công nghiệp lớn đều có thể áp dụng phương pháp này để cải thiện tình hình môi trường.

Một trong những ưu điểm nổi bật của hệ thống này là khả năng kết hợp ba chức năng cùng một lúc: thu giữ carbon dioxide, xử lý sinh khối và tạo ra hydro. Công nghệ mới này rất độc đáo vì nó mang đến bản chất khép kín và tính bền vững.

Hiện tại, các nhà khoa học đang tập trung vào việc thử nghiệm hệ thống tại một cơ sở công nghiệp và điều chỉnh công nghệ cho phù hợp với các điều kiện khí hậu khác nhau. Họ cũng có kế hoạch mở rộng hệ thống này bằng cách bổ sung chức năng xử lý nước thải và chiết xuất các sản phẩm sinh học có giá trị gia tăng cao.

Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam vừa có cuộc gặp gỡ với Đoàn công tác của Google, do ông Doron Avni – Phó chủ tịch phụ trách các thị trường mới nổi – dẫn đầu. Tại buổi làm việc, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đề nghị Google hỗ trợ Việt Nam trong việc xây dựng các phòng thí nghiệm trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ lượng tử. Đồng thời, Bộ cũng mong muốn Google tham vấn về chiến lược phát triển trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam.

Việt Nam hiện đang triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị với mục tiêu đưa đất nước trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045. Động lực chính để đạt được mục tiêu này là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Để thực hiện mục tiêu này, Việt Nam đặt ra mục tiêu trong giai đoạn 2026-2035 sẽ đạt tốc độ tăng trưởng tối thiểu 10% mỗi năm. Trong đó, đóng góp của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ chiếm 5%.

Bộ Khoa học và Công nghệ đề nghị Google hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong việc chuyển đổi số và chuyển đổi AI nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Bộ cũng mong muốn Google hợp tác với Việt Nam để giải quyết bài toán ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn, dựa trên dữ liệu Google Maps.

Phó Chủ tịch Google, ông Doron Avni, cho biết doanh nghiệp sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển AI và hỗ trợ xây dựng chính sách. Google đề xuất có thể giúp Việt Nam trong việc đào tạo nhân lực, trao đổi chuyên gia, đưa các nhà khoa học sang Mỹ tham quan các phòng thí nghiệm điện toán đám mây.

Hai bên đã thống nhất thành lập nhóm công tác chung để triển khai hợp tác, bắt đầu từ những dự án cụ thể, có lộ trình rõ ràng và hiệu quả. Việc hợp tác này nhằm mục đích hỗ trợ Việt Nam trong việc phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cũng như giúp Việt Nam đạt được mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Sự hợp tác giữa Việt Nam và Google này được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cả hai bên. Việt Nam sẽ được hỗ trợ trong việc phát triển khoa học công nghệ, trong khi Google sẽ có cơ hội mở rộng thị trường và chia sẻ kinh nghiệm của mình.

Google đã triển khai một hệ thống cảnh báo sớm động đất dựa trên dữ liệu từ đám đông từ năm 2020. Hệ thống này tận dụng cảm biến chuyển động trên hơn 2 tỷ điện thoại Android để phát hiện và gửi cảnh báo động đất đến hàng triệu người dùng. Theo báo cáo trên tạp chí Nature, từ năm 2021 đến 2024, hệ thống này đã phát hiện hơn 11.000 trận động đất và gửi cảnh báo đến người dùng ở 98 quốc gia trên toàn thế giới.

Hệ thống được thiết kế để giải quyết vấn đề nhiều quốc gia chưa có hệ thống cảnh báo động đất chính thức. Bằng cách sử dụng số lượng lớn điện thoại để bù đắp cho độ nhạy không cao của từng thiết bị, hệ thống có thể phân tích dữ liệu và gửi cảnh báo đến người dùng Android gần tâm chấn động đất. Google cho biết số người được tiếp cận cảnh báo động đất đã tăng gấp 10 lần so với năm 2019, thể hiện sự mở rộng đáng kể trong việc cung cấp thông tin cảnh báo sớm.

