Hà Nội đang đối mặt với thách thức lớn khi thực hiện lộ trình loại bỏ xe máy chạy xăng, đặc biệt là trong khu vực nội đô. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, từ tháng 7/2026, xe máy chạy xăng sẽ không được phép lưu thông trong vành đai 1 của Hà Nội, bao gồm phần lớn diện tích của 4 quận vùng lõi Thủ đô là Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa và Hai Bà Trưng. Đến năm 2030, sẽ áp dụng cho toàn bộ phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi vành đai 3.

Hiện nay, Hà Nội có trên 9,2 triệu phương tiện, trong đó thành phố quản lý 1,1 triệu ô tô và 6,9 triệu xe máy; còn lại là phương tiện từ tỉnh khác lưu thông thường xuyên. Đáng chú ý, trong số xe máy đăng ký tại Hà Nội, khoảng 5,6 triệu xe chạy bằng xăng, còn lại 1,3 triệu xe máy điện.

Tuy nhiên, phương tiện công cộng tại Hà Nội hiện chưa đáp ứng đủ nhu cầu đi lại của người dân. Mạng lưới giao thông đô thị Hà Nội thời gian qua đã được đầu tư nâng cấp, xây mới song vẫn chưa đạt được mục tiêu theo quy hoạch. Các dự án đường sắt đô thị chậm đi vào hoạt động tạo áp lực lớn lên giao thông đường bộ.

TS Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, đánh giá việc bỏ xe máy xăng là bài toán rất khó giải đối với TP Hà Nội, dù biết đây là một trong những nguồn gây ô nhiễm không khí. “Dân số quá đông, người dân đi lại bằng gì trong khi phương tiện công cộng hiện mới đáp ứng được 1/5 nhu cầu”, ông đặt câu hỏi.

Ngoài ra, hạ tầng trạm sạc cho xe máy, ô tô điện còn thiếu. Phần lớn người dân ở 4 quận lõi sống trong ngõ nhỏ, nhà ống, chung cư cũ, nơi không có chỗ đỗ xe cố định hoặc không có hệ thống sạc điện riêng. Họ thường tự sạc điện tại nhà, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy.

Để giải bài toán trên, ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, cho rằng TP Hà Nội cần khảo sát số lượng xe máy chạy xăng hiện có, phân loại theo niên hạn và tình trạng sử dụng để xây dựng gói hỗ trợ phù hợp. Thành phố cần có chính sách trợ giá, hỗ trợ vay mua xe điện cho hộ nghèo, người lao động. Mức hỗ trợ có thể gồm một phần tài chính để đổi phương tiện hoặc trợ cấp chi phí đi lại. Cạnh đó, cần vận động các hãng xe điện triển khai chương trình đổi xe cũ lấy xe mới, giảm giá xe điện, đặc biệt cho nhóm thu nhập thấp…

Mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng với sự chuẩn bị và thực hiện lộ trình phù hợp, Hà Nội có thể đạt được mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm không khí và xây dựng một môi trường giao thông hiện đại, bền vững. Để biết thêm thông tin về các chính sách và dự án giao thông tại Hà Nội, vui lòng truy cập trang web chính thức của thành phố Hà Nội .

Trong 10 năm qua, chính quyền thành phố Hà Nội đã không ngừng nỗ lực đề ra và triển khai nhiều chính sách, chiến lược nhằm mục đích hạn chế và tiến tới cấm hoàn toàn xe máy chạy xăng trong khu vực nội đô vào năm 2030. Gần đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20, trong đó yêu cầu UBND TP Hà Nội thực hiện các giải pháp quyết liệt để chuyển đổi phương tiện, với lộ trình cụ thể. Theo đó, đến ngày 1/7/2026, sẽ không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Mục tiêu dài hạn được đặt ra là từ ngày 1/1/2028, không có xe mô tô, xe gắn máy chạy xăng dầu và hạn chế tối đa xe ô tô cá nhân chạy xăng dầu lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2. Đến năm 2030, Hà Nội tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Thành phố Hà Nội đã có những bước đi quan trọng và mang tính chiến lược trong việc hạn chế sử dụng xe máy, bao gồm việc xây dựng đề án phân vùng hạn chế xe máy và tiến tới dừng hoàn toàn hoạt động của xe máy ở các quận vào năm 2030. Không chỉ dừng lại ở đó, Hà Nội cũng đã thông qua nghị quyết về việc thực hiện vùng phát thải thấp (LEZ) và có kế hoạch chuyển đổi sang sử dụng xe máy điện. Đây là những bước tiến quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Để hiện thực hóa mục tiêu đầy tham vọng này, chính quyền thành phố Hà Nội đang lên kế hoạch thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ. Trong đó, thành phố sẽ ban hành các chính sách hỗ trợ người dân trong việc chuyển đổi sang sử dụng phương tiện giao thông xanh, như đầu tư vào hệ thống trạm sạc điện, nâng cao tiêu chuẩn an toàn tại các khu vực sạc tập trung. Bên cạnh đó, thành phố cũng sẽ nghiên cứu và đưa ra các cơ chế, chính sách hỗ trợ phù hợp nhất cho người dân, đặc biệt là nhóm sử dụng phương tiện chạy bằng xăng, dầu trong khu vực vành đai trung tâm của Thủ đô. Mục đích là đảm bảo sự chuyển đổi diễn ra một cách suôn sẻ, thuận lợi và ít gây xáo trộn cho cuộc sống của người dân.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ và các giải pháp toàn diện, Hà Nội đang hy vọng có thể hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một môi trường giao thông sạch, xanh và bền vững, đồng thời nâng cao chất lượng sống cho người dân trong thành phố.