Ở các xã vùng cao của tỉnh Hòa Bình, như Bao La, Tân Pheo, Đà Bắc, những lớp học đặc biệt được tổ chức sau mỗi mùa gặt. Vài chục người phụ nữ dân tộc Mường, Dao, Thái cùng ngồi bên nhau, chăm chú nghe giảng về từng nét chữ đầu tiên. Đây là những lớp “giáo dục tiếp tục sau khi biết chữ”, một phần trong nỗ lực xóa mù chữ và nâng cao năng lực học tập cộng đồng do Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hòa Bình phối hợp tổ chức.

Từ năm 2020 đến nay, đã có 6 lớp như vậy được mở, với 125 học viên, 100% là nữ và là người dân tộc thiểu số. Họ đến lớp không vì điểm số, không vì bằng cấp mà vì một điều giản dị: Biết đọc tên mình, biết viết đơn xin vay vốn, hiểu những dòng chữ in trên bao thuốc trừ sâu hay đơn khám bệnh.

Bà Hà Thị Nhung, người dân tộc Thái ở xã Bao La, đã bắt đầu một hành trình mới – học chữ ở cái tuổi ngũ tuần. Trước kia, mỗi lần đi trạm y tế hay nhận hỗ trợ, bà đều phải nhờ người khác điền giúp giấy tờ. Có khi, cán bộ bảo ký tên, bà chỉ biết cười trừ, đưa ngón tay ra lăn dấu. “Tôi xấu hổ lắm. Đến tên mình cũng không viết nổi”, bà Nhung chia sẻ.

Cơ hội đến khi Trung tâm học tập cộng đồng xã Bao La mở lớp học sau biết chữ vào buổi tối, tranh thủ khi người dân đã thu hoạch xong mùa vụ. Lớp học nhỏ, chỉ có một chiếc bàn gỗ dài và những cuốn vở đã ngả màu theo tay học viên. Nhưng với bà Nhung, đó là thế giới khác – nơi bà bắt đầu nhận diện lại chính mình qua từng con chữ.

Tính đến nay, các xã khu vực Hòa Bình cũ đạt tỷ lệ nữ biết chữ là 99,81%, trong đó nữ dân tộc thiểu số và miền núi đạt 99,64% – vượt xa mục tiêu 93% được đặt ra trong Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2021-2030. Đây không chỉ là một thành tích trong lĩnh vực giáo dục mà còn là kết quả của quá trình kiên trì xóa mù chữ, giáo dục tiếp tục sau biết chữ và xây dựng mô hình học tập cộng đồng bền vững.

Tuy nhiên, biết chữ không đơn thuần là đích đến mà là điểm khởi đầu cho một hành trình dài hơi – hành trình trao quyền, xây dựng năng lực tự chủ cho người phụ nữ. “Khi người phụ nữ biết đọc, biết viết, họ có thể tiếp cận thông tin, hiểu quyền lợi, chủ động trong kinh tế gia đình và chăm sóc con cái. Quan trọng hơn, họ trở thành người truyền cảm hứng học tập trong bản làng, nơi mà việc cầm bút, đi học với phụ nữ từng là điều xa lạ, thậm chí bị cho là ‘không cần thiết'” – Ông Trần Văn An – Trưởng Phòng Giáo dục thường xuyên, Sở Giáo dục và Đào tạo chia sẻ.

Dù kết quả đạt được rất đáng ghi nhận, nhưng thực tế ở các xã vùng cao vẫn đặt ra không ít thách thức. Ở một số địa bàn đặc biệt khó khăn, việc duy trì kết quả sau xóa mù chữ chưa thật sự ổn định. Nhiều phụ nữ lớn tuổi quanh năm bám nương, ít có điều kiện tiếp cận thông tin vẫn đang đối mặt nguy cơ tái mù.

Những bước đi căn cơ đang dần được triển khai để đảm bảo “biết chữ” không chỉ là thành tích mà phải là nền móng cho sự phát triển. Từ năm 2025, Trường Cao đẳng Sư phạm Hòa Bình được giao nhiệm vụ đưa các nội dung về giới, bình đẳng giới và sức khỏe sinh sản vào chương trình đào tạo giáo viên. Cùng với đó, các trung tâm học tập cộng đồng ở cơ sở cũng đang được mở rộng vai trò. Từ chỗ chỉ dạy chữ sang hướng dẫn kỹ năng sản xuất, sử dụng công nghệ số, khởi nghiệp tại chỗ… Đây là bước đi cho thấy chương trình xoá mù, nâng cao năng lực cộng đồng không chỉ truyền đạt con chữ, mà còn giúp thay đổi tư duy, cách nghĩ, cách làm của đồng bào dân tộc thiểu số.

