Ngày 28/7, tại thành phố Đà Nẵng, lễ khởi động dự án Phòng thí nghiệm phục vụ sản xuất công nghệ đóng gói tiên tiến Fab-Lab đã diễn ra tại Khu Công nghệ thông tin tập trung, Công viên phần mềm Đà Nẵng số 2. Dự án này được đầu tư với tổng vốn lên đến 1.800 tỷ đồng, nhằm phát triển công nghệ đóng gói bán dẫn và đặt nền móng cho hệ sinh thái công nghiệp cũng như đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Dự án Fab-Lab được chia thành hai khu vực chính, bao gồm khu phòng Lab dành cho nghiên cứu và phát triển các công nghệ đóng gói mới như Fan-out Wafer Level Packaging (FOWLP), 2.5D/3D IC, Silicon Interposer và Silicon-Bridge. Khu phòng Fab sẽ thực hiện sản xuất thử nghiệm trên tấm wafer thật, được trang bị các thiết bị tiên tiến như hệ thống lithography (quang khắc), wafer bonding và hệ thống đo kiểm đạt chuẩn quốc tế.

Khi đi vào hoạt động, Fab-Lab dự kiến sẽ có công suất 10 triệu sản phẩm/năm, phục vụ thị trường trong và ngoài nước. Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đánh giá cao tinh thần chủ động và quyết tâm của lãnh đạo thành phố Đà Nẵng trong việc kiến tạo môi trường thuận lợi để phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn.

Bộ trưởng kỳ vọng dự án sẽ phát triển các công nghệ đóng gói tiên tiến và đào tạo đội ngũ kỹ sư, chuyên gia trình độ cao, là điểm xuất phát cho những sản phẩm công nghệ ‘Make in Viet Nam’. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh rằng để phát triển bền vững, Việt Nam phải tham gia vào toàn bộ các khâu của ngành công nghiệp bán dẫn, từ đào tạo nhân lực, nghiên cứu, thiết kế đến đóng gói, kiểm thử và sản xuất.

Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Lương Nguyễn Minh Triết cho biết thành phố cam kết tạo điều kiện thuận lợi về hạ tầng, cơ chế hành chính và nguồn nhân lực để dự án triển khai đúng tiến độ, an toàn, hiệu quả. Ông cũng kỳ vọng VSAP Lab sẽ là hạt nhân hình thành cụm đổi mới sáng tạo ngành bán dẫn tại thành phố.

Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ cùng với các bộ, ngành liên quan hỗ trợ Việt Nam thúc đẩy công nghệ bán dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước phát triển ngành công nghiệp này.

Bước đột phá trong ngành bán dẫn của Việt Nam

Việt Nam vừa đạt được một bước đột phá trong ngành bán dẫn với sự ra mắt của bản thiết kế chip ADC (Analog-to-Digital Converter) do đội ngũ kỹ sư Việt Nam tại công ty Diginal, một thành viên của CT Group, giới thiệu vào cuối tháng 6/2025. Sự kiện này không chỉ đánh dấu sự phát triển vượt bậc trong lĩnh vực bán dẫn tại Việt Nam mà còn khẳng định khả năng tự chủ trong thiết kế và làm chủ công nghệ lõi.

Vai trò của chip ADC trong thời đại chuyển đổi số

Trong xu hướng chuyển đổi số toàn diện và xây dựng bản sao số (digital twin) đang ngày càng trở thành động lực phát triển mới, nhu cầu về các hệ thống thông minh có khả năng ‘cảm nhận’, ‘hiểu’, và ‘phản hồi’ chính xác với thế giới vật lý đang trở nên cấp thiết. Ở đây, chip ADC và DAC (Digital-to-Analog Converter) đóng vai trò quan trọng như cầu nối, biến đổi tín hiệu analog như âm thanh, ánh sáng, nhiệt độ thành dữ liệu số để các vi xử lý, hệ thống AI hay FPGA có thể xử lý dễ dàng. Đồng thời, chúng thực hiện chức năng ngược lại để điều khiển các thiết bị như loa, động cơ hay các module cảm biến.