Tuy nhiên, một số nhà khoa học bày tỏ lo ngại về tính minh bạch của hệ thống, yêu cầu tiếp cận sâu hơn về thuật toán và dữ liệu thô để đánh giá độc lập. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc đảm bảo tính minh bạch và độ tin cậy trong việc triển khai các hệ thống cảnh báo động đất dựa trên công nghệ. Những hạn chế của hệ thống cũng được ghi nhận, như trường hợp đánh giá thấp hai trận động đất lớn ở Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 2/2023. Tuy nhiên, sau khi cải tiến thuật toán, kết quả cho thấy hệ thống có thể đã đưa ra cảnh báo mạnh mẽ hơn.

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng hệ thống của Google chỉ nên được xem là công cụ bổ trợ và không thay thế cho mạng lưới cảnh báo động đất chính thức. Điều này khẳng định sự cần thiết của việc kết hợp các công nghệ mới với hạ tầng hiện có để nâng cao hiệu quả trong việc cảnh báo và ứng phó với động đất.

Tạp chí Nature đã đưa tin về những nỗ lực của Google trong việc triển khai hệ thống cảnh báo động đất dựa trên dữ liệu từ đám đông. Thêm vào đó, sự phát triển và cải tiến liên tục của công nghệ sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao khả năng cảnh báo sớm và ứng phó với các thiên tai.

Một công ty khởi nghiệp tại California đang lên kế hoạch táo bạo nhằm tạo ra vàng từ thủy ngân bằng công nghệ phản ứng tổng hợp hạt nhân. Mặc dù ý tưởng này đã thu hút sự chú ý rộng rãi, việc sản xuất vàng bằng phương pháp này vẫn còn là một thách thức kỹ thuật và tài chính lớn.

Các nhà khoa học đã chứng minh khả năng biến đổi một nguyên tố thành nguyên tố khác thông qua các thiết bị như máy gia tốc và máy va chạm hạt nhân. Tuy nhiên, sản xuất vàng bằng phương pháp này không chỉ tiêu tốn rất nhiều chi phí mà lượng vàng thu được lại cực kỳ ít ỏi. Công ty Marathon Fusion ở California đang phát triển một phương án mới để biến thủy ngân thành vàng bằng cách sử dụng lò phản ứng tổng hợp hạt nhân để tạo ra các hạt neutron.

Quá trình này hoạt động bằng cách làm cho một loại thủy ngân biến đổi thành ‘thủy ngân-197’, và sau đó tự phân rã thành ‘vàng-197’, một dạng vàng bền vững. Các nhà sáng lập công ty ước tính rằng một gigawatt điện nhiệt hạch có thể tạo ra đến 5.000 kg vàng mỗi năm. Điều này tương đương với lượng vàng trị giá khoảng 550 triệu USD mỗi năm trên mỗi GW năng lượng nhiệt hạch.

Tuy nhiên, để quá trình này thành công, điều quan trọng nhất là phải có đủ năng lượng từ các hạt neutron để khởi động chuỗi biến đổi của thủy ngân. Nếu có thể thực hiện được điều này, đây sẽ là một bước đột phá đáng kể trong lĩnh vực sản xuất vàng.

Để biến đổi thủy ngân thành vàng, cần những hạt neutron có năng lượng rất cao, cụ thể là trên 6 triệu volt. Marathon Fusion đã sử dụng một mô hình máy tính để mô phỏng lại cách phản ứng hạt nhân diễn ra và những gì sẽ xảy ra sau đó. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất của phương pháp này là cần phải kiểm tra mô hình máy tính với một lò phản ứng hạt nhân thực tế để xác nhận độ chính xác.

Các nhà khoa học đang phải đối mặt với nhiều thử thách lớn để biến lò phản ứng tổng hợp hạt nhân thành hiện thực và đưa vào sử dụng rộng rãi. Ngay cả những dự án tiên tiến nhất, như JET ở Anh, cũng chỉ mới tạo ra được một lượng năng lượng rất nhỏ so với yêu cầu.