Từ một chương trình xóa mù chữ ban đầu, Hòa Bình đang chuyển mình từng bước để làm cho “học tập suốt đời” trở thành hiện thực ở cả những bản làng xa nhất. Và ở đó, mỗi người phụ nữ biết chữ, dù chỉ một câu, một dòng, cũng đang viết nên phần tương lai tươi sáng hơn của chính mình.

Xuất khẩu lao động (XKLĐ) đã trở thành một lối đi mới giúp nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số tại xã Sơn Lâm, Nghệ An vươn lên thoát nghèo và cải thiện cuộc sống. Đối với những người phụ nữ dân tộc Thái, Khơ Mú ở đây, con đường XKLĐ không chỉ giúp họ rời khỏi cảnh khó khăn mà còn mở ra những cơ hội mới để thay đổi số phận.

Chị Lô Thị Nam, một phụ nữ dân tộc Thái, là một ví dụ điển hình. Trước đây, cuộc sống của chị gắn bó với những ngày tháng lam lũ trên nương rẫy. Tuy nhiên, sau khi biết thông tin về XKLĐ, chị Nam và chồng đã quyết định “đánh liều” vay một số tiền lớn, lên đến 500 triệu đồng, để thực hiện giấc mơ xuất ngoại. Sau 6 năm miệt mài lao động tại Nhật Bản, họ đã trả hết nợ và tích lũy được một số tiền khá lớn.

Khi trở về bản Thanh Lâm sau 6 năm xa xứ, cuộc đời của vợ chồng chị Nam đã thực sự bước sang một trang mới. Họ đã xây dựng được một căn nhà mới khang trang và hiện đại, mua được chiếc ô tô trị giá hơn 700 triệu đồng và mở một cửa hàng tạp hóa nhỏ. Câu chuyện của chị Nam là một minh chứng cho sự thay đổi của nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số tại Sơn Lâm thông qua con đường XKLĐ.

Nhiều gia đình đã đổi đời nhờ có người thân đi XKLĐ, và những ngôi nhà khang trang được xây dựng, cuộc sống vật chất được nâng cao. Tuy nhiên, để đi XKLĐ, người lao động phải đối mặt với nhiều khó khăn và rủi ro, đặc biệt là về tài chính. Nhưng với sự hỗ trợ từ công ty môi giới và ngân hàng thông qua các chương trình liên kết, nhiều người đã có thể vượt qua những khó khăn này.

Thay đổi quan trọng nhất chính là tư duy của người dân khi họ đã mạnh dạn tìm kiếm cơ hội ở những chân trời mới. Họ không chỉ mơ ước thoát nghèo mà còn mong muốn con cái được học hành đầy đủ hơn, có tương lai tươi sáng hơn, được tiếp cận với những điều kiện sống tốt hơn.

Dẫu đời sống của người dân nơi đây vẫn còn nhiều khó khăn và thử thách, nhưng XKLĐ đang ngày càng được coi là một trong những con đường ngắn và hiệu quả nhất để thoát ly khỏi cảnh túng thiếu, mang về thu nhập cao, góp phần vào công cuộc xóa đói giảm nghèo và phát triển bền vững các vùng biên cương Tổ quốc.

Thông qua con đường XKLĐ, nhiều người dân tại Sơn Lâm đã và đang tạo dựng lại cuộc sống mới, vươn lên thoát nghèo và cải thiện chất lượng cuộc sống. Đây là một tín hiệu tích cực cho sự phát triển của vùng đất này.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh Sơn La đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong công tác dân tộc, đặc biệt là trong việc cải thiện đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số. Theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La, đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã ổn định và có nhiều chuyển biến tích cực trong các mặt từ nhà ở, hạ tầng, y tế đến giáo dục và an ninh trật tự.

Một trong những điểm nhấn quan trọng trong 6 tháng đầu năm là việc triển khai quyết liệt chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh xóa nhà tạm, nhà dột nát. Toàn tỉnh Sơn La đã hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho trên 3.000 hộ gia đình, trong đó có trên 2.600 hộ được xây mới và trên 400 hộ được sửa chữa. Điều này đã mang lại mái ấm kiên cố cho hàng ngàn gia đình đồng bào dân tộc thiểu số, chấm dứt tình trạng sống trong những căn nhà dột nát, tạm bợ.