Ứng dụng rộng rãi của chip ADC

Theo đại diện của Diginal, trong lĩnh vực an ninh – quốc phòng, chip ADC và DAC đã được ứng dụng rộng rãi trong các hệ thống radar cảnh giới, vũ khí điều khiển chính xác, máy bay không người lái (UAV), cũng như các hệ thống giám sát và dẫn đường. Trong nông nghiệp thông minh, các cảm biến đo độ ẩm, nhiệt độ, chất lượng đất kết hợp với bộ chuyển đổi ADC/DAC hỗ trợ thu thập dữ liệu thời gian thực và điều khiển hệ thống tưới tiêu tự động, giúp tối ưu hóa năng suất và tiết kiệm tài nguyên.

Đối với ngành công nghiệp ôtô tự hành, chip ADC là thành phần then chốt trong hệ thống camera, cảm biến LiDAR và radar, giúp thu thập hình ảnh, khoảng cách và độ sâu của vật thể xung quanh một cách liên tục và chính xác. Dữ liệu này được chuyển thành tín hiệu số, cho phép thuật toán xử lý nhanh và đảm bảo phản ứng kịp thời với các tình huống giao thông phức tạp.

Trong lĩnh vực thiết bị điện tử tiêu dùng và ứng dụng AI, ADC/DAC giúp tạo ra trải nghiệm âm thanh sống động ở micro, tai nghe, loa thông minh, đồng thời giúp thiết bị thực tế ảo (VR) tái tạo hình ảnh và âm thanh mượt mà và chân thực.

Trong y tế, sự chính xác và độ tin cậy của ADC/DAC ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả chẩn đoán và điều trị. Các thiết bị như siêu âm, máy đo nhịp tim, máy chụp cắt lớp vi tính (CT) hay cộng hưởng từ (MRI) đều phụ thuộc vào khả năng chuyển đổi tín hiệu analog từ cơ thể thành dữ liệu số với độ phân giải cao và nhiễu thấp.

Chiến lược làm chủ công nghệ bán dẫn

Về mặt chiến lược, việc làm chủ công nghệ bán dẫn, đặc biệt là chip chuyển đổi ADC/DAC, chính là ‘chìa khóa’ mở ra tiềm năng xây dựng các hệ sinh thái số như đô thị thông minh, lưới điện thông minh, nông nghiệp chính xác, y tế số…

Trong giai đoạn 3 của quá trình chuyển đổi số, khi trọng tâm được đặt vào trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn và tự động hóa toàn diện, khả năng số hóa thế giới thực thành dữ liệu số, xử lý theo thời gian thực với độ trễ cực thấp là yêu cầu bắt buộc. Chip ADC đóng vai trò ‘cửa ngõ’ kết nối hàng tỷ cảm biến, hỗ trợ vận hành robot công nghiệp, điều khiển phương tiện tự hành, tối ưu hóa sản xuất trong nhà máy thông minh, đồng thời cung cấp nền tảng cho các ứng dụng y tế chính xác.

Tự thiết kế và sản xuất chip ADC – lợi ích cho Việt Nam

Đối với Việt Nam, tự thiết kế và sản xuất chip ADC không chỉ nâng cao năng lực công nghệ lõi ở khâu thiết kế front-end và tối ưu hệ thống mà còn giảm thiểu sự phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu, tăng tỷ lệ nội địa hóa, kiểm soát chất lượng và bảo mật ngay từ khâu đầu. Điều này giúp nâng cao giá trị gia tăng trong chuỗi giá trị toàn cầu, tạo cơ hội cho Việt Nam phát triển các sản phẩm ‘Make in Vietnam’ có hàm lượng công nghệ cao, sẵn sàng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Bên cạnh đó, việc chủ động làm chủ công nghệ bán dẫn còn góp phần quan trọng vào nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, bảo vệ an ninh quốc phòng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số.

Kết luận

Chip ADC không chỉ là một linh kiện điện tử mà còn được xem như ‘chìa khóa công nghệ’ giúp Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên số, khẳng định vị thế và đóng góp vào quá trình chuyển đổi số toàn cầu.