Một số nhà nghiên cứu tại Anh đã tìm ra một cách mới để làm giảm kích thước của lò phản ứng bằng cách thay đổi phương pháp xử lý khí thải nóng (gọi là plasma). Một mẫu thử nghiệm của lò phản ứng tổng hợp kiểu mới này, có tên là STEP, dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2040.

Về mặt lý thuyết, việc tạo ra vàng từ thủy ngân trong lò phản ứng tổng hợp là điều hoàn toàn có thể. Tuy nhiên, cho đến khi những lò phản ứng này được xây dựng và đi vào hoạt động thực tế, những gì công ty Marathon Fusion đang nghiên cứu vẫn chỉ là dự đoán và chưa được kiểm chứng.

Một thách thức khác cần được xem xét là vàng được sản xuất bằng phương pháp này ban đầu sẽ bị nhiễm phóng xạ. Điều này có nghĩa là nó sẽ được xem là chất thải phóng xạ và cần được xử lý cẩn thận trong một thời gian dài sau khi tạo ra.

Dù việc xử lý vàng phóng xạ thành vàng nguyên chất là một thách thức lớn, nhưng điều này có thể sẽ không làm nản lòng các nhà đầu tư dài hạn. Hiện tại, ý tưởng này vẫn là một đề xuất đầy hứa hẹn trên giấy tờ, và chỉ thời gian mới có thể trả lời liệu nó có trở thành hiện thực hay không.

Bạn có thể đọc thêm thông tin về các dự án năng lượng hạt nhân tại JET và tìm hiểu thêm về công nghệ phản ứng tổng hợp hạt nhân tại Wikipedia.

Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, việc lựa chọn ngành học đã trở thành một quyết định quan trọng cho tương lai. Mới đây, Viện CFA và Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York đã công bố những phát hiện mới về ngành tài chính và các ngành học khác.

Ngành tài chính, vốn được xem là ‘con đường vàng’ đến sự ổn định và thu nhập cao, đang dần mất vị thế trước các ngành học ít được chú ý như dinh dưỡng, xây dựng, nông nghiệp. Báo cáo của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York đã chỉ ra sự trỗi dậy của các ngành nhân văn, lĩnh vực lâu nay bị xem là ‘kém thực dụng’. Điều này cho thấy thị trường lao động đang có sự dịch chuyển trong tiêu chí tuyển dụng.

Theo kết quả khảo sát của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York, các ngành học đại học có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất tại Mỹ bao gồm: Khoa học dinh dưỡng (0,4%), Dịch vụ xây dựng (0,7%), Khoa học động thực vật (1%), Kỹ thuật xây dựng (1%), Giáo dục đặc biệt (1%), Nông nghiệp (1,2%), Giáo dục mầm non (1,3%), Kỹ thuật hàng không vũ trụ (1,4%), Điều dưỡng (1,4%), và Khoa học trái đất (1,5%).

Những số liệu này cho thấy các ngành STEM như khoa học máy tính, từng là điểm nóng tuyển dụng trong suốt giai đoạn hậu đại dịch, cũng ghi nhận tỷ lệ thất nghiệp cao. Trong khi đó, nhu cầu tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp các ngành khoa học xã hội và nhân văn lại đang gia tăng.

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang góp phần làm đảo lộn những định hướng nghề nghiệp truyền thống. Nếu trước đây, các ngành công nghệ và tài chính được xem là ‘vùng đất hứa’ thì nay, nhu cầu về tư duy sáng tạo, khả năng giao tiếp, xử lý tình huống – những kỹ năng đặc trưng của khối ngành nhân văn – lại ngày càng được đề cao.

Ông Peter Watkins, Giám đốc cao cấp phụ trách chương trình đại học của Viện CFA, cho rằng AI đang thay đổi cả giá trị của tấm bằng đại học. Ông Robert Goldstein, Giám đốc vận hành của tập đoàn BlackRock, cũng thẳng thắn thừa nhận công ty đang ưu tiên tuyển dụng sinh viên các ngành như lịch sử, văn học Anh – những người có khả năng tư duy tổng hợp, phân tích sâu sắc và linh hoạt trong môi trường công nghệ biến đổi.

