Ngành nông nghiệp đang đứng trước một thách thức lớn trong việc thu hút và đào tạo nhân lực chất lượng cao. Dữ liệu mới nhất từ Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cho thấy, tỷ lệ lao động trong ngành nông nghiệp có bằng cấp chỉ tăng nhẹ từ 4,1% vào năm 2015 lên 6,1% vào năm 2025. Mức tăng này, mặc dù tích cực, nhưng vẫn cho thấy sự phát triển khá chậm chạp trong nỗ lực nâng cao trình độ chuyên môn của lao động ngành nông nghiệp.
Song song với thách thức về chất lượng lao động, giáo dục đào tạo ngành nông nghiệp cũng đang đối mặt với tình trạng suy giảm đáng kể. Cụ thể, số lượng người theo học ngành nông nghiệp đã giảm 31,1% trong vòng một thập kỷ qua. Xu hướng này không chỉ phản ánh sự giảm quan tâm của giới trẻ đối với ngành nông nghiệp mà còn đặt ra thách thức lớn về việc đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành này trong tương lai.
Thách thức này trở nên cấp thiết hơn khi xem xét nhu cầu ngày càng tăng về thực phẩm và sản xuất nông nghiệp. Trong bối cảnh dân số thế giới tiếp tục tăng và nhu cầu về thực phẩm an toàn, chất lượng cao ngày càng lớn, ngành nông nghiệp cần phải đổi mới và áp dụng công nghệ để tăng năng suất và hiệu quả sản xuất. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi một đội ngũ nhân lực có trình độ chuyên môn cao, có khả năng vận hành và quản lý các hệ thống sản xuất nông nghiệp hiện đại.
Để giải quyết thách thức này, cần có những chính sách và chương trình hỗ trợ mạnh mẽ hơn từ chính phủ và các tổ chức quốc tế. Đầu tiên, cần tăng cường đầu tư vào giáo dục và đào tạo ngành nông nghiệp, bao gồm cả việc phát triển các chương trình học nghề và đào tạo trực tuyến để mở rộng cơ hội tiếp cận. Thứ hai, cần có các chính sách thu hút nhân tài, bao gồm cả việc cung cấp các khoản vay ưu đãi, hỗ trợ tài chính và cơ hội phát triển sự nghiệp cho những người trẻ muốn theo đuổi sự nghiệp trong ngành nông nghiệp.
Cuối cùng, việc chuyển đổi số và áp dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp cũng đóng một vai trò quan trọng. Áp dụng các công nghệ như canh tác thông minh, sử dụng máy bay không người lái trong giám sát và quản lý đồng ruộng, hay ứng dụng blockchain trong quản lý chuỗi cung ứng có thể giúp tăng năng suất, giảm chi phí và thu hút lao động trẻ vào ngành. Đồng thời, điều này cũng giúp ngành nông nghiệp Việt Nam hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
