Chuyển đổi số và phát triển khoa học, công nghệ đang là những vấn đề trọng tâm của Chính phủ trong thời gian gần đây. Tại Hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm và triển khai công tác 6 tháng cuối năm 2025 của Ban Chỉ đạo Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long đã báo cáo về tình hình triển khai Đề án 06 trong 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ trọng tâm trong 6 tháng cuối năm 2025.

Đề án 06 là một trong những đề án quan trọng của Chính phủ nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số và phát triển khoa học, công nghệ. Theo báo cáo của Thứ trưởng Nguyễn Văn Long, trong 6 tháng đầu năm, Đề án 06 đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Hệ thống điều phối dữ liệu y tế đã được đưa vào hoạt động, với 373 cơ sở khám chữa bệnh, 2,5 triệu bệnh án điện tử và 4.800 đơn thuốc điện tử. Việc nhận diện sinh trắc học tại sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất đã phục vụ 11.049 lượt hành khách trên 4.334 chuyến bay. Ngoài ra, đã có 116 triệu hồ sơ ngân hàng được đối chiếu thông tin sinh trắc học với CCCD và VNeID.

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn một số điểm nghẽn trong việc triển khai Đề án 06. Thứ trưởng Nguyễn Văn Long đã chỉ ra 3 điểm nghẽn chính, bao gồm dữ liệu còn chưa đầy đủ, rời rạc và phân mảnh, việc triển khai các Cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia, CSDL chuyên ngành còn rất chậm và còn nhiều hạn chế, bất cập trong việc kết nối, chia sẻ và làm sạch dữ liệu.

Để khắc phục những điểm nghẽn này, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long đã đề xuất 5 nội dung trọng tâm cần thực hiện trong 6 tháng cuối năm 2025. Trong đó, cần khẩn trương khắc phục 45 nhiệm vụ chậm tiến độ, tập trung triển khai 30 nhiệm vụ phải hoàn thành trong 6 tháng cuối năm của Đề án 06. Đồng thời, cần đẩy nhanh việc hoàn thành 11 CSDL trọng yếu và 105 cơ sở dữ liệu chuyên ngành theo lộ trình từ nay đến 31/12/2025.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Long cũng kiến nghị sớm rà soát tổng thể, phối hợp Bộ Công an có kế hoạch, triển khai cắt giảm ngay thành phần hồ sơ giấy trong cấu trúc thủ tục hành chính đã được thay thế bằng dữ liệu và giấy tờ đã tích hợp lên VNeID. Đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ đối với 324 TTHC có thể cắt giảm thành phần hồ sơ của 13 bộ, ngành đã có giấy tờ trên VNeID và 200 TTHC có thể tái sử dụng dữ liệu hộ tịch, đất đai đã số hóa.

Cuối cùng, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long đề xuất với Thủ tướng Chính phủ, giao Bộ Công an tham mưu xây dựng Đề án phát triển công dân số giai đoạn 2025-2030 để phát triển toàn diện công dân số Việt Nam, đảm bảo người dân có đầy đủ kiến thức, kỹ năng, thái độ và hành vi phù hợp để sống và làm việc hiệu quả trong môi trường số.

Đề án 06 là một phần quan trọng trong chương trình chuyển đổi số của Chính phủ, nhằm mục đích phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. thông qua việc triển khai các cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành, cũng như việc ứng dụng công nghệ số trong các lĩnh vực của đời sống. Thông tin chi tiết về Đề án 06 có thể được tìm thấy trên trang web của Quốc hội và trang web của Chính phủ.

Đề án 06 của Chính phủ về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đã đạt được nhiều kết quả nổi bật trong 6 tháng đầu năm. Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, cho biết Thủ tướng đã chủ trì 3 phiên họp Ban chỉ đạo, ban hành 10 nghị quyết, 1 chỉ thị, 8 quyết định để triển khai Đề án. Trong tổ chức thực hiện, đã hoàn thành 55 nhiệm vụ với 10 kết quả nổi bật.