Bản thiết kế chip ADC do người Việt tự chế tạo vừa được ra mắt vào cuối tháng 6 vừa qua, đã gây ra một chấn động trong cộng đồng công nghệ toàn cầu. Sự kiện quan trọng này không chỉ đánh dấu một cột mốc đáng tự hào trong lĩnh vực công nghệ của Việt Nam, mà còn mở ra những cơ hội mới và hứa hẹn cho hành trình chuyển đổi số của đất nước.

Chip ADC, từ viết tắt của Analog-to-Digital Converter, là một thành phần điện tử quan trọng và không thể thiếu trong quá trình chuyển đổi tín hiệu analog thành tín hiệu số. Đây là nền tảng cơ bản cho việc thu thập, phân tích và xử lý dữ liệu trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công nghiệp, y tế cho đến truyền thông và điện tử tiêu dùng. Sự phát triển của chip ADC và DAC (Digital-to-Analog Converter) đóng vai trò cốt lõi trong kỷ nguyên chuyển đổi số toàn diện và xu hướng phát triển bản sao số hiện nay.

Trong bối cảnh hiện nay, khi thế giới đang hướng tới việc xây dựng và phát triển các bản sao số, chip ADC và DAC trở thành những yếu tố quan trọng không thể thiếu. Chúng giúp thu thập và biến đổi tín hiệu vật lý thành dữ liệu số, từ đó tạo nền tảng cho việc mô phỏng, tối ưu hóa và vận hành theo thời gian thực. Đây chính là chìa khóa để xây dựng bản sao số và thúc đẩy chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực của đời sống và sản xuất.

Các ứng dụng của chip ADC và DAC vô cùng đa dạng và được tìm thấy trong nhiều lĩnh vực quan trọng, bao gồm an ninh – quốc phòng, nông nghiệp thông minh, ô tô tự hành, thiết bị AI và điện tử tiêu dùng, cũng như trong lĩnh vực y tế. Chúng giúp cho các thiết bị điện tử có khả năng hiểu và tương tác với thế giới xung quanh, từ việc đo lường các thông số như độ ẩm, nhiệt độ, chất lượng đất, cho đến việc điều khiển các hệ thống phức tạp như hệ thống tưới tiêu tự động, hỗ trợ lái thông minh và tái tạo âm thanh, hình ảnh chân thực.

Việc tự thiết kế và phát triển chip ADC tại Việt Nam là một thành tựu công nghệ đáng tự hào, giúp nâng cao năng lực công nghệ của đất nước và đưa Việt Nam lên vị thế cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu. Bằng cách làm chủ công nghệ lõi, Việt Nam có thể giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu linh kiện chiến lược, tăng tỷ lệ nội địa hóa, đồng thời đảm bảo kiểm soát chất lượng và bảo mật ngay từ khâu đầu tiên.

Thành công trong việc thiết kế chip ADC cũng đóng vai trò nền tảng trong việc xây dựng các hệ sinh thái số, từ đô thị thông minh, lưới điện thông minh, nông nghiệp chính xác, cho đến các giải pháp y tế số. Đây chính là bước đệm quan trọng để Việt Nam phát triển các sản phẩm ‘Make in Vietnam’ có hàm lượng công nghệ và trí tuệ cao, sẵn sàng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tóm lại, bản thiết kế chip ADC do người Việt tự chế tạo vừa ra mắt là một bước đột phá quan trọng trong lĩnh vực công nghệ của Việt Nam. Sự kiện này không chỉ mở ra những cơ hội mới cho hành trình chuyển đổi số quốc gia mà còn khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu. Với những thành tựu này, Việt Nam tiếp tục vững bước trên hành trình phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, hướng tới một tương lai số vững chắc và thịnh vượng.

Để theo dõi thêm thông tin và cập nhật mới nhất về các công nghệ đổi mới cũng như thành tựu của Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ, có thể tham khảo thêm các nguồn thông tin từ các trang web công nghệ uy tín như Make in Vietnam hoặc các kênh thông tin trực tuyến khác.

Cổng thông tin điện tử Chính phủ cũng là một nguồn thông tin đáng tin cậy để cập nhật các thông tin mới nhất về các sáng kiến công nghệ và đổi mới tại Việt Nam.