Khả năng Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm cách sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell đang gây ra nhiều lo ngại về một cuộc chiến pháp lý tiềm tàng và những tác động sâu rộng đến ngân hàng trung ương, thị trường tài chính và nền kinh tế. Các chuyên gia trong lĩnh vực pháp lý và chính sách đang đặt ra câu hỏi về quyền hạn của Tổng thống và tính độc lập của Fed trong bối cảnh này.
Một vấn đề trọng tâm xoay quanh việc liệu Tổng thống Trump có đủ thẩm quyền để cách chức ông Powell hay không. Câu trả lời dường như thiên về hướng “không”, trừ khi có “nguyên nhân chính đáng”. Tuy nhiên, việc xác định “nguyên nhân chính đáng” là một vấn đề rất chủ quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Điều này mở ra khả năng cao ông Powell sẽ khởi kiện nếu bị sa thải.
Nếu vụ kiện được khởi xướng, rất có khả năng nó sẽ được đưa lên Tòa án Tối cao. Trước đó, tòa án này đã có những phán quyết liên quan đến việc Fed, với tư cách là một thực thể đặc biệt, và các thống đốc của cơ quan này không thể bị thay đổi nhân sự một cách tùy tiện. Vì vậy, có thể nói rằng ông Powell có cơ sở pháp lý nhất định để bảo vệ vị trí của mình.
Ngoài ra, ông Powell có thể yêu cầu Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ (FOMC) giữ lại ông làm Chủ tịch. Điều này cho phép ông tiếp tục ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ. Điều đáng chú ý là trong lịch sử, Chủ tịch FOMC luôn là Chủ tịch Hội đồng Thống đốc Fed, nhưng không phải là một yêu cầu bắt buộc.
Tổng thống Trump đã nhiều lần nói về mong muốn cắt giảm lãi suất, điều này có thể dẫn đến những hệ quả kinh tế đáng kể. Mục tiêu của ông là lãi suất thấp hơn nhiều và ông muốn điều đó được thực hiện ngay lập tức, bất kể những hệ quả kinh tế có thể xảy ra.
Các chuyên gia nhận định rằng nếu ông Trump thực sự sa thải ông Powell, điều đó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho thị trường và kinh tế. Việc sa thải ông Powell khó có thể thay đổi cách tiếp cận của FOMC đối với chính sách tiền tệ. Thậm chí, nó có thể làm cứng rắn hơn lập trường của họ về lãi suất.
Thêm vào đó, chi phí về danh tiếng từ việc sa thải ông Powell sẽ khó có thể khắc phục. Sự can thiệp chính trị vào hoạt động của Fed có thể dẫn đến chính sách tiền tệ yếu kém, tương tự như những gì đã xảy ra vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970, với những hậu quả bất lợi cho lạm phát.
Tóm lại, tình huống xung quanh khả năng sa thải ông Jerome Powell bởi Tổng thống Donald Trump đang tạo ra nhiều câu hỏi và thách thức. Không chỉ về mặt pháp lý và chính trị, mà còn liên quan đến tính độc lập của Fed và tác động lên nền kinh tế. Mọi diễn biến tiếp theo của tình huống này sẽ được theo dõi chặt chẽ bởi các chuyên gia và công chúng.
