Bộ Nội vụ vừa có hướng dẫn liên quan đến thời gian công tác để tính trợ cấp tinh giản biên chế, trong đó có áp dụng đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Hướng dẫn này được đưa ra trong bối cảnh nhiều địa phương đang thực hiện chính sách tinh giản biên chế.

Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đã có báo cáo và đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn chính sách trong các trường hợp cụ thể liên quan đến tinh giản biên chế. Hai trường hợp cụ thể được đề nghị hướng dẫn là bà Nguyễn Thị Mai và bà Ngôn Thị Thảo.

Bà Nguyễn Thị Mai có quyết định tuyển dụng cán bộ văn phòng từ ngày 22/6/2009 của Đảng ủy phường Thống nhất. Sau đó, bà Mai có quyết định cho thôi chức danh văn phòng Đảng ủy phường Thống nhất vào ngày 12/9/2018, với tổng thời gian công tác là 9 năm 3 tháng. Ngày 8/9/2020, bà Mai ký hợp đồng phụ trách công tác cải cách hành chính phường Đoàn kết.

Tuy nhiên, do thực hiện Nghị định số 34 ngày 24/4/2019 của Chính phủ, bà Mai thuộc diện dôi dư và được hỗ trợ kinh phí thôi việc theo Nghị quyết số 16/2021, với thời gian tính hỗ trợ là 1 năm 8 tháng. Ngày 10/4/2023, bà Mai có quyết định tuyển dụng cán bộ bán chuyên trách Tuyên giáo – Dân vận Đảng ủy phường Đoàn kết.

Đến ngày 25/6 vừa qua, bà Mai có quyết định cho thôi giữ nhiệm vụ Tuyên giáo – Dân vận Đảng ủy phường Đoàn kết, với thời gian công tác giai đoạn này là 2 năm 2 tháng. Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn về việc tính thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đối với bà Mai. Bà Mai có quá trình tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là 3 năm 3 tháng và đã thanh toán chế độ bảo hiểm 1 lần.

Đối với trường hợp của bà Ngôn Thị Thảo, có quyết định tuyển dụng chức danh văn thư lưu trữ xã Ea Wy của UBND xã vào ngày 28/8/2007. Sau đó, bà Thảo có quyết định tạm tuyển dụng công chức xã Ea Wy nên nghỉ chức danh văn thư lưu trữ xã.

Đến năm 2023, bà Thảo thi công chức nhưng không trúng tuyển nên ngày 2/3/2023, bà Thảo có quyết định bố trí Tuyên giáo – Dân vận xã Ea Wy. Tổng thời gian tham gia công tác tại xã này của bà Thảo là 15 năm 3 tháng. Ngày 10/4/2023, bà Thảo có quyết định tuyển dụng phụ trách Văn phòng Đảng ủy phường Đoàn kết, và đến ngày 25/6 vừa qua bà Thảo có quyết định cho thôi nhiệm vụ này.

Tổng thời gian tham gia Văn phòng Đảng ủy phường Đoàn kết của bà Thảo là 2 năm 1 tháng. Bộ Nội vụ cho biết, căn cứ quy định khoản 4, khoản 5, Điều 5 của Nghị định số 154, thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã là tổng thời gian công tác ở chức danh người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc ở các vị trí việc làm khác trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị – xã hội từ Trung ương đến cấp xã và lực lượng vũ trang nhưng chưa hưởng trợ cấp thôi việc hoặc chưa hưởng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần hoặc chưa hưởng chế độ phục viên, xuất ngũ.

Do đó, đối với trường hợp bà Nguyễn Thị Mai và bà Ngôn Thị Thảo nếu thuộc đối tượng quy định tại Nghị định số 154, Bộ Nội vụ đề nghị Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk căn cứ quy định nêu trên để xác định thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Nghị định số 154.

Nghị định 151 của Chính phủ, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, hướng tới tinh thần ‘gần dân, sát dân’. Một trong những nội dung trọng tâm của nghị định này là chuyển giao một số thẩm quyền quản lý đất đai về cấp xã. Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa chia sẻ quan điểm rằng việc giao thẩm quyền cho cấp xã là cần thiết, hợp lý và phù hợp với năng lực thực tiễn của chính quyền cơ sở.