Trong bối cảnh AI dần đảm nhiệm các công việc mang tính kỹ thuật, khả năng ‘làm người’ – với tư duy phản biện, sáng tạo và cảm xúc – trở thành lợi thế cạnh tranh mới.

Lựa chọn ngành học cần cân bằng giữa đam mê và thực tế. Kết quả khảo sát và số liệu thực tế đều cho thấy sinh viên ngày nay ngày càng thực tế hơn trong việc lựa chọn ngành học. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc chỉ nên chọn ngành ‘hot’. Ngược lại, những ngành tưởng chừng ít ‘ăn khách’ lại đang khẳng định vai trò ngày càng quan trọng trong kỷ nguyên AI.

Thị trường lao động đang không ngừng biến động. Một ngành có thể là ‘ngôi sao’ hôm nay nhưng trở nên dư thừa chỉ sau vài năm. Chính vì vậy, các bạn trẻ cần hiểu rõ thế mạnh, sở thích của bản thân, đồng thời cập nhật thường xuyên thông tin về nhu cầu nhân lực và xu hướng nghề nghiệp trong tương lai.

Chọn ngành học không chỉ là bước khởi đầu cho sự nghiệp, mà còn là quyết định chiến lược về đầu tư cá nhân. Trong bối cảnh AI và công nghệ số đang làm thay đổi sâu sắc thị trường lao động, một tấm bằng đại học chỉ phát huy giá trị khi nó được lựa chọn dựa trên sự kết hợp hài hòa giữa đam mê, năng lực cá nhân và hiểu biết thực tế về xu hướng nghề nghiệp.

Học sinh, sinh viên cần hướng tới sự linh hoạt, khả năng thích ứng và tư duy dài hạn – những yếu tố ngày càng được các nhà tuyển dụng đánh giá cao.

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng những con chuột mang thai tiếp xúc với thành phần cơ bản của hầu hết các loại nước vape có thể sinh ra những chú chuột con với hộp sọ nhỏ hơn và hẹp hơn. Điều này đặc biệt đáng lo ngại vì “vapor” trong thí nghiệm này không chứa bất kỳ hóa chất nào khác ngoài chất mang, không bao gồm cả nicotine. Phát hiện này gợi ý rằng ngay cả vape không chứa nicotine cũng có thể không an toàn, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai.

Nghiên cứu, được dẫn đầu bởi nhà giải phẫu James Cray từ Trường Cao đẳng Y tế Đại học Tiểu bang Ohio, nhắm vào việc xác định cơ sở cho các tác động của chất mang lên cơ thể. Điều này cho phép các nhà nghiên cứu trong tương lai có thể thêm các thành phần khác của nước vape, như nicotine, vào chất mang này và xác định được tác động của từng chất. Các nhà nghiên cứu đã chuẩn bị hai công thức cơ bản của nước vape plain từ propylene glycol và glycerol. Một công thức chứa hỗn hợp 50/50 của propylene glycol và glycerol, trong khi công thức khác có tỷ lệ 30/70.

Những con chuột mang thai đã được tiếp xúc với vape hits của một trong hai công thức hoặc không khí tươi như một biện pháp kiểm soát, với tỷ lệ một lần mỗi phút trong bốn giờ mỗi ngày, trong suốt thai kỳ khoảng 20 tuần của chúng. Kết quả là 21 lứa và 140 chuột con. Sau 14 ngày sinh, chuột con đã được giết chết, hộp sọ của chúng được đo chi tiết và quét để tái tạo 3D.

Mặc dù nhóm nghiên cứu đã mong đợi công thức 30/70 sẽ có ít tác động tiêu cực đến sự phát triển hộp sọ và khuôn mặt hơn công thức 50/50, nhưng kết quả lại hoàn toàn ngược lại. So với các nhóm khác, chuột con của những con chuột mẹ tiếp xúc với chất lỏng 30/70 trong khi mang thai có hộp sọ và khuôn mặt nhỏ hơn đáng kể, đo cả về chiều rộng và chiều dài, và mũi ngắn hơn. Nhóm tiếp xúc với hỗn hợp 30/70 cũng có trọng lượng cơ thể thấp hơn đáng kể so với các nhóm khác, mặc dù vẫn trong phạm vi bình thường đối với chuột ở độ tuổi này.

