Thị trường card đồ họa hiện nay đang chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa các thương hiệu, nhưng về cơ bản vẫn tập trung vào ba cái tên chính: NVIDIA, AMD và Intel. Từ trước đến nay, nhắc đến VGA hay GPU cho game thủ, NVIDIA luôn là cái tên được ưu tiên hàng đầu, tiếp theo là AMD, còn Intel thì tương đối mới mẻ. Tuy nhiên, sau hơn nửa năm 2025, liệu NVIDIA có còn là lựa chọn tốt nhất?
Sự thống trị của NVIDIA đang bị thách thức. Mặc dù vẫn đang ngự trị trên đỉnh cao với thị phần “khủng khiếp” 92% doanh số card đồ họa rời trong 3 tháng đầu năm 2025, nhưng đằng sau thành công rực rỡ đó là những dấu hiệu của sự chuyển dịch chiến lược kinh doanh. NVIDIA đang tập trung nguồn lực vào thị trường trung tâm dữ liệu và trí tuệ nhân tạo siêu lợi nhuận, khiến mảng gaming trở thành ưu tiên thứ cấp.
Hệ quả của sự chuyển dịch này đã tác động trực tiếp đến người dùng cuối, những game thủ trung thành. Các dòng sản phẩm GeForce RTX thế hệ mới nhất đang bộc lộ những điểm yếu chí mạng: mức giá ngày càng cao so với hiệu năng cải thiện, dung lượng VRAM bị cắt giảm có chủ đích, và những sự cố kỹ thuật. Trong bối cảnh đó, cơ hội vàng đã mở ra cho các đối thủ cạnh tranh. AMD với Radeon RX9000 Series và Intel với thế hệ Arc B Series đang nổi lên như những đối thủ cạnh tranh đáng gờm. Cuộc chiến không còn là của kẻ yếu thách thức gã khổng lồ, mà là cuộc đối đầu chiến lược về giá trị, hiệu năng và nắm bắt nhu cầu khách hàng.
Một trong những chỉ trích gay gắt nhất nhắm vào NVIDIA là sự mất cân đối nghiêm trọng giữa giá cả và mức cải thiện hiệu năng. NVIDIA dường như đang tận dụng vị thế thống trị của mình để tối đa hóa lợi nhuận trên mỗi sản phẩm, bất chấp giá trị mang lại cho người tiêu dùng.
Các dữ liệu benchmark độc lập cho thấy mẫu card cao cấp RTX 5080 chỉ mang lại mức tăng hiệu năng trung bình 6% ở độ phân giải 1920 x 1080, 9% ở độ phân giải 2560 x 1440 và 12% ở độ phân giải 3840 x 2160 so với thế hệ tiền nhiệm là RTX 4080 SUPER. Mức tăng này được coi là đáng thất vọng khi RTX 5080 là bản nâng cấp thế hệ kiến trúc mới.
Vấn đề càng trở nên tồi tệ hơn khi nhìn vào thị trường thực tế: tình trạng khan hiếm hàng và đầu cơ. Các mẫu card đầu bảng như RTX 5090 và RTX 5080 gần như không thể mua được ở mức giá MSRP. Ngay cả ở phân khúc tầm trung, mẫu card RTX 5070 với MSRP 549 USD cũng thường xuyên được bán với giá gần 700 USD.
Sự tăng giá phi lý này không đi kèm với những đột phá về hiệu năng dựng hình thuần. Phần lớn các con số ấn tượng mà NVIDIA quảng cáo lại phụ thuộc nhiều vào các công nghệ độc quyền như DLSS 4 và tính năng tạo khung hình mới Multi-Frame Generation.
Nguyên nhân sâu xa của chiến lược định giá này có thể dễ dàng thấy được trong báo cáo tài chính 2025 của NVIDIA. Doanh thu từ mảng gaming đã trở nên nhỏ bé khi so sánh với doanh thu từ mảng trung tâm dữ liệu và AI. Mảng AI hiện chiếm tới gần 90% tổng doanh thu của công ty.
Khi mảng gaming không còn là động lực tăng trưởng chính, NVIDIA không còn chịu áp lực phải cạnh tranh gay gắt về giá để giành thị phần. Họ có thể duy trì mức giá cao và chấp nhận việc các đối tác bán lẻ đẩy giá lên cao.
Kết quả là chiến lược giá dành cho game thủ phản ánh vị thế độc quyền, tạo ra khoảng trống lớn cho các đối thủ tập trung vào tỷ lệ hiệu năng/giá thành.