Bên cạnh đó, hệ thống kết cấu hạ tầng cơ sở ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số tiếp tục được đầu tư xây dựng và nâng cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, sản xuất và sinh hoạt của người dân. Công tác bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc cũng được chú trọng, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần của cộng đồng.

Chất lượng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang từng bước nâng lên, quy mô trường, lớp học ngày càng mở rộng, đảm bảo quyền được học tập của con em đồng bào. Trong lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe, nhiều chuyển biến tích cực đã được ghi nhận. Đặc biệt, 100% người dân thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số sống ở vùng khó khăn và người dân sống ở vùng đặc biệt khó khăn đã được cấp miễn phí thẻ bảo hiểm y tế.

Tình hình an ninh, trật tự xã hội vùng dân tộc thiểu số cơ bản ổn định, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội. Những kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm 2025 là minh chứng rõ nét cho sự quan tâm, đầu tư và định hướng đúng đắn của tỉnh Sơn La trong công tác dân tộc, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc và bền vững hơn cho đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn.

Ở vùng cao hiểm trở của Việt Nam, tỉnh Sơn La đang đối mặt với thách thức lớn trong việc đảm bảo trẻ em được tiêm chủng đầy đủ. Không chỉ khoảng cách địa lý gây khó khăn, mà còn có những e ngại và hiểu lầm tồn tại từ lâu trong cộng đồng. Để giải quyết vấn đề này, dự án ‘Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn tỉnh Sơn La’ đã được triển khai từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2025. Dự án này là kết quả hợp tác giữa CDC Sơn La, PATH và Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương.

Dự án đã mở ra một hướng đi mới trong việc tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn. Thông qua việc trao quyền và kết nối các lực lượng xã hội, dự án đã tạo nên những thay đổi đáng kinh ngạc từ chính những con người gần gũi nhất với cộng đồng. Tại xã Ngọc Chiến, tỉnh Sơn La, nơi đa số là người dân tộc Mông, nhiều phụ nữ vẫn chưa đưa con đi tiêm đầy đủ vì thiếu thông tin.

Chị Lèo Thị Đẹm, Chi hội trưởng Phụ nữ xã, đã rất nhạy bén khi nhận ra rằng một buổi nói chuyện riêng về y tế khó thu hút các chị em đang bận rộn việc nương rẫy, con nhỏ. Từ đó, chị đã mạnh dạn thay đổi, lồng ghép khoảng 30 phút nói chuyện tiêm chủng vào các buổi sinh hoạt định kỳ. Chị không chỉ nói về lợi ích vắc xin mà còn chia sẻ về tình hình dịch bệnh thực tế như uốn ván sơ sinh vẫn còn xuất hiện tại địa phương. Để tăng sức hút, chị phối hợp với cán bộ y tế tổ chức đo huyết áp, phát thuốc tẩy giun.

Chỉ trong tháng đầu tiên tham gia truyền thông, chị đã tổ chức 7 buổi truyền thông (5 nhóm, 2 cá nhân), góp phần tăng tỷ lệ khám thai, tiêm uốn ván và nâng tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ tại xã. Đến tháng 6/2025, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ tại xã Ngọc Chiến đạt 48,6% – gấp 4 lần so với 10,9% cùng kỳ năm 2024.

Không chỉ tại xã Ngọc Chiến, nhiều Chi hội Phụ nữ ở các xã khác cũng đã tham gia rất tích cực đưa truyền thông tiêm chủng vào hoạt động thường xuyên, cho thấy đây thực sự là một nhiệm vụ phù hợp với vai trò và thế mạnh sẵn có của họ. Còn tại xã Phiêng Cằm, một xã khu vực III của huyện Mai Sơn, trước thời điểm sáp nhập với xã Chiềng Nơi thành xã Phiêng Cằm, đây là nơi cư trú của khoảng 1.506 hộ, trên 8.000 nhân khẩu thuộc 5 thành phần dân tộc.

Nằm cách Trung tâm Y tế khu vực gần 86km, bản Phiêng Phụ là nơi sinh sống của 11 hộ đồng bào người Thái và hơn 100 hộ người Mông. Người dân nơi đây phần lớn không thạo tiếng phổ thông, khiến việc tiếp cận thông tin y tế gặp nhiều khó khăn. Tỷ lệ trẻ em được tiêm đầy đủ luôn ở mức thấp dưới 50%. Đây là điều trăn trở nhiều năm của ông Vàng A Nếnh – Trưởng bản Phiêng Phụ.

