Trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển nhanh chóng, nhiều công ty công nghệ lớn đang áp dụng các mô hình làm việc khắc nghiệt để tăng tốc phát triển và cạnh tranh trên thị trường. Mô hình 996, trong đó nhân viên làm việc từ 9h sáng đến 9h tối, 6 ngày một tuần, đã trở thành tiêu chuẩn tại nhiều công ty Trung Quốc và đang lan rộng sang Mỹ. 심지어 một số công ty đang tiến tới mô hình 007, làm việc từ nửa đêm đến nửa đêm, 7 ngày một tuần.

Mô hình 996 bắt nguồn từ các công ty công nghệ Trung Quốc và gây nhiều tranh cãi về việc xóa bỏ cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Năm 2021, chính phủ Trung Quốc đã trấn áp mô hình này, nhưng nhiều công ty vẫn âm thầm duy trì. Tại Mỹ, startup phần mềm Rilla tại Thung lũng Silicon cho biết gần như toàn bộ đội ngũ 80 nhân viên đang tuân theo lịch 996.

Một số công ty thậm chí đang tiến tới mô hình 007. Nhà đầu tư mạo hiểm người Anh Harry Stebbings cho biết để xây dựng công ty trị giá 10 tỷ USD, bạn phải làm việc 7 ngày một tuần. Huawei là một ví dụ điển hình về văn hóa làm việc 007. Gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc đã chuyển sang mô hình mới để vượt qua khó khăn khi bị đưa vào danh sách đen thương mại.

Bất chấp lệnh cấm của Mỹ, Huawei đã chuyển mình thành công từ một công ty viễn thông trở thành cái tên đáng gờm về AI tại Trung Quốc. CEO Nvidia Jensen Huang cũng thừa nhận mình không có sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, làm việc từ lúc thức dậy đến khi đi ngủ, suốt 7 ngày một tuần.

Tại Nvidia, làm ngoài giờ hành chính là điều bình thường. Cựu nhân viên cho biết họ được kỳ vọng làm cật lực 7 ngày một tuần với công việc chất đống đến 2h sáng. Những nỗ lực này đã giúp giá cổ phiếu Nvidia tăng vọt 1.600% trong 5 năm qua.

Không chỉ các công ty công nghệ lớn, một số startup cũng theo đuổi lịch 007 hoặc gần như vậy. Lịch trình vắt kiệt sức lao động này là điều họ cần vì thị trường vô cùng khốc liệt. Các startup AI đã huy động được 104,3 tỷ USD tại Mỹ trong nửa đầu năm, gần bằng mức 104,4 tỷ USD của cả năm 2024.

CEO của startup AI Greptile, Daksh Gupta, thừa nhận ông tìm kiếm những nhân viên sẵn sàng làm 84 giờ mỗi tuần. Lịch trình vắt kiệt sức lao động này là điều cần thiết để chuyển những đồng đầu tư thành lợi nhuận và thị phần.

Sự phát triển nhanh chóng của các trung tâm dữ liệu phục vụ trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán đám mây tại Mỹ đã dẫn đến một hệ quả không mong muốn: hóa đơn tiền điện cao hơn cho nhiều hộ gia đình. Mặc dù không trực tiếp sử dụng AI, người dân ở các khu vực có hạ tầng trung tâm dữ liệu đang phải đối mặt với chi phí sinh hoạt tăng đáng kể.

Ví dụ, tại thành phố Trenton, hóa đơn tiền điện trung bình của hộ gia đình đã tăng 26 USD mỗi tháng. Tương tự, ở Philadelphia, con số này là 17 USD, ở Pittsburgh là 10 USD và ở Columbus là 27 USD. Nguyên nhân chủ yếu là do nhu cầu điện năng từ các trung tâm dữ liệu gia tăng đã gây áp lực lên hệ thống lưới điện địa phương, buộc các nhà cung cấp phải điều chỉnh giá.

Ông Abe Silverman, chuyên gia thị trường năng lượng, nhận định rằng toàn bộ nước Mỹ đang chứng kiến sức ép lớn cả về mặt chi phí truyền tải và sản xuất điện. Các trung tâm dữ liệu này được xây dựng bởi các tập đoàn công nghệ hàng đầu như Google, Amazon, Microsoft và Meta. Người dân không khỏi bất bình khi phải chi trả thêm chi phí năng lượng trong khi các ông lớn công nghệ tiếp tục thu lợi nhuận khổng lồ.