Việc xác định tác động sức khỏe của vape rất phức tạp. Vì lý do đạo đức, không thể thực hiện loại thử nghiệm này trực tiếp trên người; các thí nghiệm trên mô hình động vật được coi là đạo đức và tiết kiệm thời gian hơn, nhưng kết quả của chúng không phải lúc nào cũng có thể ngoại suy ra sức khỏe con người. Ngoài ra, sự thiếu hụt quy định thị trường có nghĩa là nội dung của mỗi vape có thể thay đổi rộng rãi. Việc cách ly các tác động của từng thành phần có thể giúp người dân đưa ra quyết định sáng suốt hơn khi mua vape. Điều này đặc biệt quan trọng khi vape đã được chứng minh, trong một số trường hợp, có một số lợi ích y tế, như giúp người dân cai thuốc lá.

Đối với hiện tại, việc cách ly từng biến số là cách duy nhất để bắt đầu nhìn thấy qua khói mù. “Đây là một nghiên cứu nhỏ nói về khả năng vape không chứa nicotine không an toàn”, Cray nói. “Và đó là một dấu hiệu cho thấy chúng ta có lẽ nên nghiên cứu các sản phẩm không chứa nicotine cũng như nghiên cứu các sản phẩm có chứa nicotine”. Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí PLOS One.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế đã tổ chức thành công Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15, năm 2025. Sự kiện này đóng vai trò quan trọng như một diễn đàn để các nhà khoa học, hoạch định chính sách và quản lý có thể thảo luận và chia sẻ các nghiên cứu mới nhất về bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

Với chủ đề tập trung vào ‘Các giải pháp quản lý và công nghệ xanh hướng tới phát triển bền vững và phát thải ròng bằng 0’, hội thảo IFGTM 2025 đã trở thành điểm tụ của các chuyên gia đến từ nhiều quốc gia trên thế giới. Hội thảo được tổ chức thành 1 phiên toàn thể và 3 phiên chuyên đề, bao gồm hơn 24 báo cáo khoa học chất lượng cao. Phiên toàn thể có sự tham gia của các diễn giả khách mời là các giáo sư hàng đầu từ Nhật Bản, Singapore và Việt Nam. Ngoài ra, còn có 27 báo cáo treo (poster), phần lớn là của các nhà nghiên cứu trẻ và nghiên cứu sinh.

Thông tin về hội thảo IFGTM 2025, PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế cho biết, chủ đề của hội thảo này thể hiện xu hướng toàn cầu về chuyển đổi xanh và nỗ lực đạt đến phát thải ròng khí nhà kính bằng không (Net-Zero). Các báo cáo được trình bày tại hội thảo tập trung vào các nhóm nội dung như: Các giải pháp công nghệ xanh trong kiểm soát ô nhiễm; Các công cụ và giải pháp tiên tiến cho quản lý tài nguyên và môi trường; Năng lượng và biến đổi khí hậu; Kết nối học thuật – doanh nghiệp – cộng đồng trong tiến trình đạt mục tiêu Net-Zero.

Những báo cáo có chất lượng sẽ trải qua quy trình bình duyệt kỹ lưỡng để được công bố trên Kỷ yếu thuộc hệ thống của Nhà xuất bản Trans Tech Publications và trên các tạp chí khoa học uy tín như: Khoa học Đại học Huế: Khoa học Tự nhiên, Khoa học và Công nghệ Trường Đại học Khoa học. Điều này không chỉ khẳng định chất lượng của các nghiên cứu mà còn mở ra cơ hội cho các nhà khoa học tiếp cận và phát triển thêm các lĩnh vực liên quan.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế (trực tiếp là Khoa Môi trường) là thành viên tích cực của Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) từ những ngày đầu thành lập và đã từng đăng cai tổ chức thành công IFGTM 2015. Với thế mạnh về đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế về môi trường trong nhiều năm qua, trường đã và đang góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và thúc đẩy nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực môi trường.