Trước đây, ông nghĩ tiêm chủng là trách nhiệm của cán bộ y tế. Nhưng sau khi được tập huấn về kỹ năng truyền thông và phối hợp liên ngành trong tiêm chủng, ông nhận ra vai trò quan trọng của mình trong cộng đồng. Ban đầu, ông phối hợp cùng nhân viên y tế và đoàn thể tổ chức họp bản để truyền thông, nhưng những hộ gia đình còn e ngại nhất lại không tham gia.

Ông chuyển hướng sử dụng loa bản để phát thông điệp đơn giản bằng tiếng Mông, rồi tự mình đến từng nhà để lắng nghe, giải thích về lợi ích và độ an toàn của vắc xin. Có nhà ông phải đến ba lần mới thuyết phục được. Nhờ kiên trì, cả 8 hộ ban đầu do dự đã đồng ý tiêm đầy đủ cho con. Hiện vẫn còn 15–16 hộ trong bản cần nhắc nhiều lần mới đưa con đi tiêm.

Ông Nếnh dự định tiếp tục phối hợp Hội Phụ nữ và Đoàn Thanh niên để lồng ghép tiêm chủng vào sinh hoạt cộng đồng, giúp duy trì và nâng cao nhận thức chung của bà con trong bản. Đồng thời, ông cũng sẵn sàng đến từng nhà vận động nếu cần – quyết tâm không để trẻ nào không được tiếp cận với tiêm chủng.

Thành công của dự án ‘Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn tỉnh Sơn La’ không phải là những câu chuyện đơn lẻ, mà là kết quả của một mô hình phối hợp chặt chẽ, trong đó Trạm Y tế xã giữ vai trò điều phối, hỗ trợ kỹ thuật, ‘cầm tay chỉ việc’ để các lực lượng xã hội tự tin truyền thông đúng và hiệu quả.

Trưởng bản, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên là những ‘cánh tay nối dài’ không thể thiếu. Họ có uy tín và sự thấu hiểu địa phương, giúp thông điệp y tế trở nên gần gũi và thuyết phục hơn. Cách làm hiệu quả nhất là ‘đến đúng nơi, đúng lúc, gặp đúng người, nói đúng điều người dân cần’. Việc lồng ghép vào các hoạt động sẵn có, sử dụng tiếng dân tộc và liên hệ với tình hình dịch bệnh thực tế đã chứng tỏ sức mạnh vượt trội.

Những kinh nghiệm quý báu từ Sơn La chính là tài liệu tham khảo sống động cho các địa phương, đặc biệt là các đơn vị y tế và đoàn thể sau sáp nhập, để cùng nhau chung tay tạo nên sự thay đổi bền vững trong công tác tiêm chủng.

Đồng bằng sông Cửu Long, vùng đất giàu có về văn hóa và lịch sử, hiện có trên 100 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tại đây, đời sống văn hóa tinh thần của bà con đã có nhiều bước tiến đáng kể nhờ sự nỗ lực không ngừng của người dân và sự quan tâm, đầu tư, hỗ trợ của cả Trung ương lẫn địa phương. Đặc biệt, văn hóa Khmer ở đây đã trở thành một nét bản sắc riêng biệt của vùng đất, với nhiều loại hình văn hóa nghệ thuật truyền thống được phục hồi và phát triển một cách mạnh mẽ.

Đời sống ngày càng được nâng cao là điều kiện thuận lợi để đồng bào Khmer thụ hưởng văn hóa tinh thần tốt hơn. Nhiều lễ hội văn hóa, nghi thức tôn giáo đã được gìn giữ và trở thành các sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo. Lễ Chôl Chnaam Thmây, mừng năm mới của người Khmer, là một trong những sự kiện nổi bật. Bên cạnh đó, lễ Sen Đôn-ta, lễ cúng ông bà; Oóc Om Bóc, lễ cúng trăng; lễ nhập hạ, xuất hạ… cũng là những hoạt động văn hóa tinh thần quan trọng của cộng đồng Khmer. Những lễ hội này không chỉ góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa mà còn thu hút hàng vạn du khách trong và ngoài nước đến tham gia và tìm hiểu.

Không chỉ có lễ hội, những ngôi chùa Khmer với kiến trúc nghệ thuật đặc sắc cũng là điểm đến thu hút nhiều du khách. Khi đến với các ngôi chùa Khmer, du khách có thể tìm hiểu về một số tập tục được gìn giữ bao đời nay như Lễ dâng cơm, Lễ Kathina (Lễ dâng y cà sa), tục gửi con vào chùa tu học giáo lý Phật pháp, học làm người… Những giá trị văn hóa và tinh thần này đã tạo nên sự độc đáo và đặc sắc của văn hóa Khmer Nam Bộ.

