Sáng kiến hòa bình do cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump dẫn đầu đang thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế, với một đề xuất gây tranh cãi liên quan đến việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với ngành năng lượng của Nga. Đây là một động thái có thể tạo ra bước ngoặt trong mối quan hệ giữa Moscow và phương Tây, đặc biệt trong bối cảnh xung đột tại Ukraine vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Theo thông tin từ tờ Politico của Mỹ, đề xuất này đang làm dấy lên lo ngại về khả năng thay đổi cục diện quan hệ giữa Nga và phương Tây. Việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với ngành năng lượng Nga có thể mang lại một luồng gió mới cho nền kinh tế của Moscow, vốn đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ các biện pháp trừng phạt kinh tế mà phương Tây áp đặt sau cuộc xung đột Nga – Ukraine bùng phát vào năm 2022.
Giới chức tại các quốc gia Đông Âu đang tỏ ra đặc biệt quan tâm đến những đồn đoán này, và bày tỏ lo ngại về sự thiếu rõ ràng trong lập trường của Mỹ. Kể từ khi xung đột nổ ra, phương Tây, dẫn đầu bởi Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ, đã triển khai hàng loạt biện pháp trừng phạt nhắm vào Nga. Ngành năng lượng, trụ cột quan trọng của nền kinh tế Nga, đã trở thành mục tiêu chính của các lệnh trừng phạt này, với mục tiêu làm tê liệt khả năng kinh tế và cô lập Moscow trên trường quốc tế.
Trong nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga, EU đã đẩy mạnh chiến lược đa dạng hóa nguồn cung năng lượng, bao gồm tăng cường nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ các quốc gia khác, đặc biệt là Mỹ. Đáng chú ý, mặc dù đã giảm đáng kể sự phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng từ Nga, EU vẫn tiếp tục nhập khẩu một lượng đáng kể LNG từ Moscow. Theo số liệu mới nhất, Nga vẫn chiếm 17,5% lượng LNG nhập khẩu vào EU.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Ursula von der Leyen, đã đề xuất một kế hoạch đầy tham vọng nhằm loại bỏ hoàn toàn lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga vào cuối năm 2027. Tuy nhiên, đề xuất này đã vấp phải sự phản đối từ một số quốc gia thành viên EU, những nước cho rằng việc cắt đứt hoàn toàn nguồn cung năng lượng từ Nga có thể gây ra những tác động tiêu cực đáng kể lên nền kinh tế của họ.
Trong khi EU đã đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng LNG và tăng cường nhập khẩu khí đốt từ Mỹ, năng lượng của Nga vẫn duy trì sức hút nhờ vào giá cả cạnh tranh. Một số chính trị gia tại Đức, một quốc gia phụ thuộc lớn vào nhập khẩu năng lượng, đã bày tỏ sự sẵn sàng nối lại hoạt động nhập khẩu khí đốt từ Nga. Mục tiêu chính là phục hồi ngành công nghiệp trong nước, vốn đang chịu áp lực lớn từ việc tăng chi phí năng lượng.
Ở phía bên kia, Nga tiếp tục khẳng định vị thế là nhà cung cấp năng lượng đáng tin cậy và chỉ trích các hạn chế của phương Tây là bất hợp pháp. Quốc gia này cho rằng các lệnh trừng phạt không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế của họ mà còn làm suy yếu thị trường năng lượng toàn cầu.
Trong bối cảnh phức tạp này, sáng kiến hòa bình do ông Trump dẫn đầu, nếu được thực hiện, có thể đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ quốc tế, đặc biệt liên quan đến xung đột tại Ukraine và chính sách năng lượng của châu Âu. Điều quan trọng là các bên liên quan cần có một cuộc đối thoại cởi mở và mang tính xây dựng để tìm ra giải pháp tốt nhất cho tất cả các bên.