IFGTM là diễn đàn khoa học thường niên của Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) – mạng lưới bao gồm các đơn vị (trường, viện) có đào tạo và nghiên cứu về môi trường trong nước và các đối tác quốc tế. Hiện CGTMR có 17 đơn vị thành viên trong nước và 4 đối tác quốc tế. Kể từ khi hình thành đến nay, đã có 14 hội thảo IFGTM được các đơn vị trên cả nước đăng cai tổ chức. Sự kiện này không chỉ góp phần thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực công nghệ và quản lý xanh mà còn là cầu nối giữa học thuật, doanh nghiệp và cộng đồng trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững.

Các nhà khoa học đang nỗ lực không ngừng nghỉ để nâng cao khả năng và tầm quan trọng của vật lý trong lĩnh vực phát triển và duy trì bom hạt nhân. Song song với những tiến bộ khoa học, một loạt chương trình podcast mới đây đã được giới thiệu, nhằm cung cấp một cái nhìn toàn diện và sâu sắc về quá khứ, hiện tại cũng như tương lai của kho vũ khí hạt nhân tại Hoa Kỳ.

Loạt podcast này tập trung vào việc khám phá các khía cạnh khác nhau của công nghệ hạt nhân và vai trò của nó trong chính sách quốc phòng của Mỹ. Thông qua các cuộc trò chuyện với các chuyên gia và nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực này, người nghe sẽ có cơ hội tìm hiểu về lịch sử phát triển của bom hạt nhân, từ những ngày đầu tiên cho đến nay. Đồng thời, podcast cũng đề cập đến những thách thức và cơ hội trong việc duy trì và nâng cấp kho vũ khí hạt nhân của Mỹ trong bối cảnh hiện đại.

Một trong những điểm nổi bật của loạt podcast này là việc nó cung cấp thông tin chi tiết về các công nghệ tiên tiến đang được phát triển để duy trì và nâng cấp kho vũ khí hạt nhân của Hoa Kỳ. Người nghe sẽ được giới thiệu về những đột phá mới nhất trong lĩnh vực vật lý hạt nhân và cách chúng được áp dụng để cải thiện hiệu suất và độ tin cậy của vũ khí hạt nhân.

Bên cạnh đó, podcast cũng thảo luận về các vấn đề liên quan đến kiểm soát vũ khí và giải trừ hạt nhân, cung cấp một cái nhìn cân bằng và đa dạng về các quan điểm khác nhau trong cộng đồng quốc tế. Thông qua những cuộc thảo luận này, người nghe sẽ có cơ hội đánh giá các khía cạnh phức tạp của chính sách hạt nhân và vai trò của Hoa Kỳ trong việc định hình tương lai của công nghệ hạt nhân trên toàn cầu.

Loạt podcast về kho vũ khí hạt nhân Hoa Kỳ không chỉ là một nguồn thông tin giá trị cho những người quan tâm đến lĩnh vực quốc phòng và an ninh, mà còn cung cấp một nền tảng cho các cuộc thảo luận có ý nghĩa về tương lai của công nghệ hạt nhân. Bằng cách khám phá các chủ đề phức tạp và đa dạng, podcast này đóng góp vào việc nâng cao nhận thức và hiểu biết về một trong những vấn đề quan trọng nhất của thời đại chúng ta.

Để tìm hiểu thêm về các chủ đề liên quan, vui lòng truy cập trang web của Cơ quan Quản lý An ninh Quốc gia hạt nhân Hoa Kỳ (NNSA) tại https://www.nnsa.energy.gov/.

Thông qua loạt podcast và các nguồn thông tin liên quan, người nghe và người đọc sẽ có cơ hội sâu sắc hơn về vai trò của vật lý trong phát triển và duy trì bom hạt nhân, cũng như những thách thức và cơ hội trong lĩnh vực quan trọng này.