Văn hóa Khmer Nam Bộ từ lâu đã trở thành nét bản sắc của vùng đất Cần Thơ. Với sự độc đáo và giá trị văn hóa đặc sắc, đây chính là nguồn tài nguyên quý báu để phát triển loại hình du lịch văn hóa, góp phần đưa Cần Thơ trở thành một trong những điểm đến nổi bật của vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Ông Lâm Hoàng Mẫu, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo thành phố Cần Thơ, cho biết mỗi ngôi chùa Khmer đều là nơi sinh hoạt cộng đồng của đồng bào tại địa phương. Đây không chỉ là nơi lưu giữ giá trị tâm linh mà còn là trung tâm văn hóa, nghệ thuật độc đáo.

Thời gian qua, các tỉnh, thành phố ở khu vực miền Tây Nam Bộ đã thực hiện nhiều chính sách chăm lo đời sống của đồng bào dân tộc Khmer. Trong đó, đặc biệt quan tâm bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống; góp phần tạo cơ hội cho người dân địa phương tăng thêm thu nhập, cải thiện đời sống, đồng thời giữ gìn bản sắc văn hóa cho thế hệ mai sau.

Tuy nhiên, để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của đồng bào Khmer, các cấp, các ngành cần tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của cộng đồng về bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Đẩy mạnh đào tạo nhân lực nòng cốt trong công tác bảo tồn, phát huy văn hóa dân tộc Khmer, đề cao vai trò của các sư sãi, nghệ nhân, người có uy tín trong cộng đồng. Bên cạnh đó, cần đầu tư, bổ sung thêm các thiết chế văn hóa – thể thao, trang thiết bị hỗ trợ sinh hoạt văn nghệ, thể thao ở các xã vùng đồng bào dân tộc Khmer để đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt, giao lưu văn hóa của người dân.

Nhìn chung, văn hóa Khmer ở Đồng bằng sông Cửu Long là một di sản văn hóa quý báu và đa dạng. Để giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa này, đòi hỏi sự chung tay của cả cộng đồng và các cấp chính quyền. Với sự quan tâm và đầu tư đúng đắn, hy vọng rằng văn hóa Khmer sẽ tiếp tục tỏa sáng và trở thành một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa đa sắc màu của Việt Nam.

Các cộng đồng dân tộc thiểu số (DTTS) tại Việt Nam hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức mới phát sinh từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Những thách thức này bao gồm biến đổi khí hậu, dịch bệnh lan rộng, tình trạng di cư tự do, nạn buôn bán người, hoạt động tội phạm và khủng bố. Không chỉ dừng lại ở việc ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh của các vùng DTTS, những thách thức này còn gây ra những tác động tiêu cực đến tiến trình phát triển bền vững của cả nước.

Đề cập đến biến đổi khí hậu, các vùng DTTS thường nằm ở những khu vực có hệ sinh thái nhạy cảm và dễ bị tổn thương trước những thay đổi của thời tiết và khí hậu. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến đời sống của người dân địa phương mà còn tác động lên các nguồn tài nguyên thiên nhiên mà họ phụ thuộc vào để sinh sống. Cùng với đó, dịch bệnh cũng đã và đang gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và kinh tế của các cộng đồng này, làm gia tăng thêm khoảng cách phát triển giữa các vùng.

Tình trạng di cư tự do cũng là một vấn đề đáng quan tâm, khi nhiều người dân từ các vùng DTTS di cư đến các khu vực thành thị để tìm kiếm cơ hội việc làm, dẫn đến áp lực lên các dịch vụ công cộng và tiềm ẩn nhiều rủi ro về an sinh xã hội. Bên cạnh đó, nạn buôn bán người và hoạt động tội phạm đang ngày càng trở nên phức tạp, không chỉ đe dọa đến sự an toàn của người dân mà còn làm mất đi những giá trị văn hóa và truyền thống của các cộng đồng DTTS.

Trước những thách thức này, việc xây dựng và thực hiện các chính sách đồng bộ, toàn diện và phù hợp với đặc thù của từng vùng DTTS là hết sức cần thiết. Các chính sách này cần tập trung vào việc bảo đảm an sinh xã hội, ổn định đời sống của người dân và thúc đẩy sự phát triển bền vững. Điều quan trọng là phải có sự tham gia tích cực của các cấp chính quyền, tổ chức xã hội và cộng đồng dân tộc thiểu số trong quá trình xây dựng và thực hiện các chính sách này.