Một trong những kết quả nổi bật là hệ thống điều phối dữ liệu y tế đã đi vào hoạt động, đạt hiệu quả rất tốt với hơn 373 cơ sở khám chữa bệnh vận hành trên nền tảng này. Ngoài ra, nhiệm vụ nhận diện sinh trắc học đã được triển khai tại sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Ngân hàng Nhà nước đã triển khai đối chiếu trên 116 triệu hồ sơ trên nền tảng VNeID. Hơn 700.000 lượt hưởng an sinh xã hội đã được chi trả qua kết nối tài khoản VNeID với trên 25.000 tỷ đồng. Phân tích hơn 10.000 mẫu ADN cho thân nhân liệt sĩ cũng đã được thực hiện. Và 64 triệu tài khoản định danh điện tử mức độ 2 trên VNeID đã được kích hoạt.

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn nhiều dịch vụ chậm tiến độ liên quan đến vấn đề pháp lý, tạo lập kết nối chia sẻ và làm sạch dữ liệu. Có 3 điểm nghẽn chính cần sớm tháo gỡ, bao gồm: dữ liệu còn chưa đầy đủ, rời rạc và phân mảnh; các bộ, ngành vẫn chưa xây dựng được các nền tảng dùng chung cho bộ, ngành; vấn đề về dữ liệu và nền tảng dẫn đến việc cung cấp dịch vụ công còn nhiều hạn chế.

Về nhiệm vụ trọng tâm trong 6 tháng tới, lãnh đạo Bộ Công an đề xuất một số nhiệm vụ. Các bộ, ngành, địa phương cần khẩn trương thực hiện 5 nội dung trọng tâm, bao gồm: đề ra lộ trình để khắc phục 45 nhiệm vụ chậm tiến độ, tập trung triển khai 30 nhiệm vụ phải hoàn thành trong 6 tháng cuối năm; khẩn trương phối hợp với Bộ Công an để tổng rà soát, đánh giá các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Bộ Công an cũng lưu ý, đối với tất cả các cơ sở dữ liệu liên quan đến con người của các bộ, ngành cần tạo lập, xây dựng thống nhất trên nền tảng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, để đảm bảo nguyên tắc ‘đúng – đủ – sạch – sống – kết nối thông suốt’. Điều này sẽ giúp đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả của các cơ sở dữ liệu, cũng như cung cấp dịch vụ công tốt hơn cho người dân.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, các hoạt động phát triển khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST), chuyển đổi số (CĐS) và thực hiện Đề án 06 đã đạt được những kết quả tích cực. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo về phát triển KHCN, ĐMST, CĐS và Đề án 06, đã chủ trì Phiên họp lần thứ 3 vào sáng ngày 20/7/2025 nhằm sơ kết công tác trong 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ trong 6 tháng cuối năm 2025.

Tại phiên họp, các báo cáo và ý kiến đã thống nhất đánh giá về các kết quả đạt được trong thời gian qua. Về thể chế, cơ chế, chính sách, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua 19 dự án luật và 5 nghị quyết quan trọng. Đáng chú ý là Nghị quyết số 193/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt để tạo đột phá trong phát triển KHCN, ĐMST, CĐS. Chính phủ cũng đã ban hành 28 nghị định liên quan đến phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền trong chính quyền địa phương.

Trong lĩnh vực KHCN và ĐMST, đã có 849 giấy chứng nhận kết quả nghiên cứu được cấp, đóng góp vào tăng trưởng 9% số lượng công bố quốc tế, đặc biệt trong các lĩnh vực mũi nhọn như khoa học máy tính, toán học, y học. Giá trị xuất khẩu sản phẩm số đạt khoảng 78,1 tỷ USD, tăng 20,5% so với cùng kỳ. Thanh toán không dùng tiền mặt cũng tăng đáng kể, với 45,4% về số lượng và 25,2% về giá trị. Thương mại điện tử có bước phát triển mạnh với mức tăng trưởng khoảng 22-25%.

Triển khai dịch vụ 5G trên toàn quốc cũng là một điểm nổi bật, với 15.000 trạm 5G đã được lắp đặt. Tốc độ internet di động đã tăng mạnh, đưa Việt Nam vào top 20 thế giới. Dự án Trung tâm Dữ liệu quốc gia đang được triển khai quyết liệt với mục tiêu khai trương vào ngày 19/8/2025.

Công tác quản lý thuế và hóa đơn điện tử đã được triển khai quyết liệt, hiệu quả, góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước. Tính đến nay, đã có 109.800 doanh nghiệp và hộ kinh doanh đăng ký sử dụng với 2,1 tỷ hóa đơn điện tử.

Bên cạnh những kết quả tích cực, Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại và hạn chế cần được khắc phục. Để tiếp tục đẩy mạnh phát triển KHCN, ĐMST, CĐS và Đề án 06 trong 6 tháng cuối năm, Thủ tướng đã giao các nhiệm vụ trọng tâm cho các bộ, ngành và địa phương.

Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) chủ trì xây dựng, sửa đổi, bổ sung 4 luật quan trọng, bao gồm Luật CĐS, Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi), Luật Công nghệ cao (sửa đổi) và Luật Chuyển giao công nghệ (sửa đổi). Bộ KH&CN cũng được giao nhiệm vụ đề xuất cơ chế khuyến khích thành lập các doanh nghiệp khởi nghiệp triển khai các sản phẩm nghiên cứu trong các viện nghiên cứu và trường đại học.

Mỗi bộ, ngành và địa phương được yêu cầu lựa chọn một tổng công trình sư về công nghệ thông tin và một tổng công trình sư về nghiệp vụ để phối hợp với Bộ Công an, Bộ KH&CN và doanh nghiệp công nghệ, nhằm xây dựng kiến trúc và chiến lược CĐS của bộ, ngành mình.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh nhiệm vụ CĐS là có tính đột phá chiến lược, quyết định hiệu quả quản trị quốc gia và thúc đẩy phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số. Bộ Công an được giao nhiệm vụ đôn đốc các bộ, ngành xây dựng Kế hoạch chi tiết triển khai 116 cơ sở dữ liệu quốc gia và cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Bộ KH&CN sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn và tổng công ty để triển khai hạ tầng số, phủ sóng 5G toàn quốc gắn với việc thúc đẩy triển khai Internet vệ tinh, cũng như khẩn trương khắc phục tình trạng các thôn, bản lõm sóng, thiếu điện.

Đào tạo và nâng cao năng lực CĐS cho cán bộ, công chức, viên chức và người dân cũng được coi là nhiệm vụ quan trọng, nhằm đảm bảo khả năng vận hành và khai thác hiệu quả các nền tảng số.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ ra rằng nhiều bộ, ngành và địa phương chưa chủ động đăng ký nhu cầu kinh phí cho các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06. Tình trạng này, cùng với những hạn chế về thể chế và chính sách, đã dẫn đến sự phát triển chưa tương xứng của khoa học và công nghệ tại Việt Nam. Vì vậy, việc tạo ra cơ chế và chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực này đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ giúp Việt Nam thích ứng và phát huy được nội lực trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Tuy nhiên, việc triển khai thu hút nhân lực cho khoa học và công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế. Chính sách đãi ngộ hiện tại chưa đủ mạnh, chưa đủ hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài. Do đó, cần có chính sách đột phá trong việc phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài, cũng như xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh.

Cùng với đó, việc thúc đẩy hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo cũng đóng vai trò quan trọng. Tại Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với nhiều chính sách có tính đột phá để khuyến khích những người nghiên cứu khoa học và công nghệ. Luật này quy định rõ về chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực cũng đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ. Điều quan trọng là các cơ quan liên quan cần sớm vào cuộc để triển khai thực hiện các chính sách này. Việc triển khai hiệu quả các chính sách thu hút nhân tài sẽ giúp Việt Nam nâng cao năng lực khoa học và công nghệ, cũng như tận dụng được nguồn lực chất lượng cao để phát triển đất nước trong thời kỳ mới.

Đề án 06 và các chương trình về chuyển đổi số cũng đòi hỏi sự tham gia tích cực của các bộ, ngành và địa phương. Nếu không có sự chủ động và phối hợp chặt chẽ, việc triển khai các chương trình này sẽ gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, cần có sự quyết tâm và vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan liên quan để thực hiện thành công các mục tiêu về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Cuối cùng, việc xây dựng và triển khai các chính sách thu hút nhân tài cần được thực hiện một cách toàn diện và đồng bộ. Các cơ quan liên quan cần phối hợp chặt chẽ để xây dựng môi trường làm việc thuận lợi, chính sách đãi ngộ hấp dẫn và cơ hội phát triển nghề nghiệp cho nhân tài trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.