Một số bang như Ohio đã bắt đầu đưa ra giải pháp bằng cách yêu cầu các công ty công nghệ đóng góp vào việc hiện đại hóa lưới điện, điều kiện cần thiết để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của hạ tầng kỹ thuật số. Về phần mình, một số doanh nghiệp như Google cam kết xây dựng trung tâm dữ liệu vận hành bằng 100% năng lượng không carbon vào năm 2030. Nếu thực hiện đúng lộ trình, điều này có thể góp phần giảm gánh nặng chi phí năng lượng và hạn chế phát thải khí nhà kính.

Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định vẫn còn quá sớm để xác định mức độ ảnh hưởng dài hạn đến hóa đơn điện của người dân, vì biến số thị trường điện còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như thời tiết, nguồn cung và chính sách điều tiết.

Chính sách thuế quan dưới thời Tổng thống Donald Trump có thể mang lại cho ngân sách Mỹ một khoản thu khổng lồ lên đến 2.700 tỷ USD trong thập kỷ tới, theo đánh giá của Morgan Stanley. Ngân hàng đầu tư này đã đưa ra một phân tích chi tiết về chiến lược thuế quan mới được áp dụng gần đây, cho thấy sự thay đổi lớn trong cách tiếp cận của chính quyền ông Trump.

Trước đây, chính quyền ông Trump áp dụng mức thuế đồng loạt cho toàn bộ hàng nhập khẩu. Tuy nhiên, chiến lược mới này lại giống như một bức tranh ghép mảnh, với mỗi mảnh là một ngành hàng, một đối tác thương mại khác nhau, tạo nên một tổng thể đa sắc và khó đoán. Morgan Stanley chỉ ra rằng, chính quyền của ông Trump đã chuyển từ việc áp dụng mức thuế đồng loạt sang chiến lược đánh thuế có chọn lọc – theo từng quốc gia, từng nhóm hàng hóa.

Sự thay đổi này khiến chính sách thuế trở nên phức tạp và tác động đến thị trường theo nhiều cách khác nhau. Hiện tại, 21% tổng kim ngạch nhập khẩu vào Mỹ được miễn thuế, nhưng mức độ miễn trừ rất khác nhau giữa các đối tác. Ví dụ, 30% hàng từ EU và 64% từ Malaysia được miễn thuế. Trong khi đó, Nhật Bản và Hàn Quốc chịu mức thuế tương ứng là 50% và 30%, chủ yếu trong lĩnh vực ô tô và linh kiện.

Việc áp thuế cũng không thống nhất về thời điểm, có mức áp ngay, có mức bị trì hoãn hoặc bị thay đổi theo tiến trình đàm phán. Điều này khiến tác động của chính sách thuế trở nên khó lường hơn bao giờ hết. Theo tính toán của Morgan Stanley, nếu duy trì mức thu như hiện tại, Kho bạc Mỹ có thể thu tới 2.700 tỷ USD trong 10 năm tới – một con số chưa từng có tiền lệ.

Tuy nhiên, đi kèm với đó là rủi ro lạm phát. Đồng USD đã mất giá 10% kể từ đầu năm 2025, trong khi thuế quan leo thang có thể đẩy giá hàng hóa nhập khẩu tăng mạnh, trực tiếp tạo áp lực lên lạm phát và biên lợi nhuận doanh nghiệp. Không phải tất cả các ngành đều bị tác động tiêu cực. Các công ty công nghệ có thể hưởng lợi từ đồng USD yếu, nhưng các doanh nghiệp vừa và nhỏ và những công ty phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu lại đang đối mặt với chi phí đầu vào tăng mạnh và rủi ro gián đoạn sản xuất.

Chính sách thuế hiện tại giống như một mê trận, rất động, rất linh hoạt – và cũng rất bất định. Khi cuộc chơi thuế quan bước sang giai đoạn phức tạp hơn, giới đầu tư, doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ đang bước vào một kỷ nguyên mới – nơi ngân sách Nhà nước có thể bội thu, nhưng đổi lại là áp lực ngày càng lớn đè lên vai chính người dân.