Chính phủ và các tổ chức quốc tế cần tăng cường hợp tác để hỗ trợ các vùng DTTS thông qua việc cung cấp các nguồn lực, hỗ trợ kỹ thuật và chia sẻ kinh nghiệm. Các dự án phát triển cần được triển khai một cách linh hoạt và phù hợp với điều kiện thực tế của từng vùng, đảm bảo sự tham gia của người dân địa phương vào quá trình quyết định và thực hiện dự án.

Cuối cùng, việc bảo vệ và phát huy bản sắc văn hóa của các cộng đồng DTTS cũng cần được quan tâm. Các chính sách cần hỗ trợ việc bảo tồn và phát triển ngôn ngữ, tín ngưỡng và các giá trị văn hóa truyền thống, góp phần xây dựng một xã hội đa dạng và phong phú.

Nhìn chung, việc giải quyết những thách thức an ninh phi truyền thống tại các vùng DTTS đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện, bao gồm các giải pháp chính sách phù hợp, sự hỗ trợ quốc tế và sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương. Bằng cách cùng nhau hành động, chúng ta có thể xây dựng một tương lai an toàn, ổn định và thịnh vượng cho tất cả các cộng đồng dân tộc thiểu số tại Việt Nam.

Đã gần ba tuần kể từ khi chính thức vận hành theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, xã vùng cao Mai Châu, tỉnh Phú Thọ, đã và đang từng bước khẳng định tinh thần đổi mới, chủ động thích ứng và quyết tâm xây dựng bộ máy gần dân, phục vụ Nhân dân ngày càng tốt hơn.

Xã Mai Châu được hình thành trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của thị trấn Mai Châu, các xã Nà Phòn, Thành Sơn, Tòng Đậu và 5 xóm thuộc xã Đồng Tân. Mô hình mới, bộ máy mới, cùng với đặc thù 84% dân số là người dân tộc thiểu số, địa hình đồi núi, chia cắt đã đặt ra yêu cầu cao về vận hành bộ máy thông suốt, gần dân, hiệu quả. Đảng bộ xã có 73 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc với hơn 2.000 đảng viên.

Đảng ủy xã đã kịp thời cập nhật các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, tỉnh để triển khai thực hiện tại địa phương. Đặc biệt, chú trọng công tác quán triệt tư tưởng chính trị để đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cấp ủy và người đứng đầu nhận thức đầy đủ về yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Trong bối cảnh vận hành mô hình mới, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được đặc biệt quan tâm. Bộ máy HĐND, UBND xã đã được công bố tại kỳ họp HĐND xã lần thứ nhất. Đảng ủy xã cũng đã công bố quyết định thành lập các tổ chức đảng trực thuộc và nhân sự chủ chốt.

Tinh thần phục vụ Nhân dân được thể hiện rõ tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã. Từ ngày 1 đến 18/7, Trung tâm đã tiếp nhận và giải quyết 227 hồ sơ. Để thuận tiện cho công dân, xã đã bố trí 2 cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại trụ sở xã cũ.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện còn gặp không ít khó khăn, điển hình là trong 226 hồ sơ TTHC đã giải quyết có 8 hồ sơ quá hạn. Hệ thống thông tin một cửa điện tử đường truyền chậm, xử lý được một bước quy trình phải đợi rất lâu, cán bộ không kịp tích chuyển đúng thời hạn.

Trước những khó khăn đó, xã đề nghị được đầu tư trang thiết bị phục vụ hoạt động của Trung tâm và quy chuẩn các hệ thống hướng dẫn biển, bảng, mô hình hoạt động. Bộ Tài chính sớm cung cấp tài khoản đăng ký kinh doanh cho cán bộ xử lý hồ sơ cấp xã để sớm giải quyết cho công dân.

Đảng bộ xã đang tích cực chuẩn bị tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2025-2030, trọng tâm là xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới và xác định rõ định hướng phát triển trong 5 năm tới. Định hướng chính của xã là tập trung phát triển du lịch, dịch vụ và nông nghiệp chất lượng cao.

Bộ máy mới, mô hình mới, trước mắt không tránh khỏi những vướng mắc, nhưng với tinh thần chủ động, đổi mới, thích ứng, xã Mai Châu sẽ giải quyết mọi khó khăn để ổn định và hòa nhịp cùng cả tỉnh, cả nước trong kỷ nguyên mới.

Ngày 25/7, tại Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Tuyên Quang, Đoàn công tác Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã tiến hành kiểm tra và giám sát hoạt động ủy thác, cũng như nắm bắt tình hình hoạt động công tác hội và phong trào phụ nữ tại tỉnh Tuyên Quang. Sự kiện có sự tham gia của các đồng chí lãnh đạo, bao gồm Ma Thế Hồng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; Trần Lan Phương, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; lãnh đạo Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh; và đại diện từ các sở, ngành liên quan.

Sau quá trình hợp nhất tỉnh, bộ máy các cấp Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Tuyên Quang đã được kiện toàn và sắp xếp ổn định, đảm bảo hoạt động thông suốt. Hội hiện có trên 335 nghìn hội viên, trong đó hơn 60% hội viên là đồng bào dân tộc thiểu số. Các hoạt động trọng tâm và phong trào thi đua yêu nước đã được điều chỉnh linh hoạt, tích hợp nội dung phù hợp với tình hình thực tế. Hoạt động nhận ủy thác với ngân hàng và các tổ chức tín dụng được triển khai đồng bộ, giúp hội viên phát triển kinh tế.

Tính đến ngày 30/6, dư nợ qua Ngân hàng CSXH tỉnh đạt hơn 3.000 tỷ đồng, qua Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hơn 1.500 tỷ đồng, nguồn vốn Quỹ hỗ trợ phụ nữ phát triển tỉnh tăng trưởng tích cực. Hoạt động của các tổ tiết kiệm và vay vốn ở cơ sở ngày càng phát huy hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng quản lý và giám sát sử dụng vốn vay.

Tại buổi làm việc, đại diện các đơn vị đã trao đổi và thảo luận về những vấn đề vướng mắc và khó khăn trong việc thực hiện hoạt động Hội, cũng như khó khăn trong hoạt động nhận ủy thác cho vay vốn trong bối cảnh các cấp Hội vừa vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Phát biểu tại buổi làm việc, đồng chí Ma Thế Hồng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, đã đánh giá cao tinh thần chủ động và quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo của Hội trong việc bám sát Nghị quyết Đại hội Phụ nữ các cấp và chỉ đạo của Trung ương Hội. Đồng chí đề nghị lãnh đạo Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh chỉ đạo sát sao, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của Hội LHPN cấp cơ sở; đảm bảo nội dung chất lượng, đổi mới, thực tiễn, sát với yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Qua buổi kiểm tra và trao đổi trực tiếp tại cơ sở, đồng chí Trần Lan Phương, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, đã đánh giá cao kết quả đạt được trong công tác Hội và kết quả thực hiện việc cho vay ủy thác tại địa phương. Đồng chí đề nghị Hội LHPN tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách về tín dụng xã hội đến hội viên, phụ nữ, nhất là tại các địa bàn mới sau sáp nhập; triển khai tập huấn nghiệp vụ công tác hội; hỗ trợ hội viên sử dụng hiệu quả vốn vay thông qua các hoạt động hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, tạo việc làm bền vững, góp phần phát triển kinh tế – xã hội.

Đồng chí Trần Lan Phương cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ tiết kiệm và vay vốn, cũng như tăng cường công tác giám sát và quản lý sử dụng vốn vay. Điều này sẽ giúp đảm bảo hiệu quả của các hoạt động ủy thác và hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế.

Trước những thách thức và khó khăn trong thời gian tới, Hội LHPN tỉnh Tuyên Quang cần tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, đồng thời đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động. Điều này sẽ giúp Hội thực sự trở thành một tổ chức xã hội quan trọng, đại diện cho quyền và lợi ích của phụ nữ, cũng như đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh nhà.

Tổng kết buổi làm việc, các đại biểu đã thống nhất và nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành trong việc hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Từ đó, góp phần xây dựng một xã hội công bằng và phát triển, đảm bảo quyền và lợi ích của phụ nữ trong quá trình phát triển của đất nước.

Trong bối cảnh hiện nay, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, và chính sách pháp luật đang là một nhiệm vụ quan trọng. Một trong những điểm nhấn quan trọng nhất trong giai đoạn này là việc tham mưu cho cấp thẩm quyền ban hành Nghị quyết số 120/2020/QH14 ngày 19/6/2020 về việc phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Đây là một bước tiến quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Bên cạnh đó, đơn vị cũng đã tham mưu ban hành các nghị định về công tác dân tộc, về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo và các thông tư hướng dẫn để chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động từ ngày 01/7/2025. Những nỗ lực này nhằm tạo ra một khung pháp lý hoàn chỉnh và phù hợp, hỗ trợ cho công tác dân tộc và tôn giáo được thực hiện hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, công tác xây dựng pháp luật vẫn còn một số hạn chế cần được khắc phục. Để đạt được kết quả tốt hơn, cần tiếp tục nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế. Công tác xây dựng pháp luật phải tiên phong, đi trước và lấy chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng thể chế là ưu tiên hàng đầu. Đặc biệt, cần chuyên nghiệp hóa nguồn nhân lực làm công tác xây dựng pháp luật; tăng cường kiểm tra, giám sát; xác định công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên của Bộ, cơ quan.

