Ngành bao bì đang trải qua một quá trình chuyển đổi xanh sâu rộng, không chỉ do áp lực từ luật pháp trong nước mà còn từ yêu cầu tiêu dùng bền vững và các tiêu chuẩn quốc tế. Xu hướng này đòi hỏi các doanh nghiệp phải có những thay đổi mạnh mẽ trong hoạt động sản xuất và kinh doanh của mình, nhằm đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải. Trong bối cảnh đó, Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đã được thành lập với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất.
Sau 6 năm hoạt động, Pro Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể, như thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024. Thành tựu này cho thấy nỗ lực không ngừng nghỉ của liên minh trong việc giảm thiểu rác thải và nâng cao ý thức về tái chế trong cộng đồng. Tuy nhiên, ngành tái chế vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức cần được giải quyết. Một trong những thách thức lớn nhất là việc phân loại rác tại nguồn chưa được thực hiện hiệu quả. Bên cạnh đó, sự thiếu hụt chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác cũng là một vấn đề cần được quan tâm.
Ngoài ra, sản phẩm tái chế của Việt Nam còn gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe. Điều này không chỉ gây trở ngại cho việc mở rộng thị trường xuất khẩu mà còn làm giảm tính cạnh tranh của sản phẩm tái chế Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Để giải quyết những thách thức này, Pro Việt Nam đã đặt ra các mục tiêu và chiến lược cụ thể. Liên minh sẽ tập trung vào việc mở rộng mạng lưới hợp tác để nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế, ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Các doanh nghiệp thành viên cũng cam kết thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom và tái chế. Mục tiêu dài hạn của Pro Việt Nam là đến năm 2030, toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom và tái chế, góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn.
Một số doanh nghiệp tái chế như Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân đã và đang áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới. Việc xây dựng hệ thống thu gom và tái chế rác thải nhựa của công ty này đã giúp giảm thiểu đáng kể lượng rác thải nhựa ra môi trường. Tuy nhiên, để kinh tế tuần hoàn thực sự phát triển, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách, nhà sản xuất, hiệp hội, khối thu gom phi chính thức, cùng với truyền thông và giáo dục cộng đồng.
Việc liên minh Pro Việt Nam và các doanh nghiệp thành viên thực hiện các giải pháp tái chế và hướng tới kinh tế tuần hoàn không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn mở ra những cơ hội kinh tế mới. Đồng thời, nâng cao ý thức của cộng đồng về tầm quan trọng của tái chế và phân loại rác tại nguồn là chìa khóa để đạt được các mục tiêu bền vững.