Ông Hòa tin rằng Nghị định 151 cụ thể hóa chủ trương phân quyền, phân cấp đã được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Việc trao thêm thẩm quyền cho cấp xã, bao gồm quản lý đất đai, là một bước tiến đúng đắn để phát huy tính tự chủ, linh hoạt trong điều hành, đặc biệt là khi các cấp cơ sở đang được củng cố về nhân sự, bộ máy và kinh nghiệm thực tiễn.

‘Cấp xã hiện nay có đủ năng lực, đủ điều kiện, trình độ để thực hiện các nhiệm vụ rất rõ ràng trong quản lý nhà nước,’ ông Hòa khẳng định. Chính quyền xã không còn là cấp yếu như trước kia; nhiều công việc trước đây của cấp huyện đã và đang được giao cho xã xử lý.

Ông Hòa cũng chỉ ra rằng cán bộ lãnh đạo xã hiện nay được điều động từ cấp huyện hoặc tỉnh xuống, phần lớn là những người đã có kinh nghiệm công tác quản lý nhà nước. Hệ thống tổ chức hành chính cấp xã cũng đã được kiện toàn với đầy đủ các bộ phận chuyên môn.

Tuy nhiên, ông Hòa cũng nhấn mạnh rằng quyền lực càng lớn thì trách nhiệm càng cao, đặc biệt trong lĩnh vực phức tạp như đất đai. Sự giám sát, hỗ trợ từ cấp trên là điều kiện bắt buộc để đảm bảo cấp xã thực hiện đúng luật, đúng thẩm quyền và không lạm dụng quyền lực.

Ông đề xuất cần có sự phân cấp rõ ràng và tuân thủ theo các quy định của luật đất đai, luật đầu tư, luật đấu thầu hiện hành. Cần giới hạn loại dự án, diện tích đất hoặc giá trị mà cấp xã được quyết định. Đồng thời, cần tăng cường giám sát, kiểm tra từ cấp trên và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã.

Về nguy cơ lạm quyền, ông Hòa không né tránh thực tế này và nhấn mạnh rằng phân quyền là cần thiết nhưng phải song hành với kiểm tra, giám sát để tránh tình trạng lạm quyền, lợi dụng chức vụ để trục lợi.

Từ thực tiễn địa phương và kinh nghiệm giám sát tại Quốc hội, ông Hòa kiến nghị một số vấn đề cốt lõi để việc phân cấp, phân quyền cho cấp xã được thực hiện hiệu quả, bao gồm phân quyền đúng mức, đúng người; tăng cường giám sát, kiểm tra; và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

Tỉnh Tuyên Quang đang đẩy mạnh việc chuyển đổi số để đảm bảo sự đồng bộ và liên thông tại cấp xã. Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành và UBND cấp xã đẩy nhanh quá trình này, với mục tiêu phục vụ hoạt động công vụ và giải quyết thủ tục hành chính một cách hiệu quả.

Nhằm triển khai thực hiện Nghị quyết số 57/NQ-CP và Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, các đơn vị cần phối hợp chặt chẽ để đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ và hiệu quả. Các sở, ban, ngành được yêu cầu rà soát và cung cấp thông tin về tổ chức, cá nhân, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý để tích hợp vào hệ thống. Đồng thời, họ cần thiết lập quy trình giải quyết thủ tục hành chính, phân quyền người dùng và khai báo tài khoản thanh toán trực tuyến trên hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh.

Ngoài ra, việc tăng cường tuyên truyền và phổ biến chính sách, pháp luật về chuyển đổi số cũng được coi trọng. Các cơ quan cần vận động cán bộ, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên và người dân tích cực tham gia sử dụng dịch vụ công trực tuyến, nền tảng số, các tiện ích thanh toán không dùng tiền mặt và nền tảng ‘Bình dân học vụ số’ do Bộ Công an triển khai.

UBND cấp xã cũng được yêu cầu rà soát và bố trí trụ sở, trang thiết bị, nhân lực để đảm bảo hạ tầng mạng đáp ứng yêu cầu theo Nghị định số 118/2025/NĐ-CP. Họ cần thực hiện phân công nhiệm vụ, cung cấp thông tin để thiết lập quy trình, phân quyền sử dụng và khai báo tài khoản thanh toán trực tuyến trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh.

Văn phòng UBND tỉnh sẽ chịu trách nhiệm hướng dẫn trang bị cơ sở vật chất, máy móc, thiết bị, nhân lực cho Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp xã. Mục tiêu là tích hợp và cung cấp 100% dịch vụ công trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia.