Vụ Pháp chế đã tham mưu ban hành Kế hoạch rà soát, hoàn thiện hệ thống, cơ chế, chính sách, pháp luật về lĩnh vực công tác dân tộc, chính sách dân tộc. Đồng thời, Vụ cũng đã tham mưu ban hành Kế hoạch xây dựng Đề án phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với từng đối tượng và địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số; quyết định thành lập Tổ soạn thảo xây dựng dự thảo Đề án Phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với từng đối tượng địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Trong năm 2026, nhiệm vụ ưu tiên là đề xuất Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết mới về chủ trương, chính sách lớn, các đột phá chiến lược tầm nhìn đến năm 2045 về công tác dân tộc và trình Quốc hội sửa đổi Luật Tín ngưỡng, tôn giáo. Đây là một nhiệm vụ quan trọng nhằm tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao hiệu quả công tác dân tộc trong thời gian tới.

Sau khi tiến hành sáp nhập từ 3 xã Phú Mỹ, Thuận Hưng và Mỹ Hương thuộc huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng cũ, xã Mỹ Hương đang trong quá trình xây dựng chính quyền để phục vụ nhân dân một cách hiệu quả. Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức trong việc đáp ứng nhu cầu của người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 56% dân số, chính quyền xã Mỹ Hương đã nỗ lực tìm ra các giải pháp để thích ứng và phục vụ người dân tốt hơn.

Để giải quyết tình trạng ùn tắc và hỗ trợ người dân một cách tốt nhất, Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã đã chủ động điều chỉnh thời gian làm việc, tăng thêm 30 phút mỗi buổi sáng và chiều. Sự điều chỉnh này thể hiện nỗ lực của tập thể cán bộ, công chức, viên chức tại đơn vị trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thực hiện các thủ tục hành chính một cách nhanh chóng và dễ dàng.

Chị Sóc Kha, công chức tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Mỹ Hương, cho biết rằng việc tăng thời gian giải quyết thủ tục hành chính là một cách để hỗ trợ người dân một cách tốt nhất và sớm nhất. Trung tâm cũng đã cử cán bộ hỗ trợ tận tình, đặc biệt là cán bộ người dân tộc để giúp người dân dễ dàng tiếp cận dịch vụ.

Ông Hứa Thượnh, một người dân ở ấp Bắc Dần, xã Mỹ Hương, bày tỏ sự hài lòng khi được hướng dẫn tận tình và dễ dàng thực hiện thủ tục hành chính. Ông cho rằng sự hỗ trợ và hướng dẫn của cán bộ đã giúp ông tiết kiệm thời gian và thực hiện các thủ tục một cách nhanh chóng.

Bà Trần Thị Thu Ngân, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Mỹ Hương, khẳng định rằng việc tăng thời gian làm việc là một giải pháp linh hoạt nhằm hạn chế tình trạng ùn tắc và quá tải tại trung tâm. Ngoài ra, trung tâm cũng đẩy mạnh hỗ trợ song ngữ và ứng dụng công nghệ để nâng cao chất lượng phục vụ và sự hài lòng của người dân.

Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Mỹ Hương dự định sẽ tiếp tục duy trì thời gian làm việc linh hoạt và đẩy mạnh công tác truyền thông để người dân biết về các dịch vụ và hỗ trợ mà trung tâm cung cấp. Đồng thời, trung tâm sẽ tham mưu lãnh đạo UBND xã lập các Tổ Hành chính công di động đến các điểm trường để thu nhận hồ sơ, giúp người dân đỡ đi xa và giảm tải áp lực cho trung tâm trong thời gian tới.

Với những đổi thay tích cực sau sáp nhập, chính quyền xã Mỹ Hương đang trở thành điểm sáng trong nỗ lực xây dựng chính quyền gần dân, nhất là đồng bào Khmer. Những nỗ lực của chính quyền xã Mỹ Hương đã góp phần xây dựng hình ảnh một chính quyền thân thiện, phục vụ người dân với tinh thần trách nhiệm cao. Bằng việc lắng nghe và phản hồi các yêu cầu của người dân, chính quyền xã Mỹ Hương kỳ vọng sẽ tạo được niềm tin và sự hài lòng trong lòng nhân dân.