Sở Khoa học và Công nghệ được giao vai trò đầu mối theo dõi, tổng hợp và báo cáo tiến độ thực hiện trên Hệ thống giám sát của Trung ương. Họ cũng sẽ tham mưu cho UBND tỉnh xử lý các khó khăn và vướng mắc trong quá trình triển khai.

Song song đó, Sở Tài chính sẽ tham mưu ban hành quy định tạm thời về giao quyền chủ đầu tư đối với các nhiệm vụ chuyển đổi số cấp bách. Họ cũng sẽ ưu tiên cân đối nguồn lực đầu tư cho thiết bị và hạ tầng phục vụ vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã.

Sở Nội vụ tỉnh Quảng Ninh đang gặp khó khăn trong việc xác định biên chế và mô hình tổ chức của Ban Chỉ huy quân sự cấp xã. Giám đốc Sở Nội vụ, bà Bùi Thị Bính, đã chia sẻ thông tin này tại Hội nghị Sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ công tác 6 tháng cuối năm 2025 của ngành Nội vụ.

Trong 6 tháng qua, Quảng Ninh đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong việc sắp xếp tổ chức, bộ máy các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh. Tỉnh đã giảm 6 cơ quan chuyên môn, từ 20 cơ quan xuống còn 14 cơ quan, và giảm 42 tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp, từ 253 đầu mối xuống còn 211 đầu mối.

Bên cạnh đó, Quảng Ninh cũng đã giải quyết kịp thời chế độ chính sách nghỉ việc theo quy định đối với 723 trường hợp cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Tuy nhiên, quá trình thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh còn gặp một số khó khăn, hạn chế.

Khó khăn lớn nhất hiện nay là việc xác định biên chế công chức đối với Ban Chỉ huy quân sự xã. Theo Văn bản số 09/CV-BCĐ ngày 30.5.2025 của Ban Chỉ đạo Chính phủ định hướng tạm thời về khung biên chế đơn vị hành chính không bao gồm biên chế của Ban Chỉ huy quân sự cấp xã.

Tỉnh Quảng Ninh đề nghị Bộ Nội vụ sớm có hướng dẫn cụ thể về số lượng biên chế, mô hình tổ chức của Ban Chỉ huy quân sự cấp xã để đảm bảo việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn được triển khai hiệu quả.

Từ đó, Sở Nội vụ Quảng Ninh sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm, trong đó có việc tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu về chuyên môn, kỹ năng số hóa, cải cách hành chính và quản trị công hiện đại cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.

Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh đã đề xuất UBND thành phố giao nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng cho UBND cấp xã. Đây là một phần trong nỗ lực tăng cường quản lý và giám sát việc xây dựng trên địa bàn thành phố. Theo đề xuất, cấp xã sẽ chịu trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn quản lý của mình, theo quy định tại điểm b, c, khoản 8, Điều 121 của Nghị định số 175/2024/NĐ-CP của Chính phủ.

UBND cấp xã sẽ chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật và UBND thành phố về tình hình quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn quản lý. Điều này có nghĩa là họ sẽ phải đảm bảo rằng tất cả các hoạt động xây dựng trên địa bàn đều tuân thủ các quy định của pháp luật và không gây ra bất kỳ vi phạm nào. Sở Xây dựng cũng kiến nghị UBND thành phố yêu cầu UBND cấp xã tăng cường hoạt động kiểm tra công vụ để đảm bảo kỷ luật, kỷ cương hành chính.

Việc tăng cường kiểm tra công vụ nhằm đảm bảo rằng các đơn vị và cá nhân được giao nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng đều thực hiện nghiêm túc và có trách nhiệm trong công việc. Nếu có bất kỳ trường hợp nào buông lỏng quản lý hoặc thiếu tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ dẫn đến vi phạm, họ sẽ phải xử lý nghiêm.

Ngoài ra, Sở Xây dựng còn tham mưu một số nhiệm vụ khác cho UBND thành phố. Những nhiệm vụ này sẽ được giao cho các cơ quan chuyên môn như Công an thành phố, Sở Tư pháp, Sở Nông nghiệp và Môi trường… trong công tác phối hợp và quản lý trật tự xây dựng. Mục đích là để đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan và tăng cường hiệu quả trong quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố.